Guerrilla
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Krijgswetenschap |
..Tijdperken
|
..Wapens
|
..Taktieken
|
..Lijsten
|
Guerrilla (het Spaanse woord guerrilla is een verkleinvorm van guerra en betekent dus eigenlijk oorlogje) is een term die een bepaalde tactiek aanduidt. Een deelnemer aan een guerrilla heet een guerrillero. In het Amerikaanse Engels wordt ook wel de guerrillastrijder als guerrilla aangeduid.
Belangrijke bijdragen aan de literatuur over de guerrilla zijn geleverd door de ervaringsdeskundigen Mao Zedong en Che Guevara. Guerrilla is een van de oudste vormen van asymmetrische oorlogsvoering.
N.B. Het Spaanse woord "guerrilla" raakte in vrijwel alle Europese talen bekend door de Spaanse Onafhankelijkheidsoorlog, ook wel de 'guerra de guerrillas'. Dit was de eerste guerrillaoorlog.
[bewerk] Strategie
Een strategisch doel van de guerrilla kan zijn ondersteuning te geven aan een reguliere oorlog. Een voorbeeld hiervan zijn de acties van de Russische partizanen tegen de Duitse troepen in de Tweede Wereldoorlog.
Een ander doel van de guerrilla kan zijn een einde te maken aan buitenlandse overheersing of aan een binnenlands regime. Voorbeelden hiervan zijn de oorlogen in het kader van de dekolonisatie van Vietnam, Indonesië en de Portugese koloniën in Afrika, respectievelijk de verdrijving van de Cubaanse dictator Batista door Fidel Castro en Che Guevara. Ook Joegoslavië wist zich tijdens de tweede wereldoorlog onder Tito volledig zelfstandig van de Duitsers te bevrijden door middel van guerrilla-tactieken. Dit is het enige bezette land dat tijdens deze oorlog zichzelf volledig wist te bevrijden van de overheerser.
Een mengvorm van de beide doelen lag ten grondslag aan de operaties onder leiding van Lawrence of Arabia tijdens de Eerste Wereldoorlog in het Midden-Oosten.
Essentieel is de steun van de bevolking. Deze moet zorgen voor schuilplaatsen, bevoorrading, inlichtingen en uiteindelijk via de ‘gewapende propaganda’ ook voor nieuwe rekruten. Verder is de guerrilla voor het vergroten van de vuurkracht aangewezen op buitgemaakte of door een buitenlandse mogendheid geleverde wapens.
De guerrilla is gericht op het verzwakken van de tegenstander, niet op het veroveren van gebied. Wel kan in gebieden waar de steun van de bevolking groot genoeg en de dreiging van vijandelijke acties beperkt is, sprake zijn van een vorm van bestuur door de guerrilla.
Als de kracht van de guerrilla groot genoeg is kan deze overgaan in een reguliere oorlog. Ook komt het voor dat wat als een reguliere oorlog begon, overgaat in een guerrilla, bijvoorbeeld als het vijandelijke overwicht te groot blijkt.
[bewerk] Tactiek
Guerrillatroepen zijn doorgaans qua mankracht en vuurkracht veruit inferieur aan de vijand. Een centraal leerstuk in de guerrilladoctrine is daarom het bereiken van een tijdelijk en plaatselijk overwicht.
Hieruit vloeit voort dat hit-and-run-acties gericht tegen vijandelijke verbindingen en geïsoleerde militaire posten favoriete methoden zijn van guerrillatroepen. Men slaat toe en lost vervolgens schijnbaar op in het niets voordat vijandelijke versterkingen op het gevechtsveld arriveren.
Om dit te verwezenlijken kiezen Guerrilla-eenheden meestal een moeilijk begaanbaar gebied uit met een slecht wegennetwerk. Enkele grote voorbeelden hiervan zijn Cuba, China tijdens WO2 en de Russische partizanen. Heuvels, bossen, moerassen,... maken het gemakkelijker om zwaarbewapende eenheden te ontlopen of in hinderlagen te lokken en toch de eigen verliezen te beperken.
Op den duur kunnen dergelijke acties de vijand uitputten, diens moreel ondermijnen en uiteindelijk, zoals de geschiedenis aantoont, de overwinning binnen bereik brengen.
[bewerk] Literatuur
- Ernesto Che Guevara, la guerre de guérilla, Maspero, Paris, 1967
- Mao Tse-toeng, Guerrilla-oorlogvoering, De Bezige Bij, Amsterdam, 1965