Dries van Agt
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dries van Agt | |
---|---|
Afbeelding gewenst | |
|
|
Geboren | 2 februari 1931 |
Partij | KVP, CDA (vanaf 1980) |
Titulatuur | Mr. |
Politieke functies | |
1971-1977 | Minister van Justitie |
1977-1982 | Minister-president |
1982-1983 | Tweede Kamer |
1983-1987 | Commissaris van de Koningin Noord-Brabant |
Parlement & Politiek - biografie (bron) | |
Politiek |
Andreas Antonius Maria (Dries) van Agt (Geldrop, 2 februari 1931) is een Nederlandse jurist, voormalig hoogleraar, ex-politicus en ex-diplomaat. Tegenwoordig is hij een activist. Hij was van 1977 tot 1982 minister-president in drie achtereenvolgende Nederlandse kabinetten. Daarvoor was hij minister van Justitie.
Inhoud |
[bewerk] Levensloop
[bewerk] Achtergrond
Van Agt is de zoon van een textielfabrikant. Na het behalen van het diploma gymnasium-A aan het Augustinianum in Eindhoven studeerde hij rechten aan de Katholieke Universiteit van Nijmegen. Hij was lid van studentenvereniging Carolus Magnus. Hij behaalde cum laude zijn doctoraalexamen meester in de rechten in 1955.
Van Agt is sinds 1958 gehuwd met Eugenie Krekelberg.
[bewerk] Juridische loopbaan (o.a. hoogleraarschap)
Tot 1957 werkte Van Agt als advocaat te Eindhoven. Daarna was hij tot 1962 werkzaam bij de directie Juridische en bedrijforganisatorische zaken van het ministerie van Landbouw en Visserij en tot 1968 bij de stafafdeling wetgeving publiekrecht van het ministerie van Justitie. Van 1968 tot 1971 was hij hoogleraar strafrecht en strafprocesrecht aan de Katholieke Universiteit Nijmegen.
[bewerk] Politieke loopbaan
Van 6 juli 1971 tot 11 mei 1973 was hij voor de Katholieke Volkspartij (KVP) minister van Justitie in het kabinet-Biesheuvel. In het kabinet-Den Uyl was hij vervolgens viceminister-president en minister van Justitie. Bij een kennismakingsbijeenkomst met de pers zei hij te verwachten dat hij meer problemen zou ondervinden bij een eventueel besluit tot vrijlating van de wegens oorlogsmisdaden veroordeelde Drie van Breda dan zijn voorganger, minister Carel Polak, omdat hij, Van Agt, jonger was en "ariër". Voor het gebruik van de term "ariër", een centraal begrip uit de racistische theorieën van de nazi's, bood hij later zijn excuses aan.
Hij was een aantal malen het middelpunt van politieke rellen, bijvoorbeeld toen hij eigenmachtig de abortuskliniek Bloemenhove wilde laten sluiten en door zijn onbeholpen optreden in de Zaak-Menten. Nederland raakte in rep en roer toen hij in 1972 de Drie van Breda, tot levenslang veroordeelde Duitse oorlogsmisdadigers, wilde vrijlaten. Ook raakte hij in opspraak toen de Benedictijner monnik, broeder Mattheus, (een broer van het met Van Agt bevriende KVP-Kamerlid Harry Nootenboom) in 1974 een wapen de Scheveningse strafgevangenis wist binnen te smokkelen. Dit leidde tot een gijzeling, die door mariniers gewelddadig moest worden beëindigd. Eerder was de bewuste monnik de toegang tot de gevangenis blijvend ontzegd. Op voorspraak van Van Agt - op dat moment minister van Justitie - kreeg hij weer toegang en daarop volgde de ongelukkige wapensmokkel.
Van 19 december 1977 tot 4 november 1982 was Van Agt minister-president en minister van Algemene Zaken, van respectievelijk het eerste, tweede en derde Kabinet-Van Agt.
In Van Agt II kreeg hij opnieuw te maken met Joop den Uyl, die dit keer als vicepremier en "superminister" van Sociale Zaken en Werkgelegenheid onder Van Agt moest dienen. De karakterologische en politieke verschillen leidden tot hevige aanvaringen, en toen Den Uyl in 1987 overleed werd Van Agt door de familie Den Uyl de toegang tot de herdenkingsbijeenkomst ontzegd.
In 1980 merkte Van Agt over zijn politieke carrière op dat hij eigenlijk een eendagsvlieg was, die reïncarneerde in een resistent reptiel.
Van 1982 tot 1983 was hij lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal voor het Christen-Democratisch Appèl (CDA). Daarna was Van Agt tot 1987 Commissaris van de Koningin in de provincie Noord-Brabant.
[bewerk] Diplomatieke loopbaan en gasthoogleraarschap
Hij was van 1987 tot en met 1989 vertegenwoordiger van de Europese Gemeenschap in Japan. Tot 1995 vervulde hij dezelfde functie in de Verenigde Staten. In 1995-1996 vervulde hij een gasthoogleraarschap internationale betrekkingen aan de Universiteit van Kioto in Japan.
[bewerk] Pro-Palestijns en conservatief activisme
Van Agt leidde in augustus 2005 een Europese delegatie bij een "fact finding" bezoek aan Israël en de Palestijnse gebieden. Van Agt stelt dat hij sinds dat bezoek erg kritisch staat tegenover de Joodse staat. In september 2006 kondigde Van Agt in een interview in het weekblad HP/De Tijd aan dat hij bezig was met het schrijven van een boek met de werktitel "Een schreeuw om recht voor de Palestijnen". Dit boek zou eind 2007 verschijnen bij uitgeverij de Bezige Bij, maar was in juni 2008 nog niet verschenen.
Voorts heeft hij een tijdje als conservatief activist opgetreden, onder meer binnen zijn partij waar hij opriep tot een conservatieve 'herbronning' en anderzijds als lid van het comité van aanbeveling bij de Edmund Burke Stichting; hij stapte echter uit de stichting nadat prominent lid Bart Jan Spruyt toenadering zocht tot politicus Geert Wilders.
[bewerk] Biografie
In mei 2008 verscheen bij uitgeverij Boom een boek over Dries van Agt, getiteld Tour de Force. Deze politieke biografie werd geschreven door Johan van Merriënboer, Peter Bootsma en Peter van Griensven, onderzoekers van het Centrum voor Parlementaire Geschiedenis van de Radboud Universiteit Nijmegen. Het drietal had zes jaar aan deze publicatie gewerkt. Ze hadden daarbij toegang tot stukken die nog niet eerder gepubliceerd waren, tot notities van Van Agt zelf. Tour de Force werd op 19 mei in het Catshuis aan Van Agt uitgereikt door premier Jan Peter Balkenende.
[bewerk] Trivia
- Als premier wekte Van Agt herhaaldelijk de indruk een fan te zijn van de wielersport; hij was diverse keren in wieleruitrusting op de televisie te zien. Later is gesuggereerd dat een en ander grotendeels gespeeld was; er zouden electorale overwegingen aan ten grondslag hebben gelegen. Van Agt zelf ontkent dat ten stelligste.
- Ook zijn taalgebruik (hij doorspekte zijn zorgvuldige volzinnen graag met min of meer archaïsche uitdrukkingen als "gij" of "sapristi") maakte hem tot een niet alledaagse verschijning op radio en tv.
- Toen hij minister van Justitie was, had hij een karakteristiek zwart wratje in het gelaat[1], tijdens het premierschap bleek dit op een gegeven moment niet meer aanwezig.
- Sommigen vergeleken hem wel eens met Mr. Spock de rechterhand van Captain Kirk uit Star Trek wegens zijn gelijkenis met hem.
[bewerk] Zie ook
[bewerk] Externe links
- Driesvanagt.nl Eigen website over Israëlisch-Palestijns conflict
- Reis 2005 naar Israël en Palestijnse gebieden
- De eenzame fietser: Insiders over de politieke loopbaan van Dries van Agt
- De biografie van Dries van Agt
Bronnen, noten en/of referenties: |
Voorganger: Carel Polak |
Minister van Justitie 1971-1977 |
Opvolger: Wilhelm de Gaay Fortman |
Voorganger: Joop den Uyl |
Minister-president 1977-1982 |
Opvolger: Ruud Lubbers |
Voorganger: Joop den Uyl |
Minister van Algemene Zaken 1977-1982 |
Opvolger: Ruud Lubbers |
Voorganger: Max van der Stoel |
Minister van Buitenlandse Zaken 1982 |
Opvolger: Hans van den Broek |
Voorganger: Jan Dirk van der Harten |
Commissaris van de Koningin van Noord-Brabant 1983-1987 |
Opvolger: Frank Houben |