Code
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het woord code heeft twee hoofdbetekenissen:
- afgeleid van het Latijnse Codex = wetboek, via het Franse en Engelse woord Code ook naar het Nederlands "Code" = wetboek (zie Nomenclatuur Codes) en vandaar ook naar "voorschrift", bijvoorbeeld in "gedragscode".
- een code in de ruimste zin is een aanduiding die voor iets anders staat, een symbool, een verzameling symbolen, een beweging, etc. Codes worden gebruikt om te communiceren: het is eenvoudiger het woord 'tafel' te zeggen dan naar een tafel te wijzen. Alle talen zijn dus eigenlijk codes. Communiceert men met iemand die de code niet kent - dus iemand die een andere taal spreekt - dan moet men wel naar de tafel wijzen.
De vertaalslag van de werkelijkheid, of van de ene code naar de andere toe heet 'codering'; de omgekeerde bewerking 'decodering'.
Inhoud |
[bewerk] Codering in stappen
Een gesproken taal is, zoals gezegd, een code voor de menselijke gedachten. Deze code maakt eenoudige communicatie mogelijk maar is alleen bruikbaar voor degenen die de taal kennen.
Een geschreven tekst is een code voor de gesproken taal. Een bericht in deze code kan worden bewaard en per post verstuurd, maar hiervoor geldt de eis dat men kan lezen.
De Morse-code is, op zijn beurt, een code voor een geschreven tekst. Deze code was in het verleden nodig om een bericht snel te kunnen versturen.
[bewerk] Machinale codering
Nadeel van de codes in de vorige paragraaf is dat de gebruikers ze moeten kennen. De codering en decodering kan echter ook machinaal geschieden. Zo kan een gesproken tekst met een microfoon gecodeerd worden naar elektrische trillingen en met een luidspreker weer gedecodeerd worden. Deze elektrische trillingen zijn geschikt voor verzending per telefoon of radio en kunnen verder gecodeerd worden naar magnetisme op een recorderband of putjes in een cd.
[bewerk] Bijzondere coderingen
In het dagelijks leven meer gebruikelijk is het gebruik van code voor bijzondere coderingen, anders dan normale gesproken of geschreven taal. Codes worden dan vooral om twee redenen gebruikt:
- om sneller te kunnen communiceren; bijvoorbeeld bij het gebruik van een radioverbinding het woord 'roger' of 'ten-four' voor 'ik heb je gehoord en begrepen'. Stenografie is een code om gesproken woord met dezelfde snelheid mee te kunnen schrijven.
- om langs bijzondere wegen te kunnen communiceren; bijvoorbeeld morsecode of braille.
- om zo te kunnen communiceren dat derden de berichten niet kunnen begrijpen. Dit heet ook wel encryptie.
Vaak treden ook combinaties op.
[bewerk] Voorbeelden van codes
- ASCII-codes
- Baudot code
- Braille
- ISBN: Internationaal Standaard Boeknummer
- ISO 3166-1: drieletterige landencodes
- Morsecode
- One-time code: Van te voren afgesproken woord of zin
- Schaakcodes: voor de classificatie van schaakpartijen.
- Stenografie
- Video-codes : digitale video formaten zonder compressie
- sollicitatiecode
- sollicitantencode
