Belichtingsmeter
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een belichtingsmeter is in het algemeen een lichtmeter. In de fotografie en de cinematografie wordt hij meestal belichtingsmeter genoemd en hij wordt gebruikt om tot een goede belichting te komen.
Inhoud |
[bewerk] Opvallend-lichtmeting versus reflectie-meting
Met een losse lichtmeter zijn er vrijwel altijd twee mogelijkheden om het licht te meten: opvallend-licht en gereflecteerd licht. Bij het meten van opvallend licht wordt, met de lichtmeter op de plaats van het te fotograferen of filmen object en in de richting van de camera, een meting onder een wijde hoek gedaan van het licht dat op het object valt. De lichtmeter die hiernaast getoond wordt, is voorzien van een (verwijderbaar) halfrond bolletje op de meetsensor: dat is de configuratie voor het meten van opvallend licht. In de cinematografie wordt vrijwel altijd gebruik gemaakt van opvallend-lichtmeting.
Bij een reflectiemeting wordt, vanaf de camerapositie, een meting gedaan van het door het onderwerp gereflecteerde licht.
Dit kan tot belangrijke verschillen in resultaat leiden. Een voorbeeld: de spreekwoordelijke Zambiaanse bruidegom, gekleed in zwart rokkostuum, met daaronder een grijs vest, een wit overhemd waarvan slechts kleine delen zichtbaar zijn, poseert tegen een donkere achtergrond. Bij dit onderwerp zal, wanneer de door de lichtmeter aangegeven waarde gebruikt wordt, bij een opvallend-lichtmeting alleen de middentonen (het grijze vest) in het onderwerp op de foto als middentonen worden weergegeven, terwijl het pak zwart zal zijn. Een juiste weergave dus.
Wanneer een reflectiemeting van het hele onderwerp wordt gedaan, zal de door de belichtingsmeter weergegeven waarde leiden tot overbelichting omdat de lichtmeter zo is gebouwd dat hij aanneemt dat het vlak waarop wordt gemeten midden-grijs (18%, zie hieronder) is. Het resulteert dus in een grijsgrauwe foto, waarbij het witte overhemd en de stralende glimlach van de bruidegom zozeer overbelicht zal zijn dat daarin geen detail meer te ontdekken valt.
Aan de andere kant van het spectrum bevindt zich zijn hoogblonde Zweedse bruid, gehuld in een maagdelijk witte jurk, tegen een heldere achtergrond. De donkerste delen in deze compositie zijn de zachtroze bloemen in het bruidsboeket, en haar diepblauwe ogen. Een reflectiemeting van het hele onderwerp zal leiden tot onderbelichting: een grijsgrauwe foto, waarin in de diepblauwe irissen geen detail meer te zien is.
In beide gevallen had een meting van het opvallend licht vrijwel zeker tot een bevredigend resultaat geleid.
Wanneer geen gereflecteerd licht kan worden gemeten, is het in zo'n geval een beter idee om een detailmeting te doen (bijvoorbeeld van dichtbij op het grijze vest, of op een 18% grijskaart) en die waarde aan te houden als de te gebruiken belichtingswaarde, danwel het handmatig corrigeren van de belichtingstijd op basis van het meetpunt. D.w.z., meet op de witte jurk en belicht 2-3 stops extra (diafragma 2-3 stappen open of sluitertijd 2-3x langer).
[bewerk] 18% grijswaarde
In de fotografie wordt voor de belichting uitgegaan van het 'gemiddelde onderwerp'. omdat die niet in werkelijkheid bestaat is de 18% grijswaarde bedacht, een theoretisch gemiddelde onderwerp als het ware. Een wijd verbreid misverstand is dat alle lichtmeters op deze waarde gekalibreerd zijn, maar zo eenvoudig is het niet. Wanneer met een lichtmeter een reflectiemeting wordt gedaan, zullen Minolta- en Pentax-meters het equivalent van 17,5% als middengrijs zien, en Sekonic-meters 15%. Het verschil is te verwaarlozen: ongeveer 1/6 stop.
[bewerk] Spotmeters
Een normale lichtmeter meet, in het geval van reflectiemeting, licht onder een horizontale hoek van ca. 40 graden. Een spotmeter is een lichtmeter die gereflecteerd licht meet onder een hoek van maximaal 2 graden. Dit is een waardevol hulpmiddel wanneer u een detailmeting wilt doen, maar het niet praktisch is om voldoende dichtbij het onderwerp te komen -- bijvoorbeeld omdat het onderwerp een groep leeuwen onder een eenzame boom is, of wanneer u bij het doen van de detailmeting "in het licht" zou staan.
[bewerk] 'Domme' versus 'intelligente' lichtmeting
De losse lichtmeter zoals hierboven omschreven (ook wel handlichtmeter genoemd) is een voorbeeld van een 'domme' lichtmeter, in die zin dat de lichtmeter het licht meet, maar er verder niets mee doet (er wordt geen kwalitatieve interpretatie aan gehangen). Het is in dat geval de verantwoordelijkheid van de fotograaf om het gemeten resultaat te interpreteren.
[bewerk] Fabrikanten
Drie belangrijke fabrikanten die voor de fotografische vakwereld (losse) belichtingsmeters fabriceren zijn Minolta, Sekonic en GOSSEN.
