Wikipedia:Auteursrechten

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Als je tekst schrijft voor Wikipedia, dan plaats je deze daarmee onder de GNU-licentie voor vrije documentatie (GFDL of GNU/FDL). Dit houdt kortweg gezegd in dat een gebruiker vrij is om de tekst op elke willekeurige wijze te gebruiken en verder te verspreiden, op voorwaarde dat dat ook weer onder de GNU/FDL plaatsvindt, en met (eventueel gedeeltelijke) bronvermelding. Mocht je hiermee problemen hebben, dan adviseren we je niet aan Wikipedia mee te werken.

Al het materiaal dat je op Wikipedia plaatst, plaats je dus onder deze licentie. Dat kan alleen als je daar het recht toe hebt. In het algemeen is dat het geval als:

Je het materiaal zelf hebt geschreven of anderszins gecreëerd
Het materiaal in het publiek domein is (dat wil zeggen vrij van auteursrechten)
Het materiaal al onder de GNU/FDL-licentie valt

In het tweede geval word je verzocht een bronvermelding aan te geven, in het derde geval is dat verplicht. Die bronvermelding kan voor teksten op de pagina zelf komen, dit kan met Sjabloon:bron, of op de overlegpagina; voor afbeeldingen hoort die op de bijbehorende afbeeldingspagina.

Door het plaatsen van materiaal verlies je niet je auteursrechten! Je kunt je materiaal dus verder ook nog op andere manieren verspreiden (op andere sites plaatsen, verkopen, uitgeven ..). Het herroepen van het vrijgeven van je materiaal is evenwel niet mogelijk.

Inhoud

1 Materiaal dat niet onder de GFDL valt
2 Hoe lang is een werk beschermd?
3 Als iemand overneemt van Wikipedia
4 Als iemand iets vrij wil geven voor Wikipedia
5 Zie ook

[bewerk] Materiaal dat niet onder de GFDL valt

Nu komt het voor dat er materiaal is dat weliswaar niet onder de GFDL valt, maar overigens wel in Wikipedia gebruikt mag worden. Materiaal kan bijvoorbeeld vrij bruikbaar zijn, maar alleen voor niet-commercieel gebruik. Helaas worden afbeeldingen en pagina's die enkel voor niet-commercieel gebruik geschikt zijn niet meer toegelaten op Wikipedia. Een uitzondering is materiaal dat vrij bruikbaar is met bronvermelding: omdat de GNU/FDL ook vereisten van bronvermelding bevat, wordt dit beschouwd als verenigbaar met de GNU/FDL; als er bronvermelding is, wordt dat genoeg geacht.

[bewerk] Hoe lang is een werk beschermd?

De bescherming door het auteursrecht is beperkt in de tijd. Als algemene regel geldt dat het werk beschermd is tot 70 jaar na de dood van de auteur (of na de dood van de laatste overlevende auteur in geval van samenwerking). Dit betekent bijvoorbeeld dat de concerto's van Mozart niet langer door het auteursrecht zijn beschermd en dat je ze kunt reproduceren (door fotokopieën) zonder dat je daarvoor de toestemming nodig hebt van de erfgenamen van Mozart (maar waarschijnlijk moet je wel toestemming vragen aan de musici die de werken uitvoeren en aan de platenfirma's). Voor anonieme werken en pseudoniemen eindigen de rechten 70 jaar na de geoorloofde bekendmaking van het werk. Voor postume werken eindigen de rechten 25 jaar na de geoorloofde bekendmaking of mededeling aan het publiek. (uit de website van de Belgische regering)

[bewerk] Als iemand overneemt van Wikipedia

Er zijn websites die tekst overnemen van Wikipedia. In beginsel is dat toegestaan, mits het nieuwe werk ook onder de GFDL valt. Een goede praktijk in zo een geval is dat er een link staat naar het Wikipedia artikel, en de vermelding GNU/FDL. Als je een kloon aantreft waarbij dat niet correct gedaan is, kan de volgende standaard brief gestuurd worden naar de webmaster:

Geachte heer/mevrouw .....,

Ik heb gemerkt dat u voor uw website gebruik maakt van artikelen uit de Nederlandstalige Wikipedia. Op uw pagina http://... staat bijvoorbeeld een tekst die volledig bestaat uit een (oude) versie van het Wikipedia-artikel http://nl.wikipedia.org/wiki/... . Dit juichen wij toe, maar er zit een eenvoudige voorwaarde aan vast, waaraan u nog niet heeft voldaan.

Wikipedia streeft ernaar informatie vrij te verspreiden en voor iedereen beschikbaar te maken. Het is echter noodzakelijk dat de ontvanger, u dus, zich hierbij aan de regels van de "GNU Free Documentation Licence (GFDL)" (vrij vertaald: GNU-licentie voor vrije documentatie) houdt. Als u dat niet doet, schendt u de auteursrechten van de schrijvers van het artikel. Doel van de GFDL is, vereenvoudigd gezegd, dat het vrij zijn van de tekst niet verloren gaat, dat wil zeggen, dat iedereen ook weer van uw site de tekst (inclusief eventuele wijzigingen) kan overnemen. De tekst van de GFDL is te vinden op http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html . Die Engelse tekst is de enige bindende versie van de GFDL.

Wie een artikel overneemt moet vermelden dat de tekst vrijgegeven wordt onder de GFDL. Dit is één van de belangrijkste voorwaarden van Wikipedia. Dit kunt u doen door onder elke van Wikipedia overgenomen pagina de tekst: "Deze pagina is gebaseerd op het auteursrechtelijk beschermde Wikipedia-artikel <artikelnaam>; het is vrijgegeven onder de GNU Free Documentation License. U mag dit verspreiden, zowel letterlijk als aangepast, zolang u zich aan de regels van de GFDL houdt".

Hierbij moet u dan de tekst "GNU Free Documentation License" linken naar de tekst van de GFDL. Het is beter een kopie van de GFDL op uw eigen server te publiceren, maar een link naar http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html is voldoende. Ook raden wij u ten zeerste aan om te verwijzen naar het originele Wikipedia-artikel. Dat is de makkelijkste methode om aan bepaalde eisen van de GFDL te voldoen (voornamelijk het vermelden van de auteurs).

Alvast bedankt voor uw samenwerking,

Vriendelijke groet

[bewerk] Als iemand iets vrij wil geven voor Wikipedia

Soms is iemand bereid om een tekst vrij te geven onder de voorwaarden die Wikipedia hanteert, maar doet men dit niet op de juiste manier, bijvoorbeeld in de lopende tekst van het artikel of op de overlegpagina. Om de gebruiker op de juiste wijze van vrijgeven te attenderen, kan men gebruik maken van onderstaand voorbeeldbericht. Bedenk daarbij dat sommige gebruikers (zoals anoniemen) niet meer terug zullen keren op Wikipedia en dat contact via e-mail hierom de voorkeur heeft.

Beste ...,

Op 16 januari heeft u op http://nl.wikipedia.org/wiki/... aangegeven de eigenaar van de website http://www......nl te zijn en akkoord te gaan met de plaatsing van de tekst op http://nl.wikipedia.org/wiki/..., gekopieerd van de eerder genoemde webite. Dit is echter nog niet voldoende voor Wikipedia: het artikel is hierom op de verwijderlijst geplaatst en dit geeft u 2 weken de tijd om aan de volgende eis te voldoen.

Voor een plaatsing op Wikipedia moet een tekst vrijgegeven worden onder de voorwaarden van GFDL (ook wel GNU/FDL genaamd). Het doel van de GFDL is, vereenvoudigd gezegd, tekstmateriaal onder bepaalde voorwaarden vrij verspreidbaar maken. Dat wil zeggen, dat iedereen de tekst (inclusief eventuele wijzigingen) kan overnemen. De volledige tekst van de GFDL is te vinden op http://www.gnu.org/copyleft/fdl.html, een niet-officiële vertaling in het Nederlands vindt u op http://nl.wikisource.org/wiki/Nederlandstalige_tekst_van_de_GNU_Vrije_Documentatie_Licentie.

Een mail vanaf een e-mailadres duidelijk verbonden met de website of organisatie en de verklaring kunt u sturen naar info-nl wikimedia.org. Uw mail zal dan behandeld worden via het OTRS-systeem van Wikipedia (zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:OTRS voor meer informatie). Mochten er nog vragen zijn, dan zullen zij u hier verder mee helpen. Mochten er geen verdere problemen zijn, dan zal het sjabloon van het artikel verwijderd worden en wordt de overlegpagina voorzien van een ticketnummer, waarmee men ook in de toekomst uw vrijgave terug kan vinden.