Alexander Luria
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Alexander Romanovitsj Luria (Александр Романович Лурия, Nederlandse transcriptie Aleksandr Romanovitsj Loeria) (Kazan, 16 juli 1902 - Moskou, 14 augustus 1977) was een beroemd Russisch neuropsycholoog.
Luria werd geboren in Kazan, een van de grootste steden van Rusland. Hij begon zijn studie aan de universiteit van zijn geboortestad toen hij 16 jaar was en studeerde op zijn 19e af. Tijdens zijn studie richtte hij de Kazanse Psychoanalytische Vereniging op en had hij briefwisselingen met Sigmund Freud.
In 1923 leverde zijn werk over reactietijden gerelateerd aan gedachtenprocessen hem een baan aan het Instituut voor Psychologie in Moskou op. Daar ontwikkelde hij de "gecombineerde-motormethode" die hielp om gedachtenprocessen te diagnosticeren. Hoewel hij in 1932 publiceerde over dit onderzoek, werden deze werken verboden in de Sovjet-Unie en werden ze pas in 2002 in Rusland gepubliceerd.
In 1924 ontmoette Luria Lev Vygotsky, die hem erg zou beïnvloeden. Samen met Aleksej Leontjev begonnen ze een nieuw type psychologie te ontwikkelen. Hun benadering, "culturele", "historische", and "instrumentele" psychologie genoemd, onderzoekt psychologische processen, met een grote nadruk op taal.
Luria's werk begon écht in de jaren 1930, toen hij Centraal-Azië bezocht en verschillende psychologische veranderingen onderzocht (waaronder perceptie, probleemoplossing en geheugen). Hij bestudeerde ook eeneiige en twee-eiige tweelingen op kostscholen om verschillende factoren vast te stellen. In de late jaren 1930 ging Luria geneeskunde studeren (deels om de grote Grote Zuivering te ontlopen die Jozef Stalin had ingezet). Hij specialiseerde zich in het onderzoek naar afasie, gericht op de relatie tussen taal en denken, een gebied waarop hij al eerder actief was geweest. Uiteindelijk ontwikkelde hij een effectieve therapie voor afasie.
De Tweede Wereldoorlog maakte Luria erg waardevol voor de Sovjets door zijn grote kennis op het gebied van denkprocessen. Terwijl hij voor de overheid werkte, kon hij grote aantallen mensen met hersenletsel onderzoeken en ontwikkelde zo een symbiotische relatie.
Na de oorlog zette Luria zijn werk als voorheen voort. Hij werd enige tijd verwijderd van het Instituut voor Psychologie als gevolg van een opleving van antisemitisme. Hij bestudeerde geestelijk gehandicapte kinderen. In de late jaren 1950 mocht Luria terugkeren in zijn oude functie, waar hij bleef tot zijn dood door hartfalen in 1977.
Luria heeft een belangrijke theoretische bijdrage geleverd aan neuropsychologie in zijn boek 'The Working Brain'. Hierin beschrijft hij zijn theorie van drie belangrijke functionele systemen die in de hersenen werkzaam zijn: een activatie systeem, een systeem voor ontvangst en verwerking van informatie uit de buitenwereld, en een systeem voor programmering, controle en verificatie van handelingen. Luria meende dat de informatiestromen in de hersenen altijd volgens een bepaalde volgorde en hiërachie verliepen, dat wil zeggen van elementair naar complex, maar ook van complex naar elementair.
Zijn twee belangrijkste casestudies beschrijven "S" (Solomon Shereshevskii), een man met een schijnbaar onbeperkt maar eigenaardig geheugen (1968), en een man met een traumatische hersenbeschadiging (1972). Deze casestudies illustreren Luria's belangrijkste methoden van het combineren van klassieke en genezende aanpak; deze methoden vormen de basis van de laat-20e-eeuwse cognitieve wetenschap.
Luria hielp bij het oprichten van de Psychologische faculteit van de Moskouse Staatsuniversiteit en was er een van de belangrijkste hoogleraren.
Luria's werk wordt vaak en positief vermeld in de populaire boeken van Oliver Sacks over neurologische stoornissen, wat tot een verdere waardering van Luria's werk heeft geleid.
[bewerk] Externe links
[bewerk] Verder lezen
- Luria, A.R. (1973) The working brain. London: the Penguin Press.
- Luria, A. R.; Bruner, Jerome: The Mind of a Mnemonist : A Little Book About A Vast Memory, Harvard University Press (1987) ISBN 0-674-57622-5
- Luria, A. R.; Solotaroff, Lynn: The Man with a Shattered World: The History of a Brain Wound, Harvard University Press (1987) ISBN 0-674-54625-3
- M.Cole and I. Maltzman (1969). A Handbook of Contemporary Soviet Psychology. Basic Books, New York.