Ingmar Bergman

De Wikipedio

Ernst Ingmar Bergman laboris longe en teatro kom direktisto e chefo ma samatempe il esis cinemo-direktisto, quankam il ipsa rakontis, ke il esis nur autodiktanto e heme-laborita direktanto. Por Bergman cinemo-direktado esis tre sexuala aktiveso. Dum lua tota vivo aktiva, sexualeso impulsis lu esar neloyala a sua spozo ed amanto. “La cinemo-direktado esas tre erotika ago”, Bergman explikis.

Ingmar Bergman naskis ye la 14 di julio 1918 en familio di pastoro en Uppsala, Suedia. En pastoreyo diciplino esis tre strikta, pro quo il distanteskis de lua genitori. Kontraste, kun lua avino ilu havis tre varma relato e kun el Ingmar povis ponderar pri tam importanta objekti kam la Vivo e la Morto. Moyeno por fugar de la hemala strikteso esis lua vivaca imaginajo. Strikta pastoro-patro signifikis, ke en longa parto di sua adulta vivo Ingmar kombatis kontre senjoya deo-relato.

En 1934 Ingmar vizitis Germania e lojis en pastoro-familio, qua adoris Hitler. Anke yuna Ingmar tikis, kande il vidis ipsa Führer e salutis ilu nacista-maniere quale altri. Nacismo ne esis stranja ideo che le Bergman. Lua Dag-fratulo esis un ek la fondanti di la nacista partiso en Suedia ye la 1930a yari.

Diveninte studento, il fiancis sua gimnaziala amiko Cecilia, ma li amba trombis senajorne. La relato finis. Bergman startis studiar literaturo-historio e studento-teatro privacis il de omna sua libera tempo. Ibe il ameskis aktorino, ma lua genitori saveskis lo e lo rezultis tre grava litijo kun genitori. Ed Ingmar e sua patro frapis unu l'altru. Pro to 19-evanta Ingmar skribis desertanta letro a genitori.

Pos studio Ingmar laboris kom lumigestro en teatro e helpanto di direktoro en opero. Samatempe il skribis dramati, ed un ek lua skriburi valoris por studento-teatro. Chefo di Sueda Cinemo-industrio (Svensk Filmindustri) vidis la dramato ed employis lu por plubonigar manuskripti ed facar projeti por nova cinemi. Cinemo Pasiono da Alf Sjöberg repozis en manuskripto di Bergman, qua intruzis en laboreyo por studiar cinemo-direktado.

Ye 1943 Bergman esis mariajita kun Else Fisher. Pos un semano il fugis, ma il retroiris. Tatempe Bergman komencis laborar en urbala teatro di Helsingborg kom teatrestro. La relato kun sua nova spozo ne duris, e Bergman trovis amikino di lua spozo, Ellen Lundström. Bergman divorcis e mariajesis itere.

L'unesma propra cinemo Krizo pronteskis en 1945, ma Bergman ne esis interesata pri ca cinemo. En 1946 ilu divenis teatrestro en urbala teatro di Göteborg. En 1948 (?) la cinemo Somero-noktala rideto esis tre kritikata da Olof Lagercrantz.

En 1949 Bergman trovis nova amario Gun Hagberg, ed il esis ankorfoye mariajita. En 1952 esis cinematografita Somero kun Monika, e dum laboro il ameskis Harriet Andersson. Bergman desmariajesis itere e translojis kun sua nova amikino a Malmö, ube li komencis laborar en teatro.

De Malmö Bergman transvenis til Stockholm en Rejala Dramatala Teatro (Kungliga Dramatiska Teatern, Dramaten). Bergman esis itere mariajita en 1959 kun pianisto Käbi Laretei, ma du artala personi ne povis vivar kune.

Quale en spegulo esis filmata en insuleto Fårö (‘Mutono-insulo’) apud insulo Gotland, ed ube Bergman trovis sua terala paradizo por lektado e pensado. Dum la filmado di Persono – masko di muliero Bergman ameskis Norvegiana Liv Ullmann. L'okesma filio di Bergman naskis en 1966.

En 1971 Bergman esis mariajita kun Ingrid von Rosen. La kinesma mariajo esis equilibrala. Quankam nova problemi expozeskis: en 1976 policisti arestis lu pro impostala krimini. Bergman esis liberigita ma ilu mustis repozar dum tri semani en psikiatriala kliniko. Depose ilu vivis dum ok yari en Germania, pro ke il ne havis paco por laborar en Suedia. Bergman decidis, ke Fanny ed Alexander esos sua lasta filmo. En 1995 Bergman divenis vidvo.

Ingmar Bergman mortis ye 30 di julio 2007 en Fårö-insuleto.

[redaktar] Filmi da Bergman

• Krizo, 1945
• Somero-noktala rideto, 1948 (?)
• Frago-loko, 1957 – ganis premio cinemo-festivalo en Berlin. (En Suediana 'frago-loko' signifikas 'felica loko, feliceyo'.)
• Fonto di damzelo, 1961 – ganis Oscar-premio por maxim bona exterlandala cinemo.
• Kam en spegulo, 1962 – ganis Oscar-premio por maxim bona exterlandala cinemo.
• Persono – masko di muliero, 1965
• Susuri e krii, 1972
• Fanny ed Alexander, 1983 – ganis quar Oscar-premii.

[redaktar] Libri pri Bergman

• Laterna magica, 1987. (Memorialo da Bergman.)
• Ingmar Bergman, Kuvasta kuvaan (en Finlandana) (Ingmar Bergman, De pikturo a pikturo), 1991.