سورینام
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه آن را تغییر دهید. در پایان، پس از ویکیسازی این الگوی پیامی را بردارید. |
این مقاله به تمیزکاری نیاز دارد. لطفاً آن را تا جایی که ممکن است از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید. سپس این الگو را از بالای مقاله حذف کنید. محتویات این مقاله ممکن است غیرقابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
جمهوری سورینام (به هلندی: Suriname) کشور کوچکی است در شمال آمریکای جنوبی. پایتخت آن پاراماریبو است. سورینام از نظر جمعیت و مساحت کوچکترین کشور آمریکای جنوبی است.
کشور سورینام از سوی شرق با گویان فرانسه و از سوی غرب با گویان هممرز است. در جنوب آن برزیل و در شمال آن اقیانوس اطلس قرار دارد. مرزهای جنوبی آن با گویان و گویان فرانسه مورد مناقشهاست.
نام این کشور در فرهنگهای لغت اروپایی به صورت سِرانان تونگو سرانان هم آمده. سورینام در گذشته از مستعمرات پادشاهی هلند بود و به نام گویان هلند معروف بود.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تاریخچه
بومیان آمریکایی از قبیله های آرواک و کاریب اولین کسانی بودند که سه هزار قبل از میلاد درسورینام سکنی گزیدند. در قرن هفدهم میلادی، انگلیسی و هلندی تلاشهای زیادی برای مستعمره کردن سورینام انجام دادند که سرانجام هلند، کنترل پایدار را بدست آورد. هلند، و در نتیجه سورینام، سیستم کارگر برده ای داشتند که اکثر این برده ها از نژاد آفریقایی بودند. با این برده ها بدرفتاری زیادی می شد که باعث شد برده های زیادی به جنگل فرار کنند. این مارون ها ( که"ژوکاس" یا "باکابوسی ننگر" نیز نامیده می شدند) اغلب بر می گشتند و به مزارع حمله می کردند. نظام کارگری – برده ای در سال 1863 برانداخته شد تا این کشور، آخرین کشور اروپایی باشد که اینکار را انجام داده است. هرچند، برده ها تا سال 1873 آزاد نشده بودند. پس از آن، کارگران از کشور ایندیز شرقی هلند (اندونزی مدرن) برای کار به این کشور می آمدند. در سال 1954 سورینام صاحب دولت شد، هرچند امور دفاعی و روابط خارجی در کنترل هلند بود. در سال 1973 دولت محلی به رهبری NPK (حزبی از نژادهای مختلف) شروع به مذاکره با دولت هلند درباره ی استقلال کرد و در تاریخ 25 نوامبر 1975 به استقلال رسید. اولین رئیس جمهور این کشور ژوهان فریر بود و نخست وزیر او هنک آرون (رهبر حزب ملی سورینام) بود. تقریباً یک سوم از جمعیت به علت ترس از عدم توانایی کشور جدید در اداره ی امور، به هلند مهاجرت کردند. تعدادی کودتای نظامی در سال 1980 باعث کدورت روابط بین هلند وسورینام شد، ولی انتخابات برگزار شد و قانون اساسی جدید در سال 1987 نوشته شد. کوتایی در سال 1990 مجدداً نظم را به هم زد ولی انتخابات در سال 1991 دوباره برگزار شد. با روی کار آمدن دموکراسی، هلند نیز کمک های خود را از سرگرفت. از سال 1990، ائتلاف چهار حزبه ی نیوفرانت به رهبری رونالد وشیان دولت را در اختیار داشته اند. در سالهای اخیر، توسعه ی اقتصادی یکی اصلی ترین مسائل دولت سورینام بوده است. اخیراً سورینام، ارتش خود را به نیجریه فرستاده است تا از عبور و مرور اهالی گویانا به علت ترس از خشونت در انتخابات، جلوگیری کند. هرچند انتخابات گویانا در 28 آگوست 2006 کاملاً آرام و به دور از خشونت بود.
[ویرایش] تقسیمات کشوری
سورینام به ۱۰ استان تقسیم شدهاست:
|
[ویرایش] جغرافیا
سورینام کوچکترین کشور مستقل آمریکای جنوبی است. با قرار گرفتن بر روی لایه ی جغرافیایی گویانا، این کشور به دو قسمت اصلی جغرافیایی تقسیم شده است. قسمت شمالی، زمینهای پست ساحلی است (تقریباً بالای خط آلبینا – پارانام –واگنینگن) که در آنها کشاورزی می شود و اکثر جمعیت در این قسمت زندگی می کنند. قسمت جنوبی از جنگلهای بارانی استوایی تشکیل شده که بطور پراکنده و در امتداد مرز برزیل، ساواناها در آن زندگی می کنند که حدود %80 سطح زمینهای سورینام را پوشش داده است.
دو رشته کوه اصلی در سورینام وجود دارد: کوههای باکهویس و کوههای وان آچ وان ویک قله ی ژولیانا بلندترین کوه در کشور با ارتفاع 1286 متر از سطح دریاست. دیگر کوهها عبارتند از کوه تافلبرگ (1026 متر)، کوه کاسیکاسیم (718 متر)، گولیاتبرگ (358 متر) و فولتزبرگ (240 مت).
بخاطر قرار گرفتن در امتداد خط استوا، سورینام آب و هوای معتدل دارد و درجه ی هوا در طول سال تغییر چندانی نمی کند. هر سال دو فصل بارش، یکی از دسامبر تا اوایل فوریه و دیگری از اواخر آوریل تا اواسط آگوست دارد.
در شمال شرقی کشور، دریاچه ی وان بلومشتین میر، یکی از بزرگترین دریاچه های جهان قرار دارد. این دریاچه با احداث سد آفوباکا (پروژه ی بروکوپوندو) بوجود آمد، با احداث این سد، نیروی هیدروالکتریک مورد نیاز صنایع بوکسیت (که حدود %75 خروجی برق را مصرف می کند) و مصرف داخل کشور، تامین می شود. در ناحیه ی بالا دستی رودخانه ی کوپنام در حوزه ی آب بخشان، سازمان ذخیره ی ملی مرکزی سورینام که یک سایت میراث جهانی یونسکو است، و تغییرات انواع اکوسیستم را در مناطق جنگل بارانی بررسی می کند. پارک های ملی زیادی در کشور وجود دارند: پارک ملی گالیبی، پارک ملی کوپنام ماندینگ و ویاویا در کناره ی ساحلی، برونسبرگ، رالی والن/ فولتزبرگ تافلبرگ و ایلرتس دی هان در مرکز و سیپالیوانی درمرز برزیل، رویهمرفته، %12 مساحت کشور را پارکها و دریاچه ها تشکیل می دهند.
[ویرایش] مردم
۴۱ درصد مردم سورینام مسیحی، ۴۰ درصد پیرو مذهب هندو و ۱۳ درصد مسمان هستند.
[ویرایش] سرشماری نفوس
جمعیت 438.144 (تخمین ژوئیه 2005) نفری سورینام از نژادهای مختلفی تشکیل شده است. نژاد هندی شرقی (که درزبان محلی هیندو استانن نام دارند) %37 جمعیت را تشکیل می دهند. این افراد، نوادگان مهاجرینی اند که درقرن 19 از هند به سورینام آمدند. این افراد اهل استان بیهار در هند و استان شرقی اوتار پرادش در شمال هند و در امتداد مرز نپال می باشند، نژاد کریولس، که ترکیب نژادهای سیاه و سفید است، %31 جمعیت و نژاد ژاوانسه (نوادگان نژاد هندی هلندی شرقی) %15 جمعیت را تشکیل می دهند که مارون ها (نوادگان برده های فراری آفریقایی) %10 جمعیت را تشکیل می دهند و به پنج گروه اصلی تقسیم شده اند: آئوسان ها، کونیتی، ماتاوی، پاراماسان ها و ساراماسان ها.
مردمان بومی آمریکایی تنها %3 جمعیت ( در برخی منابع %1) را تشکیل می دهد و شامل گروه های اصلی آکریرو، آرواک، کاریب/ کالینا، تریو و وایانا می باشد. بقیه ی جمعیت را چینی ها، اروبایی ها و برزیلی هایی که برای کار به سورینام آمده اند، تشکیل می دهد. تعداد کمی یهودی در حدود 200 نفر که از نوادگان سفاردیم هستند، نیز در این کشور زندگی می کنند. این افراد اغلب در پاراماریبو زندگی می کنند و کنگره ی بین المللی یهودیان نیازهای آن را ازسال 1980 برآورده می سازد. در گذشته ناحیه ای خودگردان در سورینام به نام "جودنساوانه" وجود داشت که در اواسط قرن 17 بزرگترین جامعه ی یهودی در نیمکره ی غربی بود.
بعلت وجود نژادهای مختلف در کشور دین واحدی وجود ندارد. اغلب هندوستانی ها هندو است ولی برخی به دین اسلام و مسیحیت روی آورده اند. مسیحیت در هر دو شاخه ی کاتولیک و پروتستان در بین مردم کرولس و مارون رایج است. هلندی زبان رسمی مردم سورینام است. مردم سورینام به زبان محلی نیز صحبت می کنند: سراناتونگو (که به سورینامز نیز معروف است). این زبان مخلوطی از انگلیسی با کلمات وارد شده از هلندی، اسپانیایی، پرتغالی، زبانهای آفریقای شرقی و زبانهای محلی است. همچنین زبانهای اصیل کاریب و آراواکان نیز وجود دارند که مردم نژاد آمر ایندین سورینام، مارون ها، آئوسان و ساراماسان به این زبانها صحبت می کنند. دومین زبان اصلی مردم، سارنامی هندی است که شکلی از بیهاری و لهجه ای از زبان مدرن هندی می باشد. علاوه بر این، زبانهای انگلیسی و اسپانیای، استفاده ی گسترده ای، بخصوص در مغازه ها و اماکن توریستی و تفریحی، دارند.
بخش عمده ای از مردم (حدود %90) در پاراماریبو یا در ساحل زندگی می کنند. تعداد زیادی از مردم سورینام نیز در هلند زندگی می کنند. در سال 2004، 321000 نفر از اهالی سورینام در هلند زندگی می کردند که حدود %2 جمعیت هلند را تشکیل می دهند. (در مقایسه با 449000 در سورینام)
[ویرایش] فرهنگ
زبان رسمی کشور سورینام هلندی است. ترکیبی از زبانهای هندغربی و هلندی در مناطق مختلف آن بکار میرود.
به خاطر ترکیب جوامع مختلف، فرهنگ سورینام بسیار متنوع است.
- هندو گرایی در آمریکای جنوبی
- هندوگرایی در سورینام
- اسلام در سورینام
- موسیقی سورینام
[ویرایش] اقتصاد
اقتصاد سورینام تحت تاثیر صنایع بوکسیت قرار دارد که بیش از %15 تولید ناخالص داخلی %70 درآمد صادرات را تامین می کند. سایر اقلام صادراتی شامل شکر و قند می شود و نیز سورینام دارای مخازن نفت و طلا است. حدود یک چهارم مردم در بخش کشاورزی کار می کنند. اقتصاد سورینام وابستگی زیادی به کشورهای دیگر دارد و عمدتاً با هلند، ایالات متحده و سایر کشورهای حوزه ی کاراییب تجارت می کند.
دولت ویدنبوش پس از در دست گرفتن قدرت در پاییز 1996، تمام برنامه های ساختاری دولت قبلی را به بهانه ی منصفانه نبودن برای مردم فقیر جامعه، متوقف کرد. درآمدهای مالیاتی مانند گذشته قطع شد و دولت منابع درآمد جدیدی را جایگزین مالیات کرد. در سال 1997 تخصیص سرمایه به توسعه ی سازمانهای هلندی کاهش یافت و روابط دو کشور رو به زوال گذاشت. رشد اقتصادی درسال 1998 با تنزل بخش معدن، ساخت و ساز و خدمات عمومی، کاهش پیدا کرد.
هزینه های رایج دولتی، پایین بودن مالیات، خدمات شهری ضعیف و کاهش کمک های خارجی در سال 1999 منجر به مشکلات مالی و کاهش تولید ناخالص داخلی به %11 شد. دولت تصمیم گرفت تا این کمبودهای مالی را با چاپ اسکناس جبران کند که منجر به افزایش فوق العاده ی تورم و کاهش نرخ تبادل ارز گردید.
[ویرایش] اطلاعات جانبی
- در سال 1962 فیلم "جاده ی مارپیچ" به کارگرانی رابرت مولیگان و با درخشش راک هیودسن در سورینام ساخته شد (سپس در گویانای هلند)
- فصل 19 شاهکار ولتر، "کاندید" در سورینام نوشته شده است.
- برخی از فوتبالیست های بزرگ هلند مثل فرانک ریکارد، رودگولیت، باتریک کلایورت، کلارنس سیدورف،آرون و ادگار داویدس از نژاد سورینامی هستند. داویدس در یادداشت های خود درباره ی تعصبش به نژاد سورینامی و علاقه به برگزاری مسابقات فوتبال در این کشور، نوشته است.
یک سرباز اروپایی بنام کارل پنتا ماموریت موفقیت آمیزی را برای تضعیف رژیم ارتشی که به رهبری دسی بوترز، حکومت دیکتاتوری را در سورینام هدایت می کرد، طراحی و هدایت کرد.
- آنتونی نستی تنها کسی است که برای سورینام دربازیهای المپیک مدال کسب کرده است ( در رشته ی شنا). جالب است که او اهل ترینیداد است نه سورینام، و اکنون نیز در میامی، فلوریدا، USA زندگی می کند.
- در فیلم "سکوت بره ها" به نام سورینام به عنوان مبدا پروانه ها اشاره شده است.
- در سریال تلویزونی " حلقه ی E" نمایش داده شده است.
[ویرایش] فوتبالیست های سورینام
سورینام، محل تولد بسیاری از فوتبالیست های معروف بوده است که ملیت هلندی گرفته ند و در تیم ملی فوتبال هلند بازی کرده اند. فهرست اسامی این بازیکنان در زیر آورده شده است.
- اندرو واسیمان
- اندوله اسلوری
- آنتونی کوریا
- آنتون وریسد
- آرموند مک اندرو
- آرون وینتر
- بینتو کمبل
- بوی واترمن
- برایان پیناس
- برایان توردن
- برایان روی
- کارلوس هاسلبینک
- سرزو فانگ آوینگ
- چدریک سیدورف
- کلارنس سیدورف
- کلاید وینهارد
- دارل دو گلاس
- دین کوره
- دلانو هیل
- دیگو بیسسوار
- دیون اسایاس
- دوستلی مولدر
- وایت تیندالی
- ادگار داویدس
- ادسون براف هید
- الری کایرو
- ارول رفوس
- اتین اسایاس
- اتین سئو – آ- تیون
- فابین دی فریتاس
- فابین وین لیس
- فردی ویرکلاو
- فرناندو درولد
- فرنه اسنویل
- فرانک ریکارد
- گاستون تائومنت
- ژئوفری وروی
- جرارد واننبورگ
- جیانی زویورلو
- ژینو کوتینهو
- گلن هلدر
- گرگوری پلی فیر
- گاس اوهلن بیک
- هاروی اسایاس
- هاروی وینگارد
- هنک فریزر
- هنک تن کات
- هنی میر
- هامفری مینالس
- هامفری روژه
- ایوان ردان
- ژرماین هولوین
- ژرماین ساندولیت
- ژرل پرومز
- ژرل ولفگانگ
- ژری دی جونگ
- ژری سیمونز
- جیمی فلوید هاسلبینک
- جان ولدمن
- یورگن کولین
- کنت مونکو
- کنت ورمیر
- کوین بابسون
- کیو جالینس
- کیدان بکان
- کورت السئوت
- لئو کوسوال
- لورنزو داویدز
- لورنزو ووتر
- لوسیانو وان کالن
- مارتین آتمودی کورد
- مایکل رن فورم
- مارسیانو وینک
- ماریانو کاریلهو
- مارینو پرومز
- ماریو ملچویت
- مارک دی وریس
- ماروین برونسویک
- ماروین امنز
- ملوین برونسویک
- ملوین فلور
- ملوین هولوین
- ملوین زالمان
- مایکل رایزیگو
- مایکل شولتز
- میشل نوک
- میشل نوک
- میشل پیکوئه
- میشل پلت
- میشل شت
- نایجل دی جونگ
- نوردین ووتر
- اورلاندو انکلار
- اورلاندو تراست فول
- اسوالد اسینپ
- پاسکال هیه
- پاتریک کلایورت
- پرنیس راج کومار
- پورل فرانکل
- کوینسی فان اومرن
- آر. موسکیت
- رائول هنار
- رای فرانکل
- رگی بلینکر
- رگیلیو ورده
- رگیلیو سیمونز
- رگیلیو اسلینگارد
- رینهارد برین بورگ
- رودنی کاریو
- رودنی اوبرگن
- روئل لیفدن
- رومانو دنبوم
- رومئو کاستلن
- رومئو وودن
- رومئو زوندروان
- رونالد برین بورگ
- روسیتون درنته
- رود گولیت
- راین بابل
- ساموئل کوئیو
- سرجینیهو گرین
- شریل مک دونالد
- سوئرس منزو
- استانلی منزو
- استیو گوسن
- استفانو سیدروف
- استیو اولفرس
- اولریش کرودن
- اولریش فان گوبل
- اولریش ویلسون
- اوربی امانوئلسون
- اوریل تراست فول
- اوروین لی
- ویکتور کروس
- وینستون باک بورد
- وینستون بوگارد
- وینستون فاربر
[ویرایش] پیوند به بیرون
- کابینه جمهوری سورینام - (به زبان هلندی)
- المعارف بریتانیکا – صفحه کشور سورینام(به زبان انگلیسی)
- مجمع ملی جمهوری سورینام (به زبان هلندی)
- ANDA سورینام - پرتال سورینام (به زبان هلندی)
- بانک مرکزی سورینام
- دیکشنری هایی به چند زبان سورینامی
- Andre Mosis, Kingbotho, محقق، نوازنه آلات موسیقی ضربی
- جزئیات مربوط به اقوام مارون یا "سیاه های بوته زار" در سورینام
- Perry-Castañeda کلکسیون نقشه های کتابخانه