سلانگور
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
|
|
||
| شعار ایالت: Dipelihara Allah (تحت حمایت الله) | ||
 |
||
| مرکز ایالت | شاه علم | |
| مرکز سلطنتی | کلانگ | |
| سلطان | سلطان شرفالدین ادریس شاه | |
| وزیر اعظم | داتوک سری دکتر محد خیر ابن تویو | |
| مساحت | ۷٬۹۵۶ کیلومتر مربع | |
| جمعیت - در حدود |
۴٬۱۰۰٬۰۰۰ |
|
| سرود ایالتی | دولی یانگ مها مولیا | |
سِلانگور یکی از ۱۳ ایالت کشور مالزی است که بیش از ۴ میلیون جمعیت دارد. این ایالت بر ساحل غرب مالزی غربی قرار دارد و از شمال به پراک، از شرق به پاهانگ، از جنوب به نگری سمبیلان و از غرب به تنگهٔ ملاکا محدود میشود. سه مرز این ایالت آبی هستند, تنگه ملاکا از غرب, سونگای سپانگ (رودخانه سپانگ) از جنوب و سونگای برنام (رودخانه برنام) از شمال.
منطقهٔ فدرال کوآلالامپور, پایتخت مالزی، و همچنین منطقهٔ فدرال پوتراجایا توسط این ایالت محصور شدهاند.
پسوند عربی نام این استان، «دارالحسان» است.
سلانگور بخشی از سیستم پادشاهی مشروطهٔ مالزی است و سلطان این ایالت از ۲۰۰۱ تا به حال سلطان شرفالدین ادریس شاه بودهاست. وزیر اعظم این ایالت در حال حاضر داتوک سری دکتر محد خیر ابن تویو از ائتلاف باریسان ناسیونال است که شغلش دندانپزشکی است.
سلانگور بیش از ۴ میلیون جمعیت دارد و از این رو پرجمعیتترین ایالت کشور مالزی است. این ایالت همچنین غنیترین و توسعهیافتهترین ایالت مالزی است و در ۲۷ اوت ۲۰۰۵ رسما به عنوان اولین ایالت توسعهٔ یافتهٔ این کشور اعلام شد.
پایتخت سلانگور، شاه علم است و شهر کلانگ نیز عنوان پایتخت سلطنتی را دارد. پتالینگ جایا نیز از مهمترین شهرهای این ایالت و کل مالزی است.
آمار جمعیت در سال ۲۰۰۰ تعداد دقیق ساکنین این استان را ۳٬۹۴۷٬۵۲۷دانسته بود. ترکیب قومی سلانگور بر طبق آمار ۱۹۹۵ از این قرار است: ۴۴ درصد مالایی، ۳۵ درصد چینی، ۱۸ درصد هندی و ۳ درصد بقیه.
[ویرایش] آب و هوا
سلانگور در جاهای کم ارتفاع آب و هوایی استوایی دارد و دمای روزانه بین 21 تا 23 درجه سانتیگراد نوسان دارد. در تمام سال معمولاً باران می بارد. آب و هوا در نقاطی مثل تپه فریزر و تپه گنتینگ بسیار خنک تر است و بین 12 تا 22 درجه نوسان می کند. بارش باران در این نقاط شدیدتر و طولانی تر است. رطوبت متوسط بین 85 تا 90 درصد است.
[ویرایش] تاریخ
در قرن پانزدهم سلانگور تحت کنترل تون پراک, بنداهارا(وزیر اعظم)ی معروف و قدرمند ملاکا, بود. با سقوط ملاکا به دست پرتغالی ها, بر سر کنترل سلانگور دعوا درگرفت, بخصوص به علت منابع غنی قلع در آن. در این دوره مهاجران مینانگکابائو که 100 سال پیش از آن از سوماترا آمده بودند جای خود را به مهاجران بوگینی از سلبس (سولاوسی کنونی) دادند. اینان به عنوان سربازان مزدور کار می کردند و به روند استعمار هلند کمک می کردند. تا اواسط قرن هجدهم, بوگینی ها سلطانیه ای به مرکزیت کوالا سلانگور برپا کردند که تا امروز هم برسر کار است.
قرن نوزدهم شاهد رشد اهمیت اقتصادی قلع بود و این تجار و معدنچیان چینی بسیاری را به این منطقه کشید. در 1857 دو تاجر چینی وارد شراکت با دو تا از روسای سلانگور شدند و معادن قلعی در نزدیکی آمپانگ به پا کردند. از دل همین معادن بود که شهر کوالا لومپور (پایتخت امروزی مالزی) بیرون آمد. موفقیت تجارت قلع و رشد ثروت جوامع چینی به تخاصماتی بین روسای سلانگور و معدنچیان کشید. نتیجه جنگ داخلی طولانی مدتی بود که باعث نابودی کوالا لومپور و تخریب صنعت قلع شد.
در 1874 و پس از اتمام جنگ داخلی, بریتانیایی ها کار را برای کنترل آغاز کردند. سلطان راضی شد که به تثبیت رزیدنت بریتانیا در کلانگ تن دهد و از این سال تا 25 سال بعد, این ایالت رشد و رفاه بسیاری یافت که بیشتر بر پایه قلع بود. یکی از مشهورترین "رزیدنت بریتانیا"های این ایالت, فرانک سوئتنهام بود که روابط بین سلطان ها و روسای محلی را بهبود بخشید. او سلطان های چهار ایالت (پراک, سلانگور, نگری سمبیلان و پاهانگ) را پای میز مذاکره کشاند و متحد کرد و این اتحاد نهایتا در 1896 به "ایالات فدراتیو مالایی" بدل شد.
این فدراسیون از کوالا لومپور اداره می شد که تا اوایل قرن بیستم شهری مرفه و بزرگ شده بود. "ایالات فدراتیو مالایی" در 1948 به "فدراسیون مالایا" بدل گشت و نهایتا در 1963 به فدراسیون مالزی تغییر نام یافت. در 1974 کوالا لومپور توسط سلطان سلانگور بخشیده شد و به عنوان منطقه فدرال اعلام شد و شهر "شاه علم" نقش پایتخت ایالتی را به عهده گرفت. در اواخر دهه 1990 بخش دیگری از ایالت نیز جدا شد و به عنوان پایتخت اجرایی فدرال, "پوتراجایا", اعلام شد.
[ویرایش] منبع
ویکیپدیای انگلیسی، نسخهٔ ۲۳ اکتبر ۲۰۰۶.
