بیابان
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
پیشنهاد شده است که صحرا با این مقاله یا بخش ادغام گردد. (بحث). |
بیابان سرزمین وسیعی است که به خاطر بارندگی سالیانه کم دارای پوشش گیاهی کمی است.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] ویژگی آب و هوای خشک
- بارندگی در مناطق خشک کم و نامنظم است
- مقدار باران در سالهای مختلف متفاوت است و ممکن است حتی چند سال بارندگی صورت نگیرد
- بارندگی اغلب شدید و به صورت رگبار است
- به علت خشکی و وزش باد میزان تبخیر و تعرق بیشتر از بارندگی سالانهاست
- وزش باد در مناطق خشک به ویژه بیابانها شدید است که علاوه بر حمل ذرات گرد و غبار بر خشکی هوا میافزاید
[ویرایش] پراکندگی و علل ایجاد بیابانها
برای بیابان تعاریف متعددی بیان شدهاست. در همه این تعاریف به دو ویژگی اغلب بیابانها یعنی کمبود بارش و تبخیر زیاد تاکید میشود.
در زمین چند نوار عمده بیابانی وجود دارد که مهمترین آنها در نیمکره شمالی از مجاورت اقیانوس اطلس تا حدود چین است که شامل صحرای بزرگ آفریقا، بیابان عربستان، ایران، ترکمنستان، گبی وتار میباشد.
[ویرایش] علل ایجاد بیابان ها
[ویرایش] گرم شدن زیاد منطقه بر اثر تابش خورشید
در منطقههای استوایی به علت تابش عمود آفتاب بیشترین گرما دریافت میشود و بیشتر بیابانها نیز در این عرضهای جغرافیایی قرار دارند(از جمله صحرا ی بزرگ افریقا).
[ویرایش] فشار زیاد جنب حاره ای
فشار هوا در همه عرضهای جغرافیایی یکسان نیست.وقتی در جایی فشار هوا کم باشد، هوا به علت سبکی بالا رفته و پس از سرد شدن در صورت وجود رطوبت کافی و سایر شرایط لازم موجب بارندگی میشود.هوای گرم و مرطوب استوایی پس از ایجاد بارش به اطراف مدار راس السرطان و راس الجدی حرکت میکند. اما به علت سنگین شدن وتراکم در عرضهای جغرافیایی مذکور فرو مینشیند و یک منطقه پر فشار به وجود میآورد.این توده هوا با از دست دادن رطوبت خود فرو مینشیند نتیجه این امر خشکی و گرمی هوا و صاف بودن آسمان در این مناطق است
[ویرایش] جریانهای آّب سرد ساحلی
جریانهای سرد اقیانوسی که از قطب جنوب به سمت استوا حرکت میکند در برخی نقاط ساحلی به علت ایجاد هوای سرد و نشست هوا، مانع ایجاد بارش در این مناطق میشود مانند بیابان آتاکاما و اریکا در آمریکای جنوبی. بیابان نامیب در آفریقا
دوری از منابع رطوبتی و وجود کوهستان: بسیاری از بیابانهای دنیا در اثر دوری از منابع رطوبتی و وجود کوهستان به عنوان یک مانع در برابر رطوبت شکل گرفتهاند. بیابان تاکلاماکان(تکله مغان)در آسیای مرکزی و بیابان گبی در مفولستان از این دست بیابانها هستند.
[ویرایش] منبع
کتاب جغرافیای سال دوم دبیرستان