اروگوئه
از ویکیپدیا، دانشنامهٔ آزاد.
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه آن را تغییر دهید. در پایان، پس از ویکیسازی این الگوی پیامی را بردارید. |
این مقاله به تمیزکاری نیاز دارد. لطفاً آن را تا جایی که ممکن است از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید. سپس این الگو را از بالای مقاله حذف کنید. محتویات این مقاله ممکن است غیرقابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
اروگوئه کشور کوچکی واقع در جنوب شرقی آمریکای جنوبی، به پایتختی مونتهویدئو است.
" اروگوئه، با نام رسمی "جمهوری شرقی اروگوئه" و یا "جمهوری شرق اروگوئه در قسمت جنوبی قاره ی آمریکای جنوبی واقع شده است. این کشور از سمت شمال با برزیل، از غرب با رودخانه ی اروگوئه، از جنوب غربی با مدخل رودخانه ی ریو دلاپلاتا (به معنی "رودخانه ی نقره" که در زبان انگلیسی به "ریور بلات" معروف است و در سمت دیگر آن کشور آرژانتین قرار دارد، و از جنوب شرقی با دریای آتلانتیک هم جوار است. تقریباً نیمی از جمعیت آن، در پایتخت و بزرگترین شهر یعنی مونته ویدئو زندگی می کنند. این کشور، دومین کشور کوچک مستقل در آمریکای جنوبی است وفقط از سورینام بزرگتر است. ( از کشور فرنچ گویانا نیز بزرگتر است که هنوز مستقل نشده است.) و پایدارترین کشور از لحاظ ثبات سیاسی و اقتصادی است. این کشور، مدتی توسط برزیل و پرتقال استعمار شده بود. در تاریخ بیست و پنجم آگوست 1825، فردی به نام خوان آنتونیو لاوالیا، قیام مردم را برای استقلال کشور رهبری کرد و آن تاریخ، اکنون روز تعطیلی ملی می باشد.
فهرست مندرجات |
[ویرایش] تاریخ
اوروگوئه نخستین بار در قرن هفدهم میلادی توسط پرتغالی ها کشف شد و شهر کولونیا در سال ۱۶۸۰ توسط آنان بنیان نهاده شد. در سالهای بعدی پای اسپانیایی ها نیز به این کشور باز شد. اسپانیایی ها در اوایل قرن ۱۸ شهر مونتهویدئو را تأسیس کردند. در سدههای ۱۷ و ۱۸ میلادی جنگ هایی بر سر مالکیت اوروگوئه بین اسپانیا و پرتغال در گرفت که منجر به پیروزی اسپانیا شد. در سال ۱۸۲۰، برزیل این سرزمین را اشغال کرد و به صورت یکی از ایالات خود در آورد تا اینکه در بین سالهای ۱۸۲۵ تا ۱۸۲۸ انقلاب عمومی آغاز شد و منجر به استقلال کامل در سال ۱۸۲۸ از برزیل شد.
[ویرایش] جغرافیا
يکي از کشورهاي آمریکای جنوبی که ۱۷۶٫۲۱۵ کيلومتر مربع مساحت و ۳٬۳۹۹٬۲۳۷ نفر جمعيت دارد که از این تعداد ۱٫۷ میلیون نفر در مونته ویدئو و حاشیه آن زندگی می کنند. این کشور با برزیل و آرژانتین همسايه است .
[ویرایش] نواحی جدا شده یا نواحی الصاقی
قسمتی از اراضی کشور آرژانتین در محدوده ی اروگوئه قرار دارد: جزیره ی مارتین گارسیا . این جزیره در محل همریزگاه رودخانه های پارانا و اروگوئه، چند کیلومتر درون آبهای اروگوئه، حدود 5/3 کیلومتری خط ساحلی اروگوئه، نزدیک به شهر کوچک مارتین چیکو (که در میان راه بین نیوا پالمیرا و کلونیا واقع است)، قرار دارد.
طبق معاهده ای که در سال 1973 ما بین اروگوئه و آرژانتین منعقد شد، حاکمیت جزیره به آرژانتین سپرده شد تا ریشه ی اختلافات کهن بین دو کشور از بین برود. بر حسب مفاد عهدنامه، جزیره ی مارتین گارسیا، به یک شکارگاه بی طرف اختصاص داده شده است. مساحت آن مورد 2 کیلومتر مربع (500 &, آکر) و جمعیت آن حدود 200 نفر است. علاوه بر این، گلوریا رکودا، حقوق انحصاری یک چهارم جزیره را در اختیار دارد.
[ویرایش] امور سیاسی
امور سیاسی اروگوئه در چهارچوب نظام ریاست جمهوری و دمکراسی جایگزینی است که رئیس جمهور هم نفر اول دولت و هم نفر اول کشور است و رئیس سیستم چند جزئی تقسیمات کشوری به شمار می آید. قوه مجریه توسط دولت اداره می شود. قوه ی مقننه هم به دولت و هم به دو بخش مجمع قانونگذاری اروگوئه واگذار شده است. قوه ی قضاییه مستقل از قوه ی مجریه و مقننه است. در طول تاریخ اروگوئه، اغلب گروههای ملی و کلورادو به تناوب قدرت را در اختیار داشته اند. هرچند در انتخابات سال 2004، حزب ترقی خواه – نیوا مایوریا، از ائتلاف سوسیالیست ها، توپاماروهای سابق (سازمان چیگرای اروگوئه)، کمونیست ها و سوسیال – دمکرات ها در میان سایر رقبا به قدرت رسیدند و اکثریت کرسی های دو بخش پارلمان را بدست آوردند و از طرفی رئیس جمهور، تاباره و ارکوئز روساس با قاطعیت در انتخابات پیروز شد.
[ویرایش] اقتصاد
اقتصاد اروگوئه بر مبنای بخش صادرات کشاورزی ، نیروی کار آموزش دیده، سطح بالای روابط اجتماعی و بخش صنعتی توسعه یافته قرار دارد. پس از رشد متوسط سالیانه ی 5% در سالهای 1996- 1998، در سالهای 1999 تا 2001 ، بعلت کاهش تقاضا از سوی آرژانتین و برزیل که تقریباً نیمی از تولیدات را وارد می کنند، اقتصاد اروگوئه آسیب دیده با وجود شدت تنش های وارده ، دست اندرکاران امور مالی اروگوئه نسبت به همسایگان خود، پایدارتر باقی ماندند، واکنشی که نشانگر حسن اعتبار این کشور در میان سرمایه گذاران و میزان سرمایه گذاری دولتی در تخمین پرداخت وجه سرمایه گذاران &- بعنوان یکی از دو کشوری که در آمریکای جنوبی این کار را انجام می دهند، می باشد. در سالهای اخیر، اروگوئه بیشتر انرژی خود را صرف توسعه ی کارایی های تجاری فناوری IT کرده است و تبدیل به یکی از صادرکنندگان نرم افزار در آمریکای لاتین شده است.
در حالیکه به نظر می رسد، برخی بخشهای اقتصادی در حال بهبود می باشند، نزول اقتصادی تاثیر به سزایی بر شهروندان اروگوئه ای داشت، نرخ بیکاری به بیش از بیست درصد افزایش یافت، میزان دستمزد پایین آمد، ارزش پزوی اروگوئه کاهش یافت و درصد فقر در اروگوئه به حدود %10 رسید. این شرایط وخیم اقتصادی، نقش مهمی در تغییر عقیده ی مردم در مقابل سیاستهای اقتصادی بازار آزاد که توسط مدیران پیشین در دهه ی نود میلادی وضع شده بود، گذاشت و منجر به پذیرش طرحهای خصوصی سازی شرکت ملی نفت در سال 2003 و شرکت ملی آب در سال 2004 در میان مردم گردیده. دولت فرنته آمپیلو که به تازگی انتخاب شده است، متعهد شده است که ضمن پرداخت وام های خارجی اروگوئه، با در نظر گرفتن برنامه های اشتغال زایی، مشکلات گسترده ی فقر و بیکاری را برطرف کند.
[ویرایش] کشاورزی
کشاورزی نقش مهمی را در تاریخ اروگوئه و هویت ملی این کشور ایفا کرده است تا اواسط قرن بیستم که تمامی کشور مانند یک مرتع بسیار بزرگ بود (زمینهای کشاورزی) و ثروت بدست آمده درمناطق داخلی کشور در مونته ویدئو بعنوان "کاسکو" (casco) یا راس مدیریتی خرج می شد. در مورد آن گفته می شود "Uruguay es la vaca y el Puerto" (یعنی "اروگوئه سرزمین بندرگاه و گاوها است" ).
امروزه، کشاورزی حدود %10 از تولید سرانه ی داخلی کشور را تشکیل می دهد و یکی از عوامل اصلی ورود ارز است، که اروگوئه را در رقابت با سایر صادرکنندگان محصولات کشاورزی نظیر برزیل، کانادا و نیوزلاند قرار می دهد. اروگوئه یکی از اعضای گروه کایرنی، صادرکنندگان محصولات کشاورزی، می باشد. کشاورزی اروگوئه از لحاظ تعداد کارکنان و تکنولوژی و محوریت نسبت به سایر رقبا در سطح پایین تری قرار دارد که منجر به بازده ی نسبتاً کمتر در هر هکتار می شود، ولی از طرفی امکان ورود به بازار محصولات طبیعی و اکولوژیکی را برای اروگوئه فراهم می کند.
تلاشگرانی نظیر " شرکت گوشت گاوهای علف خوار اروگوئه" و "شرکت محصولات طبیعی اروگوئه" در نظر دارند تا اروگوئه را به شاخه ی اصلی محصولات گوشت، شراب و سایر محصولات غذایی تبدیل کنند. اخیراً صنعتی بر مبنای جهانگردی مرتعی در حال شکل گیری است که بر مضامین سنتی و فولکوریک فرهنگ کائوچو و منابع به جای مانده از مراتع تاریخی دوران طلایی کشور اروگوئه، تاکید دارد.
[ویرایش] سرشماری نفوس
اروگوئه نیز مانند کشور همسایه اش،آرژانتین، جمعیتی زیاد دارد که اغلب آنها اروپایی اند. %97 جمعیت از نژاد اروپایی سفید می باشد که از اصلیت های ایتالیایی اسپانیایی و به دنبال آنها انگلیسی ، فرانسوی، آلمانی، پرتغالی، ایرلندی، روسی، اسکاندیناوی و ارمنی، می باشند. دولت و کلیسا بطور رسمی از یکدیگر مجزا هستند. اغلب مردم اروگوئه به دین کلیسای کاتولیک رم اعتقاد دارند (%66)، تعداد کمی پروتستان (%2) و یهودی و مسیحیان ارمنی (%1) و افراد زیادی بدون ایمان (%31) می باشند. [1]
درصد با سوادی در اروگوئه بسیار بالا است(%99) و طبقه متوسط شهرنشین اکثریت این کشور را که در آن درآمد به خوبی بین مردم تقسیم شده تشکیل میدهد. در دهه های 1970 و 1980 حدود 600000 اروگوئه ای مهاجرت کردند و عمدتا به اسپانیا، آرژانتین و برزیل رفتند. بقیه نیز به کشور های اروپایی و آمریکا سفر کردند. به علت زاد و ولد اندک، امید به زندگی بالا و درصد نسبتا زیاد مهاجرت جوانان، اکثریت جمعیت اروگوئه را میان سالان تشکیل می دهند. در سال 2006 نرخ زاد و ولد 91/13 در 1000 بود. [2] که کمتر از کشورهای همسایه اش آرژانتین (73/16 در 1000)[3] و برزیل (56/16 در 1000) است. [4]
[ویرایش] فرهنگ
مونته ویدئو یکی از زیباترین پایتخت های منطقه است و این شهر 3/3 میلیون نفری که اکثریت جمعیت آن را اروپایی ها تشکیل می دهند، مهد فرهنگ آمریکای جنوبی محسوب می گردد. میزان فقر در حداقل ممکن در منطقه است وثروت به طور یکنواخت میان مردم تقسیم شده است. اگرچه تاریخ قرن بیستم این کشور شاهد دیکتاتور های مستبد، خشونت و فساد و بحران های اقتصادی است، اروگوئه در 25 سال گذشته نمونه بارز یک مدل اقتصادی و فرهنگی درخشان بو ده است. بر طبق نظر برخی از صاحب نظران روند رشد اقتصادی ریورپلات آرژانتین کاملا بر خلاف رونق اقتصادی در اروگوئه بوده است.[5]
- موسیقی اروگوئه
- فهرست اروگوئه ای ها
[ویرایش] نویسندگان اروگوئه ای
- خوزه انریکه رودو، مقاله نویس و متفکر
- فلورنسیو سانچز، نمایشنامه نویس
- هورایسو کویروگا، داستان کوتاه نویس
- جوانا د ایباربورو، شاعر
- دلمیرا آگوستینی، شاعر
- ماریا اوژینا واز فرایر، شاعر
- خوان کارلوس اونتی، رمان نویس
- ایدا ویلارینو، شاعر
- فلیسبرتو هرناندز، داستان نویس و مقاله نویس
- مارید لوررو (Levrero)، داستان کوتاه نویس
- ماریو بندتی، شاعر و رمان نویس
- ژآکوبو لانگسز، نمایشنامه نویس
- ادواردو گالیانو، نویسنده و مفسر اجتماعی که در آمریکای لاتین معروف شد
- جورج ماجفود، مقاله نویس و رمان نویس
- اریک بوهلر، نویسنده ی فنی
مونته ویدئو زادگاه سه شاعر فرانسوی بوده است:
- ایزیدور لوسین دوکاس
- ژولز لافورژ
- ژولز سوپرویل
[ویرایش] غذاهای اروگوئه ای
- آسادو: سنت ملی، کباب انواع گوشت و نوعی سوسیس (چوریزوس) که همراه با شراب قرمز با گیرایی بالا سرو می شود.
- دولس دلچه: خوراکی شیرین تهیه شده از شیر و شکر
- پاسکوالینا: پای اسفناج که معمولاً حاوی تخم مرغ و پیاز است.
- میت (mate): چای تهیه شده از یربا (Yerba) که از کدوی میت استخراج شده و آنرا با بومبیلا (نی آهنین) به آرامی می خورند.
- امپاناداس: پای کوچک که با گوشت، زیتون، تخم مرغ و هویچ پر شده است.
- مارتین طیرو: یک برش پنیر و یک برش نان شیرینی به دانه (دولسه د مصبریلو)
- سس کاروسو: سسی برای سرو کردن پاستا که از خامه، رب گوچه فرنگی، پیاز، ژامبون و قارچ تهیه شده است.
- ساندویچ چیویتو: ساندویچ حاوی گوشت گاو، گوجه فرنگی، پنیر و فلفل.
[ویرایش] ورزش
محبوب ترین ورزش در اروگوئه فوتبال است (به زبان اسپانیایی "futbol") این کشور افتخارات زیادی در این رشته کسب کرده است:
- مدال طلای المپیک تابستانی 1924 و المپیک تابستانی 1928
- دو حضور در جام جهانی فوتبال:
- سال 1930 که اولین دوره مسابقات جهانی فوتبال در مونته ویدئو برگزار شد.
- سال 1950 در برزیل
تیم راگبی ( ببینید: اتحادیه راگبی در اروگوئه) نیز پر طرفدار است و تیم ملی به جام جهانی راگبی 1999 و پس از آن جام جام جهانی 2003 راه یافته است. این تیم اکنون در آمریکای جنوبی در رتبه ی دوم قرار دارد. irb.com* بسکتبال و دوچرخه سواری نیز مجبوبیت دارند. درسال 2005، استبان بایتستا اولین فرد اروگوئه ای بود که به لیگ NBA راه پیدا کرد.
[ویرایش] همچنین ببینید
- ارتباطات در اروگوئه
- روابط خارجی اروگوئه
- ارتش اروگوئه
- مویمینتو اسکات دل اروگوای (Movimiento scout del Uruguay)
- خبرگزاران بدون حاشیه – انتشار آزادانه در سرتاسر جهان شاخص 2002: رتبه ی 21 در میان 139 کشور (رابطه ی سه طرفه)
- حمل و نقل در اروگوئه
- ویکی پدیا: پروژه ی اروگوئه در ویکی پویا
- دانشگاه اروگوئه
- دانشگاه جمهوری، اروگوئه
- کالج استلا ماریس ( مونته ویدئو)
[ویرایش] رسانه
- Brecha – مجله برچا
- El Espectador – ایستگاه رادیویی مونته ویدئو(اولین ایستکاه رادیویی در اروگوئه)
- El Observador – روزنامه ای در مونته ویدئو
- El País - روزنامه ای در مونته ویدئو
- Infolatam – اخبار و اطلاعات اروگوئه
- La Guía - La Guía, اروگوئه Las Piedras, Canelones تجارت و اخبار
- La República - روزنامه ای در مونته ویدئو
- Montevideo.com – وب سایت اخبار مونته ویدئو
- Radio Oceano - ایستگاه رادیویی مونته ویدئو
- Radio Sarandí - ایستگاه رادیویی مونته ویدئو