Νήσος Καντών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 02°50′S 171°40′W / -2.833, -171.667

Καντών Νήσος
Θέση	Ειρηνικός Ωκεανός, Νησιά Φοίνικα
Συντεταγμένες	2°50′Ν, 171°40′Δ
Έκταση	9,1 χμ²
Χώρα	Κιριμπάτι
Πληθυσμός	41 (2005)

Η νήσος Καντών (Kanton Island) επίσης γνωστή και ως νήσος Αμπαριρίνγκα (Abariringa Island), αλλιώς και ως νήσος Μαίρη (Mary Island), νήσος Μαίρη Μπαλκούτ (Mary Balcout Island) ή νήσος Σουάλλοου (Swallow Island) είναι το μεγαλύτερο, πιο βόρειο, και από το 2005, το μόνο κατοικημένο νησί των Νήσων του Φοίνικα, της Δημοκρατίας του Κιριμπάτι. Είναι μια ατόλη που βρίσκεται στον νότιο Ειρηνικό Ωκεανό περίπου στο μισό της απόστασης μεταξύ της Χαβάης και των Φίτζι, στις γεωγραφικές συντεταγμένες 2°50′Ν, 171°40′Δ. Το νησί έχει μήκος 33 χμ. και το νοτιότερο σημείο του είναι το ακρωτήριο Πυραμίδα. Η ακατοίκητη Εντέρμπουρυ Νήσος βρίσκεται σε απόσταση 63 χμ. Η πρωτεύουσα του Κιριμπάτι, Νότια Ταράουα είναι 1.765 χμ μακριά. Στην απογραφή του 2005, ο πληθυσμός ήταν 41 άτομα, αφού μειώθηκε από τα 61 άτομα της απογραφής του 2000. Το χωριό ονομάζεται Τεμπαρόνγκα.

[Επεξεργασία] Ανακάλυψη

Η νήσος Καντών ανακαλύφθηκε στις 5 Αυγούστου 1824 από δύο Λονδρέζικα φαλαινοθηρικά πλοία: το Phoenix, με καπετάνιο τον Τζων Πάλμερ (John Reed) και το Mary, με καπετάνιο τον Έντουαρντ Ρηντ (Edward Reed). Η ατόλη ονομάστηκε Mary Ballcotts (ή Boulcott's) Νήσος από το όνομα της γυναίκας του ιδιοκτήτη των πλοίων.

Η Kαντών (Kanton) πήρε το σημερινό της όνομα από το φαλαινοθηρικό Καντών (Canton) από το Νέο Μπέντφορντ, που προσάραξε εκεί στις 4 Μαρτίου 1854, υπό την διοίκηση του καπετάνιου Άντριου Γουίνγκ (Andrew Wing). Οι ναύτες κατάφεραν να διαφύγουν με φαλαινοθηρικές βάρκες και, 45 μέρες αργότερα, έφτασαν στην νήσο Τινιάν των Μαριάνων, χωρίς να έχουν χάσει ούτε έναν άνδρα.

[Επεξεργασία] Ιστορία

Οι Βρετανοί διεκδίκησαν το νησί κατά την δεκαετία του 1850. Η επίσημη βρετανική διεκδίκηση άρχισε στις 6 Αυγούστου 1936 και Βρετανοί επισκέφτηκαν αρκετές φορές το νησί με αποκορύφωμα την τοποθέτηση δύο ραδιοφωνικών πιλότων στο νησί στις 31 Αυγούστου 1937.

Στις 8 Ιουλίου 1937 η Καντώνα υπήρξε το θέατρο μιας ολικής έκλειψης ηλίου και το νησί κατοικήθηκε για λίγο καιρό από Αμερικανούς και Νεοζηλανδούς επιστήμονες, μέλη μιας αποστολής που οργανώθηκε από την Εθνική Γεωγραφική Κοινότητα με αρχηγό τον αστρονόμο Σάμιουελ Άλφρεντ Μίτσελ (Samuel Alfred Mitchell).

Παρά την βρετανική διεκδίκηση, επτά Αμερικανοί αποβιβάστηκαν στο νησί στις 7 Μαρτίου 1938. Και τα δύο κράτη συνέχιζαν να καταλαμβάνουν το νησί μέχρι τον Απρίλιο του 1939, όταν οι ΗΠΑ και η Βρετανία συμφώνησαν να κατέχουν το νησί από κοινού για τα επόμενα 50 χρόνια ως η Συγκυριαρχία των Νήσων Καντών και Εντέρμπουρυ (Canton and Enderbury Islands condominium).

Οι Παναμερικανικές Παγκόσμιες Αερογραμμές έφτασαν στο νησί στις 18 Μαΐου 1939 για να χτίσουν εγκαταστάσεις για την σχεδιαζόμενη ανταπόκριση τους στην Νέα Ζηλανδία. Η υπηρεσία άρχισε στις 12 Ιουλίου 1940 με το Μπόινγκ 314 Κλίππερ. Στις 4 Δεκεμβρίου 1941 το Κλίππερ του Ειρηνικού (Pacific Clipper) αναχώρησε από την Καντώνα για την Νέα Καληδονία στην τελευταία πολιτική πτήση πριν τον πόλεμο.

Κατά την διάρκεια του Β΄ παγκόσμιου πολέμου το Πολεμικό Ναυτικό των Ηνωμένων Πολιτειών κατασκεύασε έναν αεροδιάδρομο μήκους 1.800 μ και η Καντών έγινε ενδιάμεσος σταθμός για τις πτήσεις της Μεταφορικής Υπηρεσίας Αεροπορίας Πολεμικού Ναυτικού προς την Αυστραλία και την Νέα Ζηλανδία καθώς και σημείο ανασυγκρότησης στρατού για τις επιθέσεις στα Νησιά Γκίλμπερτ, που κατείχε η Ιαπωνία.

Μετά τον πόλεμο, τον Νοέμβριο του 1946, η αεροπορική εταιρεία ΠανΑμ συνέχισε τις ανταποκρίσεις προς Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία μέσω Καντώνας με τα αεροσκάφη Douglas DC-4. Η αυστραλέζικη εταιρεία Quantas ακολούθησε λίγο αργότερα. Αυτή η υπηρεσία συνεχίστηκε μέχρι το 1958, όταν τα DC-4 αντικαταστάθηκαν με τα Douglas DC-7C.

Το 1960 κατασκευάστηκε ένας ανιχνευτικός σταθμός για το διαστημικό πρόγραμμα Μέρκιουρυ που χρησιμοποιήθηκε έως τον Νοέμβριο του 1965. Η εγκατάλειψη του νησιού από την NASA έκανε το νησί μια πόλη-φάντασμα, αφήνοντας μόνον έναν φροντιστή ώστε το αεροδρόμιο να μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις εκτάκτου ανάγκης. Το 1968 σήμανε το οριστικό τέλος της Αμερικανικής παρουσίας, το αεροδρόμιο εγκαταλείφθηκε και ο φροντιστής μεταφέρθηκε. Οι Βρετανοί έκλεισαν το ταχυδρομείο τους, τερματίζοντας την εκεί παρουσία τους επίσης.

Το ταχυδρομείο ξανάνοιξε από την κυβέρνηση του Κιριμπάτι, μετά την ανεξαρτησία και αναγνώριση της κυριαρχίας του Κιριμπάτι, με την επανεγκατάσταση λίγων ατόμων από τις πιο πυκνοκατοικημένες ατόλες των Νήσων Γκίλμπερτ.

Αυτό το άρθρο βασίζεται στο άρθρο en:Kanton Island από την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια Wikipedia. Στην Wikipedia βρίσκεται ένας κατάλογος των συντακτών.