Βουνό
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ένα Βουνό ή Όρος είναι ένας γεωλογικός σχηματισμός που εξαπλώνεται πάνω από τη γύρω περιοχή, σε μια περιορισμένη έκταση, με μια κορυφή. Ένα βουνό είναι γενικά πιο απότομο από ένα λόφο, αλλά δεν υπάρχει κανένα διεθνές πρότυπο για να δώσει ακριβή ορισμό στο ύψος του βουνού ή λόφου, αν και συνήθως το βουνό έχει μια αναγνωρίσιμη κορυφή. Τα βουνά καλύπτουν το 64% της Ασίας, το 36% της Βόρειας Αμερικής, το 25% της Ευρώπης, το 22% της Νότιας Αμερικής, το 17% της Αυστραλίας και το 3% της Αφρικής. Συνολικά η επιφάνεια της Γης καλύπτεται κατά 24% από ορεινούς όγκους. Το 10% του πληθυσμού της Γης ζει σε ορεινές περιοχές. Οι περισσότεροι ποταμοί του κόσμου τροφοδοτούνται από ορεινές πηγές, και περισσότερος από το μισό πληθυσμό της Γης εξαρτάται από τα όρη για υδάτινους πόρους.
[Επεξεργασία] Χαρακτηριστικά
Τα ψηλότερα βουνά, αλλά και βουνά που βρίσκονται πιο κοντά στους πόλους της Γης έχουν τμήματα που εισέρχονται σε πιο κρύα στρώματα της ατμόσφαιρας. Έτσι αυτά τα βουνά είναι πιο ευάλωτα στη δημιουργία παγετώνων και στη διάβρωση μέσω παγετού. Τέτοιες διαδικασίες δημιουργούν τις χαρακτηριστικές κορυφογραμμές των βουνών. Κάποια από αυτά τα βουνά έχουν παγετώνιες λίμνες, που δημιουργούνται από την τήξη των παγετώνων. Για παράδειγμα: Εκτιμάται ότι υπάρχουν 3000 παγετώνιες λίμνες στο Μπουτάν.
[Επεξεργασία] Είδη βουνών
Τα βουνά μπορούν να κατηγοριοποιηθούν με πολλούς τρόπους. Μερικά βουνά είναι ηφαίστεια και μπορούν να χαρακτηριστούν βασισμένα στο είδος της λάβας ή την ιστορία των εκρήξεών τους. Άλλα βουνά είναι σχηματισμένα από παγετώνιες διαδικασίες και μπορούν να χαρακτηριστούν με βάση τις μορφές παγετώνα.
[Επεξεργασία] Γεωλογία
Ένα βουνό σχηματίζεται συνήθως από τις κινήσεις των λιθοσφαιρικών πλακών, οι οποίες κινήσεις είναι είτε ορογενείς είτε ηπειρογενείς. Οι δυνάμεις συμπίεσης, ισοστατικής ανύψωσης και εισροής διάπυρου υλικού, εξωθούν βραχώδεις επιφάνειες προς τα πάνω, δημιουργώντας μια έκταση γης πιο υψηλή σε σχέση με το περιβάλλον. Ανάλογα με το ύψος των διάφορων σημείων του περιβάλλοντος η δημιουργημένη έκταση λέγεται λόφος, ή βουνό εάν είναι πιο απότομη η κορυφή.
Το περιεχόμενο του άρθρου βασίζεται στο αντίστοιχο άρθρο της Αγγλόγλωσσης Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL. (ιστορικό/συντάκτες). |