Anadolija
Sa Wikipedije, slobodne enciklopedije
Anadolija (na grčkom, ανατολή, anatolē) je oblast u Jugozapadnoj Aziji, koja danas otprilike odgovara azijskom dijelu Turske. Bukvalno značenje riječi je "izlazak sunca" ili "istok," a često je korišćena u svom latinskom obliku Asia minor, Mala Azija.
Zbog svok strateškog položaja kao raskrsnica između Azije i Evrope, Anadolija je bila kolijevka različitih civilizacija od praistorije naovamo, počevši od neolitskih naselja poput Çatalhöyüka i Troje, koja je počela u neolitsko doba i nastavila se do Željeznog doba.
Među glavne civilizacije i narode koji su se bilo nastanili u Anadoliji ili je osvojili spadaju Kolhijani, Hatijani, Luvijani, Hititi, Frigijci, Krimljani, Lidijci, Persijanci, Kelti, stari Grci, Pelazgi, Jermeni, Rimljani, Goti, Kurdi, Bizantijci, i Turci Seldžuci i Osmanlije. Pemenuti narodi su pripadali različitim etničkim i jezičkim tradicijama. U pisanoj istoriji, Anadolci su govorili kako indoevropske tako i semitske jezike, kao i druge jezike neizvjesnog srodstva i pripadnosti.
Stanovnici današnje Anadolije pretežno govore turski, jezik koji su Turci donijeli osvajanjem Anadolije, počevši sa osnivanjem Seldžučkog carstva u 11. vijeku. Međutim, sve do početka 20. vijeka, Anadolija je bila višeetnička; no događaji i političke prilike s početka 20. vijaka, doprinijeli su etničkom "pročišćavanju" Anadolije. Turci u Trakiji, današnjem evropskom dijelu Turske, su prisilno prebačeni u Anadoliju, za vrijeme Balkanskih ratova. Nakon Sporazuma u Lausanni, Grčka i Turska su "razmijenile" svoje stanovništvo šaljući Turke iz Grčke u Tursku, a Grke iz Turske u Grčku. (No ovo nije bilo spečifično samo sa Anadoliju - cijeli Balkan, uključujuci Bosnu i Hercegovinu, Srbiju, Makedoniju, Bugarsku i Grčku, je prošao kroz isti proces u otprilike isto vrijeme.) Značajna kurdska etnička i jezička manjina, koja u današnjoj Turskoj broji možda do 10 miliona stanovnika, živi na istoku i jugoistoku Anadolije, u tzv. "Kurdistanu."
[uredi] Države u Anadoliji
Anadolija je kroz historiju bila središte mnogih velikih država, prva od kojih je hititska.
Države koje su postojale na tlu Anadolije | ||
Staro kraljevstvo | Jonija | Rumski sultanat |
Novo kraljevstvo | Rimska Grčka | Osmanlijsko carstvo |
Neo-Hititi | Bizantijsko carstvo | Republika Turska |
Urartu | Helenistička Grčka |
[uredi] Također pogledajte
- Spisak etničkih skupina
- Levant
- Stari Bliski Istok
- Srednji Istok
- Historija Osmanlijske Jermenije