Halbinsel Cotentin
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
S'Cotentin isch ä Halbinsel z'Frankrych i dr Normandie. S'ghört zum Département Manche un dr Region Basse-Normandie.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Geografi
D'gröschti Schdadt isch Cherbourg, ä grosser Fährhafe. Andri Schdädt sin Coutances, Barfleur (uf Normännisch Barfieu), Saint-Lô, Bricquebec, Granville, Barneville-Carteret, Carentan, Saint-Vaast-la-Hougue, Valogne unAvranches. Landschaftlich isch s'Cotentin vo Häcke charaktärisirt. S'Cotentin glycht in vylem dr Bretagne. D'Weschtlich hälft (la Hague)unterschydet sich zimli vum Öschtlichi teil (le Val-de-Saire), au s'Normännischi unterschydet sich i dänne zwo hälfte. Im Norde lön d'Chanal Inseln un England, im Süede granzt s'Cotentin aa s'Calvados un d'Bretagne. Zwische dr Bretagne unem Cotentin leit Mont-Saint-Michel. Zumme wemm s'Chloschter ygetlich ghört isch immer ä Schtrytpunkt zwische dä Bretonne un dä Normanne. D'Halbinsel isch zimli isolirt gsi bevor Schtrôsse baut wôre sin, deswäge isch s'Cotentin mangmôl als Insel aagsehe wôre.
[ändere] Gschicht
S'Cotentin isch i dr Antike vo dä Unelle bsidelt wôre. D'Unelle hän unter ihrm Aaführer Viridovix lang gage d'Römer champft. D'Hauptschdadt vo dä Unelle isch Coutances gsi. Schpöter isch s'Cotentin vo dä Wikinger bsidelt wôre. 1692 hät d'Schlacht vo la Hougue bi Saint-Vaast-la-Hougue schtattgfunde. Valogne isch bis zur Französischi Revolution äs Ferieresort für d'Arischtrokrati gsi. Im Juni 1944 isch s'Cotentin Schauplatz vur Landig i dr Normandie gsi. Cherbourg isch ä wichtiger Nachschubshafe gsi un d'Halbinsel isch zum teil übel zugrichtet wôre.
[ändere] Wirtschaft
S'Cotentin hät früher als ä sähr rückschtändigi Region gôlte, d'meischti Lüüt ufem land hän i dä fuffziger Jôhr nô fascht wie im Mittelalter glabt. Mitem Fortschritt isch ä grosser teil vum Soziale läbe i dä Dörfer zammebrôche. Hüt schaffe immer nô ä huufe Lüüt ufem land. 1984 isch d'Wyderufbereitigaanlag vo La Hague baut wôre. D'Aanlag wird vur COGEMA betrybe un wird vorallem vo dänne wo dô schaffe als ä gueti Sach agsehe. Dr Tourismus isch au ä grossi Ynahmequell un Cherbourg isch ä wichtiger Handelshafe.
[ändere] Schprôch
S'Cotentin isch eini vo dä Hochburge vum Normännischi. Hochburg bedüdet allerdings numme dass d'Schprôch numme fascht usgschtôrbe isch un nô nüt ganz. D'meischti ältri Lüüt über 40 chönne nô Normännisch während numme ganz wänigi Jungi s'rede; d'meischti verschtöhn s nüt emol. D'Organisation Magène isch ufem Cotentin aktif. S'Cotentin isch s'Zentrig vur Normännischi Chultur un mehreri Normännischi Dichter un Musiker schtamme vo dô, zum Byschpil Alfred Rossel un Côtis-Capel. Em Alfred Rossel syn Lied Sus la mé (ufem Meer) isch d'inoffizieli Hümne vum Cotentin un isch s'einzigi Normännischi Lied wo fascht alli chänne.
