Afrikaanse Protestantse Kerk

vanuit Wikipedia, die vrye ensiklopedie.

Die Afrikaanse Protestantse Kerk^[1] is `n kerkverband wat gevorm word deur 238 gereformeerde kerke waarvan die meeste in Suid-Afrika geleë is, met sewe gemeentes in Namibië, een in Zambië en een in Londen, Engeland^[2] wat hulle ook by die kerkverband gevoeg het. Die totale lidmaattal was in Junie 2006 sowat 45 000.^[3].

[wysig] Ontstaan

Die Afrikaanse Protestantse Kerk (APK) het in 1987 tot stand gekom. Die meeste van die eerste lidmate was voormalige lidmate van die Nederduitse Gereformeerde Kerk (NGK), terwyl daar tog ook later lidmate vanuit die ander gereformeerde kerkverbande was wat hulle by die APK geskaar het. Die oorspronklike lidmate vanuit die NGK was vanweë hul Calvinistiese oortuigings besorgd oor die Skrifbeskouing wat al hoe meer in die NGK gehandhaaf is, waar die maatstaf in besluitneming, na hul mening, al hoe meer die denkrigtings van die humanisme en sosiale liberalisme gevolg het. Die besorgde lidmate het gereken dat hierdie tendens die gesag van die Bybel as onfeilbare Woord van God aantas. Hulle het die Algemene Sinodale Kommissie (ASK) van die NGK versoek om `n spesiale sinode te hou om die toenemende ongelukkigheid onder lidmate aan te spreek.

Van die sake waaroor daar ongelukkigheid bestaan het na die NGK se Algemene Sinode van 1986, was die groter wordende invloed van die Metodisme in die NGK en die dinamies-ekwivalente metode van Bybelvertaling wat vir die 1983-vertaling van die Bybel in Afrikaans gebruik is, en wat vir amptelike gebruik in die NGK goedgekeur is. Die ander saak waaroor die grootste onrus bestaan het, was die NGK se standpunt oor die eenheid en verskeidenheid van die kerk wat verander het met die aanvaarding van die studiestuk "Kerk en Samelewing" deur die 1986-sinode, waarin eenheid ten koste van verskeidenheid beklemtoon is. Later het die klem op eenheid verander in klem op vereniging. Die politieke ontwikkelinge en menseregte het 'n al hoe groter rol begin speel in die verhouding tussen verskillende kulture en nie meer soseer die Woord van God nie, het die ontevrede NG lidmate gereken. Volgens die lidmate se interpretasie, het die NGK besluit dat dit `n sonde is vir mense van verskillende volke om elk die Here in sy eie taal en kultuur te aanbid en dat almal aan dieselfde kerk moet behoort.

Die behoefte aan `n kerk(e) wat mense sou toelaat om die Here binne hul besondere kultuur en in hul eie moedertaal te aanbid, het al hoe groter geword.

Na verskeie ontmoetings met en versoeke aan die ASK is die volgende drie opsies vir oorweging aan lidmate voorgehou tydens `n massa-vergadering in Pretoria, gehou op 27 Junie 1987:
1. Bly in die NGK en aanvaar die veranderinge onvoorwaardelik;
2. Bly in die NGK en wag vir Sinode 1990 om beswaarskrifte teen die veranderinge in te dien;
3. Verlaat die NGK en vorm `n nuwe kerkverband.

Die besorgde lidmate het oor die voorstelle gestem en 83% het ten gunste van die laaste voorstel gestem. In 2002 het vier van die NGK se historici die volgende in `n publikasie^[4] geskryf: "Die NG Kerk is waarlik bevry van diegene wat naakte rassisme voorgestaan het" en "dit is duidelik dat die kerk in 1987 'ontslae' geraak het van daardie lidmate wat hulle teen kerkeenheid verset het".

Die APK staan bekend vir sy standpunt dat die Kerk van Christus onder elke volk en kultuur verinheems moet word. Om dieselfde taal te praat, beteken nie noodwendig dat mense aan dieselfde kultuur behoort nie. Hierdie standpunt van die verinheemsing van die kerk onder elke volk en kultuur het al baie kritiek en beskuldigings van rassisme ontlok, maar telkens is die verinheemsingsbeginsel gehandhaaf.^[5]

[wysig] Belydenis

Die AP Kerkverband bestaan uit gereformeerde kerke wat almal die Drie Formuliere van Enigheid as belydenisskrifte onderskryf volgens die quia-standpunt. Die Drie Formuliere van Enigheid is die Nederlandse Geloofsbelydenis, die Heidelbergse Kategismus en die Dordtse Leerreëls. Die AP Kerkverband handhaaf die Calvinistiese lewensbeskouing en aanvaar die gesag van die Bybel oor alle dinge. Die AP Kerkverband is die mees konserwatiewe van al die gereformeerde kerkverbande in Suid-Afrika.

Die AP Kerkverband handhaaf verder ook die belydenisse van die vroeg-Christelike kerk naamlik:
Die Apostoliese Geloofsbelydenis;
Die Geloofsbelydenis van Nicea;
Die Geloofsbelydenis van Athanasius.

[wysig] Teologiese opleiding

Die kerke wat in 1987 die AP Kerkverband gevorm het, het ook besluit om dadelik te begin met die eie opleiding van leraars. Die eerste student het reeds in 1988 ingeskryf. Dit was die nederige begin van `n instelling wat later 'n privaat, Gereformeerd-Christelike Afrikaanse Universiteit sou word.

Dit het gebeur toe die voormalige Teologiese Skool by die Suid-Afrikaanse departement van onderwys geregistreer is as `n privaat tersiêre inrigting onder die naam Afrikaanse Protestantse Akademie met twee kampusse, een in Pretoria^[6] en die ander in Germiston (Institute of Christian Psychology)^[7].

Die Afrikaanse Protestantse Akademie het die reg ontvang om die volgende grade toe te ken: Baccalaureus Artium en Baccalaureus Theologiae^[8].

Teen Junie 2006 reeds het meer as 40% van die leraars in die AP Kerkverband hul opleiding aan die Afrikaanse Protestantse Akademie ontvang^[9]. Hiermee is die grondslag gelê vir `n groot groep jong, dinamiese leiers wat toegewy is aan die gereformeerde leer, verklarende prediking, herderlike sorg en Bybelse orde.

[wysig] Kerkregtelike agtergrond - Kerkorde

Die kerke van die nuwe Afrikaanse Protestantse Kerkverband het besluit op die presbiteriale stelsel van kerkregering, gegrond op die Dordtse Kerkorde (1618-1619)^[10].

`n Kerkorde, bestaande uit 66 artikels, is aanvaar as gemeenskaplike akkoord om sorg te dra dat alles in die kerkverband ordelik en gepas geskied volgens die eis van die Bybel in 1 Kor. 14:40. Net soos die Dordtse Kerkorde se laaste artikel (Artikel 86), stel die Kerkorde van die Afrikaanse Protestantse Kerke se laaste artikel (Artikel 66) die volgende: "Hierdie Kerkorde (Artikels en Bepalings) is bindend op alle lidmate, kerkrade en meerdere vergaderings totdat dit deur `n sinode verander word en wel by wyse van `n beskrywingspunt of `n beswaarskrif aan `n sinode."

[wysig] Psalms en Gesange vir die AP Kerk

Die Afrikaanse Protestantse Kerkverband het tydens sy elfde Sinode, gehou in September 2004, sy eie sangbundel aanvaar. `n Belangrike faktor in die samestelling van die bundel, was die verhouding tussen die melodie en die teks. Daar is besluit dat die teks en die melodie van `n kerklied in balans moet wees en by mekaar moet pas. Gevolglik bestaan die sangbundel van die AP Kerk uit gereformeerde kerkliedere waarin die woorde die belangrikste is; die melodie is die "diensmaagd" daarvan met die doel om die woorde te dra en in die hart van die verloste sondaar as `t ware soos deur `n tregter in te giet sodat hy/sy dit van daaruit aan die Drie-enige God kan opdra as `n gesonge aanbiddings-, lofprysings-, dank-, en/of smeekgebed.

[wysig] Verbondsonderrig

Die Afrikaanse Prostestantse Kerk handhaaf die leer van God se onvoorwaardelike verbond van genade. Die kinders van gelowige ouers word ingesluit by die genadeverbond en ontvang dus die teken van die doop. Vir die ouers in die AP Kerk is dit belangrik dat hulle kinders geleer moet word wat die genadeverbond behels. Om dit te bereik, het die AP Kerk `n eie stel verbondsonderrig-handboeke en -werkboeke opgestel aan die hand van die Bybel en die Drie Formuliere van Enigheid.

Tydens verskeie sinodes het die kerke in die AP Kerkverband hulself verbind tot die ondersteuning van plaaslike, Christelike skole wat ingelyf is by die BCVO^[11]. Waar daar nie sulke skole bestaan nie, word plaaslike kerke aangemoedig om te begin met hul eie Christelike privaatskole.