אברהם לייטנער

פֿון װיקיפּעדיע

ר' אברהם לייטנער ז"ל איז געווען א גרויסער תלמיד חכם. ער האט געוואוינט אין וויליאמסבורג, ברוקלין, און איז געווען אנגענומען אלס רב ומורה צדק ביי די סאטמאר קרייזן.

ער איז געווען באטראכט אלס עקסטרים קנאות ווייל ער איז געווען א בעל תשובה וואס איז נישט געקומען פון קיין היימישע שטוב און האט זיך נישט געשראקן צו זאגן וואס ער האלט איז תורה'דיג. אבער זיינע חסידים צייגן אן ווי אין זיין פריוואטען לעבן איז ער געווען גאר א גוטמוטיגליכער פשוטער מענטש.

ער פלעגט גיין פיל אין בית כסא הכנות ווי ר' יואל זיין רבי און ער איז געווען באטראכט אלס דער חשובסטער רב בשעת ווען ר' יואל האט געלעבט וואס איז געווען א חסיד נישט נאר א סימפאטיקער עס איז געווען א מנהג פון ר' יואל מיט אים צו שמועסן איבער עניני הנהגה יעדן טאג בשעתן צאמלייגן טלית און תפילין.

ער איז אויך געווען א תלמיד פון רב דושינסקי און איז געווען רב אין מאָנטעװידעאַָ, אורוגוויי.

ער איז געווען דער פירער פון די מער עקסטרעמע, פרומע קרייזן אין סאטמאר, ווי דער בני יואל.

האבענדיג געווען פון די שווארצע ביים לעבן פון סאטמארער רב. זיי זענען געווארן אנגערופן "שווארצע" דורך דעם דעמאלסדיגן ראש הקהל פון סאטמאר, איז ער געווען פון די גרעסטע חסידים פון ברך משה, וואס כידוע האבן די אלגעמיינע סאטמארע פרומע און נאנטע צו פאוער זיך קעגן געשטעלט די ברך משה. אחוץ די פרומע שווארצע וואס זיי זענען געווען נרדפים פון אלטן הנהגה האבן זיי זיך געפרייט צו קענען צוריק קומען קיין סאטמאר.

אבער ביי די פרשה פון ווען די ברך משה האט געזאגט אויפן קאשוי רב אז ער איז משוגע האט ער זיך צוקריגט מיטן ברך משה און אנגעהויבן צו שטיצן די שונאים פון ברך משה צו יעדן געלעגנהייט אבער נאר באהאלטן ביז די סקול דיסטריקט פרשה איז אלעס ארויסגעקומן אויף די אפענקייט, ווען פורים כטוב לב המלך ביין בעת משתה היין, אינמיטן די באקאנטע הייסע קאכעניש, ווען דער רבי ר' משה טייטלבוים איז געווען גאר ברוגז אויף אים, האט אים דער ברך משה אנגערופן, א "פּגום". סאטמארער רבי האט גלייכצייטיג א צייג געטאן אויף זיין העמדל און זיך אויפגעמאכט אז ער האט אליינס געזעהן די מוטער פון ר' אברהם איז אויך אזוי געגאנגען בפריצות און אויסגעלאסן, (צו זאגן, דו בנו של פשוט טראץ ביסט א ת"ח ווי קומסטו צו זאגן דא פאר אונז דעות - אייניקלעך פון ישמח משה, וואס עס איז מקובל אז דער ישמח משה האט געזאגט אז אכצען דורות זענען שוין די משפחה קדושים וטהורים, - אויף דעם וואס ער האט ארוס גערעדט אנטגעגין דעם קרית יואל פאבליק סקול).

הצדיק ר' מאטעלע וויזניצער שליט"א, דערציילט אז ער געדענקט דעם פאטער פון ר' אברהם אין דער שטאט גראסווארדיין. ער איז געווען אן ערליכער איד און פלעגט הויך שרייען "יהא שמיה רבה".

צווישען קראנטע רבנים, איז געווען באקאנט אז אויף ר' אברהם האט מען זיך געקענט פארלאזן אויף גאר האקעלע שאלות, - איין משל, אויף די שאלה צו חתונה האבען מיט מינקת חבירו, וואס עפ"י הלכה דארף מען ווארטן 2 יאהר, כ"ד חודש, אויב וועגען סיבות וויל מען חתונה האבען פריער, דארף מען האבען רשות פון גדולי הדור. צווישען גדולי הרבנים, האט מען גערעכנט ר' אברהם'ן פון די גדולי הדור, אז ער איז געווען א בר סמכא צו ענטפערען אויף די דאזיגע שאלה, וואס אנדערע רבנים האבען מורא, האבן זיי געשיקט צו ר' אברהם. אבער זיינע חידים צייגן אן אז ער איז געווען דער גרסעטער פוסק ביי די לאבין עגונה פרשה.

מיט זיין שטארקן קנאות האט ער געהאט אויפגערעגט אסאך אידן, איבערהויפט מיט זיין עקשנות'דיגן קאמף קעגן דעם קרית יואל סקול דיסטריקט. אבער ר' אברהם האט זיך נישט געשראקן, אזוי ווי עס שטייט ומרדכי לא יכרע ולא ישתחוה. זיינע קינדער האבן גאר שטארק געהיטן אויף אים ווייל ער האט געכאפט אמאל א נערווען בראך און האבן אים נישט געלאזט קעמפן, עס איז זיי נישט געלונגען אייביג אים צוריקצוהאלטן, ווי למשל ער האט געגעבן עפנטליכע שטיצע פאר אלע פעולות פון נטורי קרתא אבער ווען די וועלט האט געשריגן איז נישט געווען פון אים קיין צעטל אהער אדער אהין, ווי למשל די פרט פון זייער זיך צו טרעפן מיט אראפאט און אראבישע טעראריסטן, וואס ער האט געהייסן בעל פה, אדער די מוחאות און פארשעמונגען קעגן הרב שטיינמאן וואס ער האט געהייסן בעל פה אבער נישט בכתב^{[פֿעלט אַ מקור]}.

ער איז געשטארבן י"ז חשוון ה'תשס"ח, און ער ליגט באגראבן אין די בני יואל בית הקברות אין מאנרא ניו יארק.