Manuel Noriega
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Manuel Antonio Noriega là nhà cựu độc tài của Panama trong thập kỷ 70 và 80 của thế kỷ hai mươi.
Manuel Antonio Noriega sinh năm 1935 tại Panama City.
Năm 1967, sau khi hoàn tất việc học tập tại Trường võ bị Chorrillos ở thủ đô Lima, Peru, Noriega được biên chế vào lực lượng lực lượng Vệ binh Quốc gia .
Năm 1968, Noriega tích cực hưởng ứng tướng Torrijos (cha của Martin Torrijos - đương kim tổng thống của Panama) làm đảo chính quân sự lật đổ Tổng thống Arnulfo Arias và được Torrijos thăng vượt cấp từ trung úy lên trung tá, sau đó giao cho chỉ huy tình báo quân đội. Với chức vụ mới này Noriega bị cáo buộc đã ra lệnh thủ tiêu hàng chục đối thủ chính trị.
Năm 1981, tướng Omar Torrijos đã tử nạn trong một vụ tai nạn máy bay , một đồng đội cũ của Noriega là đại tá Roberto Diaz Herrera kể lại rằng chính Noriega đứng đằng sau "tai nạn" này.
Tháng 8 năm 1983, Noriega tự phong tướng, thâu tóm toàn bộ quyền bính trong tay và lập "biệt đội thần chết" Dignity Battalions để thẳng tay đàn áp, thủ tiêu những thành phần đối lập. Noriega cho phép Mỹ đặt các trạm nghe lén thông tin tình báo trên đất Panama và đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Mỹ tuồn vũ khí và tiền bạc qua ngả Panama tiếp tế cho các nhóm vũ trang thân Mỹ tại El Salvado và Nicaragua (lực lượng Contra).
Nhưng Noriega còn bắt tay với thế giới ngầm, trong đó có “vua ma túy” Pablo Escobar khét tiếng một thời của Colombia để tuồn ma túy vào nước Mỹ.
Có tin rằng vào tháng 3 năm 1988, Bộ Ngoại giao Mỹ “ra giá” 2 triệu USD để Noriega tự nguyện lưu vong sang Tây Ban Nha nhưng Noriega đã từ chối.
Ngày 5 tháng 2 năm 1988, Cơ quan Chống ma túy của Mỹ chính thức mở chiến dịch truy bắt Noriega.
Tháng 12 năm 1989, Mỹ bắt đầu khiêu khích Panama khi cho quân lính đóng tại kênh đào diễn tập ngoài khu vực cho phép.
Ngày 16 tháng 12 năm 1989, khi quân đội Panama giết chết một người lính thủy quân lục chiến Mỹ đã tạo cớ người Mỹ thực hiện chiến dịch Just Cause .
Chiến dịch chỉ kéo dài vài ngày từ ngày 20 tháng 12 năm 1989 đến ngày 3 tháng 1 năm 1990, nhưng đã có 54 lính Panama, 24 lính Mỹ thiệt mạng, hàng trăm người bị thương và khoảng 5000 thường dân thiệt mạng . Noriega chạy trốn vào Đại sứ quán Vatican tại Panama City
Ngày 3 tháng 1 năm 1990 Noriega ra đầu hàng và bị đưa sang Mỹ xét xử.
Tháng 4 năm 1992, Noriega bị truy tố với 8 tội danh liên quan tới buôn lậu ma túy, bảo kê và rửa tiền.
Ngày 16 tháng 9 năm 1992, Tòa án liên bang khu vực Miami, bang Florida, đã tuyên án Noriega 40 năm tù giam.
Năm 1999, án được giảm xuống còn 30 năm.
Ngày 26 tháng 7 năm 2007, Noriega được tòa án Miami ân giảm án tù còn 15 năm và sẽ được phóng thích vào ngày 9 tháng 9 năm 2007 .
Tuy nhiên theo Hãng tin Reuters, Noriega đang đối mặt với án tù giam 10 năm tại Pháp sau khi mãn hạn tù tại Mỹ.
