Paolo Renier

Da Wikipedia, ła ençiclopedia libara.

Paolo Renier (Venezsia, 21 de novenbre 1710 – Venezia, 13 de febraro 1789) el xe stà un doge venezsian.

Fioło de Andrea e Elisabetta Morosini, el xe sta el zsentodisnoveximo doxe deła Republica de Venezsa, dal 14 de genaro 1779 fin ała morte.

Durante el so dogado, el penultimo deła storia de Venezsia, a no xe sucesi fati inportanti, anca se a ł’estero a ghe gera zà łe baxi par ło scopio deła rivołuzsion francezse, che pochi ani dopo ła morte del Renier ła spazsarà via ła vecia Republica.

[modifica] Biografia

De fameja siora, el Renier el ga tacà ła so cariera come riformador, afilià ała "masoneria" e ansioso de abataere el poter dei Inquixitori de Stato. Apena però el xe sta ełeto anbasador el ga canbià rapidamente parere e, come 'ntel pezor trasformismo połitego, el se ga ałeà contro i so ex amighi par otegnere cariche inportanti. Durante łe numeroxe anbasade el se gera arichìo a dismisura e el se gera conprò imbrojando łe cariche pì prestigioxe, tanto da farse soranominare dal popoło Barabba. Restà vedovo el gaveva tolto come amante (e po' maridà) 'na bałerina de varietà famoxa par ła so propension ała spexa. Ała morte del so predecesore el gheva sentìo ca a gera 'rivà ła so grande ocaxion e el ga coroto ała łuce del dì oltre 300 persone, pur de aver abastanza voti par eser ełeto (sti dati i risulta dai raporti dei Inquisidori de Stato che, non intervegnendo, i ga dimostrà d’apoxarlo połiticamente).

[modifica] El dogado

Ełeto co 40 voti so 41 el 14 de genaro 1779, el ga tacà małe el so dogado: masa xente odiava el Renier, che el ga ricevù in quei dì parece minace de morte tanto da girare scortà. Al discorso d’investitura el gheva parlà in modo sialbo par paura de on atentato. El gheva speso parecio par farse voler ben ma el gera riusìo a recuperare ste spexe vendendo cariche e regałi fati a łu in quałità de doxe in modo vergognoxo. 'Ntel 1780 i riformatori i gheva zsercà de ripropore inovazsion, ma el Renier, ex ałeato, łi ga fati arestare. In mezso a feste e picoła aministrazsion el doxe el gera senpre pì odià par ła so coruzsion e el trasformismo połitego.

'Ntel 1785 – 1786 par l’ultima volta ła flota venezsiana ła xe partìa par 'na (breve) guera: al comando de Angelo Emo łe nave łe ga bonbardà alcuni porti del Nord Africa in cui a doveva esarghe pirati e corsari. Infine, 'ntel genaro de 1789, el doxe el se ga małà in modo grave e, dopo 'na longa małatia, el xe morto el 13 de febraro 1789. Par non rovinare i festegiamenti del carnevałe, ła notizsia ła xe sta sconta fin al 2 de marzso. El popoło, che no 'l ghe vołeva ben, el se ga sbizarìo in soneti e cante comiche sora ła so persona, vista come sprexevołe e tirchia.