Kaşbelen, Uşak
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Kaşbelen, Türkiye | |
---|---|
Uşak |
|
Bilgiler | |
Nüfus | 1150 [1] (2001) |
Koordinatlar | |
Posta Kodu | 64000 |
Alan Kodu | 0276 |
Yönetim | |
Coğrafi Bölge | Ege Bölgesi |
İl | Uşak |
İlçe | Merkez |
Köy Muhtarı | Hasan Acar |
Web Sitesi |
Kaşbelen, Uşak ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Konu başlıkları |
[değiştir] Tarihi
Uşak kelimesi; Çağatay Türkçesi'nde "oğul, torun", Arapça'da "aşıklar", halk dillinde ise "esir, köle" olarak üç değişik anlam ifade etmektedir. Bir yer adı olarak Uşak, ne Anadolu'da Türkler'den önce yaşayanların verdiği bir adın uzantısı, ne de Türkçe bir kelimedir. Uşak adının birden çok anlamı olmasına rağmen bir yerleşim bölgesine isim olarak verilmesi arasında bir bağlantı kurmak güçtür. Evliya Celebi, Seyehatname'sinde şeddeli olarak verdiği bu yer adının veriliş nedenini şöyle açıklamaktadır: "...ve bu şehrin bağ ve bahçesi çoktur ve ab-ı havasının letafetinden mahbub ve mahbubesine haddi hasır olmadığından Uşşak'ı çoktur. Anın için Uşşak şehri derler mahbubları Uşşak perestlerdir. Hakikatülhal bu şehre bir garibütdiyar kimesine gelüp bir iki gün mihman olsa elbette aşık olması mukarredir..." Bazen Uşşak bazen de Uşak şeklinde yazılan şehrin adı hakkında birtakım efsanevi rivayetler bulunmaktadır. Bu rivayetlere göre "şehrin güneyindeki Mende köyü büyük bir kasabadır ve adı Menos'tur". Oğuz Türkmenleri buralara inince Menos'u istila etmişler ve adını "Mende" diye kendi hancerelerine kolay gelecek şekilde vermişlerdir. O zaman Uşak'ın oldugu yer boştur ve Mende Bey'in mandırasıdır. Mandıraya oğullarını oturtmuştur. Bey mandıraya her gidişinde oğullarını murad ederek (Ben Uşşak'a gidiyorum) haberini bırakır. Bolca tekrarlanan bu deyim, bir semt ismi olarak kalır. Başka bir rivayete göre de "Mende köyü, yine büyük bir şehir ve Uşak'ın olduğu yer Mende beyine Bey'ine ait bir mandıradır. Mende Bey'i burada yedi kişilik yönetici bakıcı bir topluluk oturtmuştur. Zamanla anlar ki, bu yedi kişinin yedisi de her biri bir dalda aşık insanlardır. Kimisi işine aşık, kimisi sanatına aşık, kimisi de manevi hasletlerine ruh yüceliğine malik aşıklar." Ortada bir sekizinci aşık daha vardır. O da bizzat Bey'dir. Bey, mandıradaki yedi aşıkın, aşklarına aşıktır. Ve içinden, biricik güzel kızını bunların en küçügüne vermeyi geçirmektedir, fakat kızın gönlünü bilmeden, tereddüt etmektedir. Bir gün içinden geçeni kızına açar ve öğrenir ki, kızı da o yedi aşıktan en küçüğüne aşıktır. Babanın ve kızın katılmaları ile adetleri dokuza çıkan aşıklar, Mende'den göç ederek buraya yerleşirler. Dokuz aşık'ın yerleştikleri bu yer de, yakışan ismi kendiliğinden alır; "Uşşak".
[değiştir] Kültür
Köyün düğünleri,nişanları,sünnet düğünleri, asker elenceleri ve orta oyunları ünlüdür.Düğünleri 3 gün sürer.Hamama gitmek, sadaçları dolaştırmak, gelin kızın kardeşliklerini (arkadaşlarını) dolastırmak, erkeklerin köy meydanındaki eğlencesi, kadınların gelin için kına gecesi düğünde yapılanların başlıcalarıdır.Kaşbelen Köyünün mende ekmeği ünlüdür.Ayrıca Uşak Merkezde, Mendelilerin çok sık uğradığı pazaryerinin bulunduğu semt Mendepazarı olarak anılmaktadır. Köyde konuşulan dil (lisan) Ege bölgesinin genel karakteristik aksanını taşısa da köken olarak Hun Türklerine kadar dayandırılabilecek, daha doğrusu en eski Türk yazılı belgelerine ulaşan kelimelere rastlamak mümkündür. Büyüklerimizden duyduğumuz mesela göcen-tavşan yavrusu (Sir James Redhouse'nin Osmanlıca-İngilizce sözlüğünde göcen kelimesine bakılabilir), sındı-makas (mesela sırpsındığı savaşı-yani sırp makası savaşı), şo (şu-aslı şol), puşğumak, puşuklamak, puşuk etmek (bu kelimelerin hepsi aynı manada olup bir hayvanın damdan çıktıktan sonra hoplayıp zıplamasına deniyormuş.), iteyin-sincap (Laszlo Rasonyi'nin Tarihte Türklük adlı kitabında Çin yazmalarında ting-ling diye geçen hayvan adının Hunca tiyin olduğunu yani günümüz Türkçesi ile sincap olduğunu yazmıştır.)Bu ve buna benzer kelimeler köyümüzde çokça kullanılmakta olup, köyümüzde lisan olarak arı, duru ve öz bir Türkçe'nin kullanıldığının göstergesidir.
[değiştir] Coğrafya
Uşak merkezine 8 km uzaklıktadır.Uşak Üniversitesine 2 km,ve Usak-Izmir asfaltinada 2 km mesafededir.
[değiştir] İklim
Köyün iklimi, karasal iklimi etki alanı içerisindedir.
[değiştir] Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2008 | 1129 |
2000 | 1010 |
1997 | 1156 |
[değiştir] Ekonomi
Köyde tarım ve hayvancılık yapılmakla birlikte köyün arazi yapısının engebeli olması nedeniyle tarım ikinci plandadır. Köy, Uşak il merkezine ve Uşak Organize Sanayi Bölgesine yakın olması sebebiyle buralara günü birlik işçi göçü gerçekleşmektedir. Köyde ayrıca tekstil üzerine üretim de yapılmaktadır.
[değiştir] Muhtarlık
Yerleşim yerinin köy tüzel kişiliği alması ile birlikte köyün tüzel kişiliğini temsil etmesi için köy muhtarlık seçimleri de yapılmaktadır.
Seçildikleri yıllara göre köy muhtarları:
Seçim Yılı | Muhtar |
2004 | Hasan Acar |
1999 | Ahmet Özdemir |
1994 | |
1989 | |
1984 |
[değiştir] Altyapı bilgileri
Köyde ilköğretim okulu vardır. Köyün hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. Ptt şubesi yoktur ancak ptt acentesi vardır. Sağlık ocağı vardır. Köye ayrıca ulaşımı sağlayan yol asfalt olup köyde elektrik ve sabit telefon vardır.
Köyümüzün birde Futbol Takimi vardir.Usak 2.Amatör Kümede mücadele eden takimimiz,cok genc bir yas ortalamasina sahiptir.