Trinaesta dinastija Egipta
From Wikipedia
| Dinastije faraona starog Egipta |
| predinastički Egipat |
| protodinastički period |
| rani dinastički period |
| 1. 2. |
| Staro kraljevstvo |
| 3. 4. 5. 6. |
| prvi prelazni period |
| 7. 8. 9. 10. |
| 11. (samo Teba) |
| srednje carstvo |
| 11. (ceo Egipat) |
| 12. 13. 14. |
| drugi prelazni period |
| 15. 16. 17. |
| Novo carstvo |
| 18. 19. 20. |
| treći prelazni period |
| 21. 22. 23. 24. 25. |
| kasni period |
| 26. 27. 28. |
| 29. 30 31. |
| grčko-rimski period |
| ptolomejska Rimsko carstvo |
Jedanaesta, Dvanaesta, Trinaesta i Četrnaesta dinastija drevnog Egipta se često navode pod zajedničkiom nazivom Srednje kraljevstvo.
Dio egiptologa, pak, smatra da je s Trinaestom dinastijom započeo Drugi prijelazni period, te koji je trajao od Trinaeste i Četrnaeste do Sedamnaeste dinastije.
Trinaesta dinastija je vladala u periodu od 1782. do 1700. pne.
[uredi - уреди] Vladari
Poznati vladari, u historiji Egipta, za Trinaestu dinastiju su:
| Prijestolno ime | Datumi | Značenje kraljevskog imena | Grob |
|---|---|---|---|
| Wegaf Khutawyre | 1782-1778 | "Re štiti Dvije zemlje" | nepoznat |
| Ameny Intef IV (Amenemhet V) Sankhibre | cca. 1760 | "Srce Re živi" | nepoznat |
| Hor Auyibre | cca. 1760 | "Re ispunjava srce" | Dahshur kraj piramida Amenemheta III |
| Sobekhotep II (Amenmehet VI) Sekhemre Khutawy | cca. 1750 | "Moćan je Re, zaštitnik Dvije Zemlje" | možda Dahshur |
| Khendjer Userkare | cca. 1747 | "Duša Re je moćna" | piramida, južno od Saqqare |
| Sobekhotep III Sekhemre Sewadjtawy | cca. 1745 | "Moćan je Re, On čini da Dvije Zemlje cvatu" | nepoznat |
| Neferhotep I Khasekhemre | 1741-1730 | "Moćna je duša Re" | nepoznat |
| Sobekhotep IV Khaneferre | 1730-1720 | "Lijepa je duša Re" | nepoznat |
| Ay Merneferre | cca. 1720 | "Lijepa je čežnja Re" | nepoznat |
| Neferhotep II Sekhemre Sankhtawy | precizan datum nepoznat | "Moćan je Re, darovatelj života Dvije Zemlje" | nepoznat |
U kasnijim tekstovima se ova dinastija često opisuje kao doba kaosa i nereda. Međutim, suvremeni egiptolozi su skloniji ovaj period opisivati kao doba kada je Egiptom ipak vladao određeni mir i stabilnost. Razlog za to je očuvanje kakve-takve centralne vlasti sa sjedištem u Itj-tawyju kraj Faiyuma. S druge strane, kronologiju, odnosno precizne datume ove dinastije je teško utvrditi jer je ona ostavila relativno malen broj spomenika. Većina imena kraljeva je poznata samo na temelju fragmentarnih natpisa na skarabejima.
Međutim, Trinaesta dinastija je svejedno poznata kao doba slabljenja centralne vlasti. Tako je Merneferre Ay ili Ai je posljednji vladar dinastije koji se spominje kao vladar Gornjeg i Donjeg Egipta.
Slabost dinastije se odrazila i na egipatskoj južnoj granici, gdje su tvrđave izgrađene od ranijih faraona napuštene i preuzete od strane nubijske države Kuš. Na sjeveru je, pak, u Delti Nila došlo do provale imigranata iz Azije, a lokalni velmože su se otcijepili i formirali Četrnaestu dinastiju.
