P'unchaw
Wikipediamanta
Huk p'unchaw, p'unchawnintin nisqaqa 24 ura icha pachayuqmi. Huk chawpi tutamanta qhipaqnin chawpi tutakamaqa huk p'unchaw tupum.
Inti k'anchachkaptin, inti lluqsiymanta inti yaykuykama pachataqa p'unchaw ninchikmi. Manataq inti k'anchaptin, inti yaykuymanta inti lluqsiykama, tuta ninchik. P'unchawpa qallariynintaqa paqarin, puchukaynintaqa ch'isi ninchikmi.
Chawpi p'unchawpiqa inti lliw pachamanta aswan hanaqpim k'anchan, uralanpi kachkaspa. Chaymanta ch'isikama pachataqa inti t'iksuy nichikmi.
Huk wataqa 365 (kimsa pachak suqta chunka pichqayuq), tawa p'atmayuq p'unchawniyuq.
Qanchis p'unchawtaqa simana ninchik. Huk simanapiqa kaymi p'unchawkuna:
- Killachaw (Killa P'unchay)
- Atipachaw (Ati P'unchay)
- Quyllurchaw (Qoyllor P'unchay)
- Illapachaw (Illa P'unchay)
- Ch'askachaw (Ch'ashka P'unchay)
- K'uychichaw (K'uichi P'unchay)
- Intichaw (Inti P'unchay)