Zamek w Nowym Korczynie

Z Wikipedii

Zamek w Nowym Korczynie – zamek królewski wzniesiony przez Kazimierza Wielkiego w XIV wieku, na prawym brzegu Nidy - naprzeciw Nowego Miasta Korczyna. Nie zachował się do czasów współczesnych.

Był zbudowany na planie regularnym, otoczony przez odnogi rzeki i położony na sztucznym wzniesieniu o wymiarach u podstawy 100x100 m. Wjazd do zamku znajdował się od strony miasta i prowadził przez most zwany Samborzem. Z wyjątkiem strony północnej, która była usytuowana bezpośrednio przy rzece, zamek otoczony był fosą. Na zamku znajdowała się sypialnia królewska, domy mieszkalne oraz budynki gospodarcze. Była tu także kaplica pw. Świętej Trójcy i św. Stanisława. W latach 1402-1408 zamek został przebudowany. Dobudowano m.in. skarbiec oraz salę górną. Budowlę wzniesiono z wypalanej cegły. Mur obwodowy z cegły wybudowano na kamiennych fundamentach.

Zamek w Nowym Korczynie był ośrodkiem dóbr wielkorządcy. Bywał tu dwór królewski, odbywały się liczne zjazdy. Na zamku przyjmowane były także poselstwa zagraniczne. Zamek był ulubioną siedzibą króla Władysława Jagiełły, który bywał tu prawie każdego roku. W 1403 r. Jagiełło gościł tu kilku książąt piastowskich. W 1404 r. król przyjął na nowokorczyńskim zamku poselstwo moskiewskie, a w 1409 r. poselstwo krzyżackie, które doręczyło królowi pisemne wypowiedzenie wojny.

W 1438 r. na zamku przebywała delegacja czeskich husytów, którzy zaproponowali koronę Czech królewiczowi Kazimierzowi. Zjazd rycerstwa, który odbył się tu w 1456 r. oficjalnie przyjął wiadomość o śmierci króla Władysława i obwołał królem jego brata Kazimierza. 6 października 1479 w zamkowej izbie większej hołd polskiemu królowi złożył Wielki Mistrz Krzyżacki Martin Truchsess. Na nowokorczyńskim zamku odbywały się sądy dla powiatów wiślickiego i pilźnieńskiego oraz zjazdy szlacheckie. Zimowało tutaj przeszło 100 koni z królewskiej stajni. Na początku XV w. planowano nawet przeniesienie tu skarbca z Wawelu.

W XVI w. zamek stopniowo przebudowywano, przekształcając go w renesansową rezydencję. Pierwsza przebudowa miała miejsce w 1517 r. Jej inicjatorem był kanclerz wielki koronny Krzysztof Szydłowiecki. Inwentarze z XVII w. wspominają o więzieniu, które mieściło się w murowanej wieży, w południowo-zachodnim narożniku budowli. Z zewnątrz do murów tej wieży przylegał drewniany budynek, w którym znajdował się browar i rezydencja burgrabiego.

Zamek został zniszczony podczas potopu szwedzkiego w 1657 r. Uległ również pożarowi w 1702 r. W 1776 r. jego pozostałości rozebrano. Na pewien czas pozostawiono jedną z baszt, w której jeszcze w 1789 r. znajdował się areszt. Współcześnie nie ma widocznych śladów po zamku. Na terenie dawnej budowli znajdują się obecnie zabudowania wsi Podzamcze.

[edytuj] Bibliografia

Bohdan Guerquin, Zamki w Polsce, Warszawa 1984, ISBN 83-213-3239-0
Michał Jurecki, Ponidzie. W świętokrzyskim stepie, Kraków 2004, ISBN 83-89676-16-8
Sławomir Wróblewski, Zamki i dwory obronne województwa sandomierskiego w średniowieczu, Nowy Sącz 2006, ISBN 83-924034-5-2