Strefa śródziemnomorska
Z Wikipedii
Spis treści |
[edytuj] Klimat
W strefie śródziemnomorskiej występują dwie pory roku:
- gorące i suche lato
- ciepła i wilgotna zima
Latem nad Morze Śródziemne napływa ciepłe i suche powietrze zwrotnikowe znad Sahary. Jest wtedy sucho i upalnie. Zimą wilgotne powietrze z zachodu przynosi opady deszczu, a w górach - śniegu. Zima jest bardzo łagodna i temperatura nie spada poniżej 0°C. Największe opady deszczu występują od listopada do kwietnia. Nie ma klimatycznej zimy.
Strefa śródziemnomorska zajmuje najmniejszą powierzchnię ze wszystkich stref geograficznych. Podobne warunki jak na wybrzeżach Morza Śródziemnego panują również na niewielkich obszarach na czterech innych kontynentach: na zachodzie Ameryki Północnej i Południowej oraz na południu Australii i Afryki.
[edytuj] Roślinność
Roślinność w tej strefie jest przystosowana do letniego okresu suszy. Liście drzew i krzewów są skórzaste - lśniące, sztywne, grube i twarde. Dzięki temu nie usychają nawet wtedy, gdy utracą dużo wody. Roślinność strefy śródziemnomorskiej nazywana jest także roślinnością twardolistną. Takie liście mają wawrzyn, czyli laur. Roślinność twardolistna jest wiecznie zielona. W przeszłości w tej strefie rosły lasy liściaste i iglaste składające się z cedrów, dębów, sosen, cyprysów. Wskutek karczowania lasów pod pola uprawne, ich miejsce zastąpiły zarośla wiecznie zielonych krzewów i karłowatych drzew zwane makią. Rosną tam: karłowate dęby, oleander, mirty, jałowce, wawrzyny, wrzośce, pistacje. Charakterystycznymi elementami krajobrazu śródziemnomorskiego są pinie i wysmukłe cyprysy. W Hiszpanii i Portugalii rośnie dąb korkowy.
[edytuj] Roślinność w przeszłości
W przeszłości w strefie śródziemnomorskiej rosły lasy liściaste i iglaste. Przeważały w nich zawsze zielone dęby oraz drzewa szpilkowe: różne gatunki sosen, cedry i cyprysy. Od wieków lasy karczowano i wypalano, żeby założyć pola uprawne. Wycięcie lasów, rosnących na zboczach gór, powodowało niszczenie (erozję) gleb: deszcze stopniowo zmywały ze stoków urodzajną glebę, aż ziemia stawała się jałowa. Wtedy zaprzestawano uprawy roli, a na zarastających ziołami i krzewami terenach zaczynano wypasać owce i kozy. Lasy dostarczały także drewna- od czasów starożytnych ścinano cedry i wysokie sosny. W ten sposób zniszczono ponad 90 procent pierwotnych lasów.
[edytuj] Rośliny uprawne
Łagodny klimat śródziemnomorski sprzyja uprawie wielu roślin. Najbardziej typowe dla tej strefy są oliwka, figowiec i winorośl. Najważniejszym regionem uprawy oliwek jest Andaluzja - kraina w południowej Hiszpanii. Figowiec jest uprawiany w strefie śródziemnomorskiej już od czasów starożytnych. Charakterystyczne są także drzewa cytrusowe: pomarańcze, cytryny oraz mandarynki. Owoce cytrusowe przywożone do Polski pochodzą głównie z Hiszpanii.
[edytuj] Zwierzęta
W strefie śródziemnomorskiej żyje wiele gatunków zwierząt:
- w górach:
- nad brzegami rzek:
- liczne gatunki nietoperzy
[edytuj] Kolebka cywilizacji europejskiej
W basenie Morza Śródziemnego powstały jedne z najstarszych cywilizacji świata. Rozwinęły się tu kultury Egiptu, starożytnej Grecji i Rzymu. Dały one początek współczesnej kulturze europejskiej. Obecnie liczne zabytki, łagodny klimat i ciepłe morze przyciągają bardzo wielu turystów.Powodem rozwoju było głównie rolnictwo, ale także filozofia, matematyka ,oraz literatura w starożytności. (III-IV w.).
[edytuj] Turystyka
Najliczniej odwiedzanymi krajami są Grecja, Włochy, Francja i Hiszpania. Chętnie odwiedzane są także Turcja i Tunezja. Najstarszym i najbardziej znanym regionem turystycznym jest riwiera. Powstało tu wiele ekskluzywnych hoteli i pensjonatów. Na Riwierze Francuskiej, zwanej także Lazurowym Wybrzeżem, znajdują się takie uzdrowiska jak: Saint-Tropez, Cannes, Antibes oraz Nicea. Na wschód od Lazurowego Wybrzeża ciągnie się Riwiera Włoska z ośrodkami turystycznymi San Remo, Portofino, Rapallo.Popularna jest także Hiszpania - Costa Brava, Costa Blanca, czy Costa del Sol. Licznie odwiedzana jest też hiszpańska wyspa Majorka (Palma de Mallorca). Turystyka przynosi duże zyski, więc wzdłuż wybrzeży powstają nowe kompleksy hoteli i domów wypoczynkowych. Masowa turystyka jest niekorzystna dla środowiska. Budowa ośrodków turystycznych powoduje zniszczenie naturalnego wybrzeża. Bardzo duże zużycie wody w sezonie wakacyjnym doprowadza do wyczerpywania się zasobów wód gruntowych. Oczyszczalnie nie są w stanie oczyścić wszystkich ścieków i zanieczyszczoną wodę wlewa się do morza.
Wykorzystane źródło: Podręcznik do przyrody dla klasy 6 wydawnictwa Nowa Era
