Sentymentalizm
Z Wikipedii
Sentymentalizm – kierunek umysłowy i literacki w Europie w II poł. XVIII wieku, ukształtowany w opozycji do klasycyzmu.
Jego twórcami byli Jean Jacques Rousseau (we Francji) i Laurence Sterne (w Anglii). Nazwa nurtu pochodzi od dzieła Laurence'a Sterne'a Podróż sentymentalna.
Sentymentaliści w centrum zainteresowania stawiali człowieka i jego uczucia, skupiali się na indywidualizmie, wnętrzu. Uważali, że człowiek w procesie cywilizacji utracił podstawowe wartości, dlatego propagowali powrót do natury. Metody poznawania świata według nich to: empiryzm i sensualizm. Dzieło sztuki, zgodnie z zasadami kierunku, powinno mówić o uczuciach, psychice człowieka i przeżywanych przez niego emocjach. Dla nurtu typowe były gatunki: sielanka, powieść sentymentalna. Główni przedstawiciele w Europie to Jean Jacques Rousseau, Laurence Sterne; w Polsce: Franciszek Karpiński i Franciszek Dionizy Kniaźnin.
Cechy stylu sentymentalistycznego
- nasilenie pierwiastka uczuciowego,
- poszerzenie tematyki literatury i wzbogacenie jej o treści społeczne,
- w literaturze podkreślanie indywidualizmu bohaterów,
- stylowi retoryczno-oratorskiemu przeciwstawienie intymności i czułości,
- nastroje religijne, smutek i melancholia,
- wprowadzenie uczuć litości i empatii,
- wprowadzenie folkloru,
- naśladowanie natury, ale nie ucywilizowanej, lecz prostej, a nawet dzikiej.
Charakterystyka człowieka sentymentalnego:
- czuły
- patrzy na świat przez pryzmat miłości
- powinien analizować własne przeżycia
- powinien kochać przyrodę
- powinien bywać na łonie natury
- nie powinien korzystać ze zdobyczy cywilizacji
- najlepiej żeby był pasterzem lub pasterką
Poglądy Jeana Jacques'a Rousseau:
- uczucie jest podstawową cechą kultury ludzkiej
- kultura i cywilizacja niszczą w człowieku to co dobre
- człowiek jest rozdarty między czułością, dobrocią, a wymaganiami jakie stawia mu cywilizacja
- trzeba powrócić do natury i odbudować w człowieku dobroć
- człowiekowi dają szczęście uczucia takie jak miłość, przyjaźń, życie w zgodzie z samym sobą, z głosem serca
Jeana Jacques'a Rousseau obwiniano o niemoralność i propagowanie związków niemoralnych.
