Povilas Jakubėnas
Z Wikipedii
Povilas Jakubėnas, w polskich źródłach Paweł Jakubenas (ur. 11 kwietnia 1871 w Wojtkunach k. Birż, zm. 30 maja 1953 w Szwajcarii), litewski ksiądz ewangelicko-reformowany, superintendent generalny litewskiego odłamu Jednoty Wileńskiej w okresie międzywojennym (1920-40).
Po ukończeniu gimnazjum w 1893 roku, podjął studia teologiczne na Uniwersytecie w Dorpacie, gdzie współorganizował litewską społeczność studencką. Tytuł doktora nauk teologicznych otrzymał w 1899 roku.
Po powrocie na Litwę Synod Wileński skierował go do pracy w Birżach, gdzie objął zarząd nad lokalną parafią reformowaną.
Po faktycznym podziale Jednoty Wileńskiej między Polskę a Litwę w 1922 roku, stanął na czele Kościoła Ewangelicko-Reformowanego w Republice Litewskiej z siedzibą w Birżach.
W latach 1927-37 wykładał teologię na Uniwersytecie im. Witolda Wielkiego w Kownie.
Od 1926 do 1940 roku stał na czele redakcji kalwińskiego czasopisma "Sejejas".
W 1928 roku odznaczony przez prezydenta Smetonę Orderem Wielkiego Księcia Giedymina II stopnia.
W 1938 roku przebywał w Wilnie, gdzie wygłosił mowę towarzyszącą wprowadzeniu Konstantego Kurnatowskiego na urząd superintendenta generalnego Jednoty Wileńskiej w Polsce.
Po aneksji Litwy przez Związek Radziecki w 1940 roku przeniósł się przez Niemcy do Szwajcarii, gdzie zmarł.
Jego żoną była Polka i ewangeliczka reformowana Helena z Lipińskich, która jednak szanowała przekonania narodowe męża i w domu mówiono po litewsku, choć ich dzieci znały też język polski. Ich córka była żoną pastora ewangelicko-reformowanego w Wilnie Pawła Dilisa, zaś synem był Vladas Jakubėnas wybitny litewski kompozytor.
[edytuj] Publikacje
- "Tyla audroje. Pamokslas pagal Mato Evangeliją", Piotrogród 1916
- "Kunigaikštis Jonušas Radvilas (1612-1655)", Birże 1927
- "Reformatorius Ulrikas Cvinglis", Birże 1932
- "Senovės bažnyčios istorija", Kowno 1934
- "Vidurinių amžių bažnyčios istorija", Kowno 1935
- "Naujųjų amžių bažnyčios istorija", Kowno 1936
- "Kuo skiriasi evangelikai nuo katalikų", Birże 1930
