Perdikkas I Macedoński

Z Wikipedii

Przeprowadzana jest gruntowna przebudowa tego artykułu.
Pomoc jest mile widziana. Wikipedysta Astaldo.

Perdikkas I
Król Macedonii
Okres urzędowania	od 700 p.n.e. do 678 p.n.e.
Poprzednik	W zależnośći od autora: Karanos Macedoński Temnos Macedoński
Następca	Argajos I
Dane biograficzne
Dynastia	Argeadzi
Urodzony	VIII p.n.e / VII p.n.e
Zmarł	678 p.n.e.
Ojciec	W zależności od autora: Temenos Karanos Macedoński Temnos Macedoński
Dzieci	Argajos

Perdikkas I (gr. Περδίκκας Α') pierwszy historyczny król Macedonii. Żył na przełomie VIII i VIII wieku rządził Macedonią w latach 700 p.n.e. - 678 p.n.e.^[1]. Jemu także przypisuje się założenie dynastii Argeadów, a także ustanowienie pierwszej stolicy państwa w Ajgaj. Po Perdikkasie władzę przejął jego syn Argajos I.

Spis treści

1 Mityczne początki państwa
- 1.1 Założenie Ajgaj
- 1.2 Przepowiednia dynastii Argeadów
2 Przypisy
3 Zobacz też

[edytuj] Mityczne początki państwa

Istnieje wiele wersji mitu mówiących o objęciu władzy w Macedonii przez ród Argeadów. Część z nich przedstawia jako założyciela dynastii Perdikkasa. Na przestrzeni dziejów powstało wiele różnych wariantów także i tej wersji.

Według Herodota

„	Z Argos uciekli do Ilirii spośród potomków Temenosa trzej bracia: Gauanes, Aeropos i Perdikkas. Z Ilirii przeszli oni do górnej Macedonii i przybyli do miasta Lebaja. Tu służyli za zapłatą u króla: jeden pasał konie, drugi woły, a najmłodszy, Perdikkas, małe zwierzęta domowe. A w dawnych czasach i władcy ziem byli ubodzy w pieniądze, nie tylko lud. Jakoż żona króla sama warzyła im strawę. Ilekroć zaś piekła, chleb służebnego chłopca Perdikkasa wyrastał zawsze podwójnie wielki nad zwykłą miarę. Gdy się to stale powtarzało, opowiedziała o tym swemu mężowi. On, słysząc to, zaraz wpadł na myśl, że jest to cudowny znak, który zwiastuje coś wielkiego. Zawołał więc służących i rozkazał im wyjść z kraju. Ci oświadczyli, że godzi się, aby naprzód otrzymali zapłatę, zanim odejdą. Wtedy król, usłyszawszy o zapłacie — a właśnie przez komin wejrzało do domu słońce — rzekł jakby obłąkany przez bóstwo: — Tę oto uiszczam wam godną was zapłatę — przy czym wskazał na słońce. Starsi więc bracia, Gauanes i Aeropos, stanęli osłupiali wobec tych słów, ale ów chłopak, który przypadkiem miał nóż w ręce, zawołał: — Przyjmujemy, królu, co nam dajesz — i nakreślił nożem na posadzce domu krąg słońca; a gdy to uczynił, trzykroć zaczerpnął w piersi promieni słonecznych, po czym oddalił się wraz z braćmi. Ci więc odeszli, a królowi wyjaśnił jeden z jego doradców, co właściwie chłopiec uczynił i jak z rozmysłem ów najmłodszy z braci przyjął jego ofiarę. Król, słysząc to, rozgniewał się i wysłał za nimi jeźdźców, aby ich zgładzili. Jest w tej okolicy rzeka^[2], której jako zbawczyni składają ofiary potomkowie tych argiwskich mężów. Owa rzeka, skoro ją przeszli Temenidzi, tak bardzo wezbrała, że jeźdźcy nie mogli się przeprawić. A Temenidzi przybyli do innej okolicy w Macedonii i zamieszkali w pobliżu ogrodów, które miały należeć do Midasa, syna Gordiasa… […] Gdy zajęli tę okolicę, mając tu punkt oparcia, podbili także resztę Macedonii.	”
— Herodot, Dzieje

Poprzez nakreślenie nożem okręgów na podłodze domostwa Perdikkas w symboliczny sposób brał w posiadanie dom. Zaczerpnięcie promieni słonecznych oznaczało wezwanie słońca na świadka zdobytej nad domem i krajem władzy.

Według Justyna Perdikkas był synem Karanosa a wnukiem Temenosa, władcy Argos.

„	Po nim (Karanosie) rządził król Perdikkas, którego nie tylko życie było sławne, ale też godne pamięci były polecenia wydane w godzinie śmierci i brzmiące jak wyrocznia.	”
— Justyn

[edytuj] Założenie Ajgaj

Perdikkas I założył pierwszą stolicę Macedonii - Ajgaj. Uczynił to za namową wyroczni w Delfach, która nakazała mu założyć miasto tam, gdzie zaprowadzi go koza:

„

Słynni Temenidzi sprawują władzę królewską nad urodzajna krainą. Taki jest bowiem dar Zeusa Egidodzierżcy. Lecz ty (Perdikkasie) udaj się śpiesznie do bogatej w stada krainy Buteis. Tam gdzie ujrzysz śnieżnobiałe kozy o lśniących rogach zmorzone snem, złóż ofiarę szczęśliwym bogom i załóż na tej ziemi stolicę swego państwa.

”

Gdy kozy kozy doprowadziły Perdikkasa w miejsce opisane przez wyrocznię wdzięczny wdzięczny Perdikkas nazwał na ich cześć swoją stolicę "Ajgaj" co znaczy "Kozie Miasto".

Zobacz więcej w osobnym artykule: Wergina.

[edytuj] Przepowiednia dynastii Argeadów

Podczas rządów Perdikkasa I powstała przepowiednia, że dynastia Argeadów przetrwa tak długo, jak członkowie dynastii będą chowani po śmierci do jednego grobu.

„	Starzec ten (Perdikkas) mianowicie na łożu śmierci wskazał swemu synowi Argajosowi miejsce, na którym chce być pochowany. Tam też polecił złożyć nie tylko swoje kości, ale również wszystkich tych, którzy po nim zasiądą na tronie. Przepowiadał, że jak długo tam będą składane szczątki potomnych, tak długo władza pozostanie w rękach jego rodziny. Panuje przekonanie, że zgodnie z tą przepowiednią wygasł jego ród na osobie Aleksandra, ponieważ zmienił on wyznaczone miejsce spoczynku.	”
— Justyn

Tak się działo, aż do momentu, gdy tego łańcucha nie przerwał Aleksander Wielki, którego ciało zostało pochowane w innym miejscu. Po jego panowaniu dynastia Argeadów przestała już prawie istnieć, a definitywnie zakończyła się po śmierci jego syna - Aleksandra IV. Ten grobowiec rodzinny został usytuowany w najstarszej stolicy Macedonii - Ajgaj. Spoczął tam między innymi Filip II, jego matka Eurydyka, Aleksander IV i inni Argeadzi.

Przypisy

↑ Według N.G.L. Hammonda objęcie tronu przez Perdikkasa nastąpiło w roku 650 p.n.e.. Hammond doszedł do tej daty poprzez przyjęcie dla każdego pokolenia królów z których każdy był synem poprzednika okresu trzydziestu lat panowania (brał przy tym pod uwagę liczbę królów poświadczonych przez Herodota i Tukidydesa).
↑ Haliakmon lub Erigon.