Paweł Czubyński
Z Wikipedii
Paweł (Pawło) Czubyński (ukr. Павло Платонович Чубинський) (ur. 27 stycznia 1839 w Boryspolu pod Kijowem, zm. 26 stycznia 1884 tamże) - ukraiński poeta, folklorysta i etnograf, autor słów hymnu Ukrainy.
Urodził się w ubogiej rodzinie szlacheckiej. Po ukończeniu drugiego gimnazjum w Kijowie rozpoczął studia prawnicze w Sankt Petersburgu. Podczas studiów pisał dla ukraińskiego miesięcznika społeczno-politycznego i literackiego "Osnowa". Przy tej okazji poznał m.in. Tarasa Szewczenkę i Mykołę Kostomarowa. Za działalność polityczną został usunięty z uniwersytetu. Przez jakiś czas mieszkał we wsi Ropsza na Czernihowszczyźnie. W 1861 roku obronił w Petersburgu pracę pod tytułem «Zarys ludowych zwyczajów prawnych і pojęć prawa cywilnego Małorosji» i otrzymał stopień naukowy kandydata prawoznawstwa.
Wrócił na Ukrainę, tam pisał artykuły dla kilku lokalnych czasopism. Chciał otworzyć bezpłatną szkołę dla wiejskiej młodzieży, ale nie uzyskał zezwolenia władz. Został jednym z pierwszych członków kijowskiego stowarzyszenia Hromada (należeli do niego również Wołodymyr Antonowycz, Pawło Żyteckij, Tadej Rylskyj i inni). Wkrótce przeciw Hromadzie wszczęto śledztwo. U Czubyńskiego znaleziono ulotki w języku ukraińskim. Poeta, za "szkodliwe wpływanie na umysły prostych ludzi", został skazany na przebywanie pod dozorem policyjnym w Archangielsku. Właśnie tej feralnej jesieni 1862 roku powstały słowa pieśni "Szcze ne wmerła Ukraina", która stała się hymnem narodowym Ukrainy. W ciągu roku Czubyński trafił na wskazane miejsce, gdzie pracował najpierw jako badacz, potem sekretarz w urzędzie statystycznym, redaktor gubernialnej gazety, a w końcu urzędnik do specjalnych poruczeń przy gubernatorze.
Po siedmiu latach, w 1869 roku pozwolono mu udać się do Petersburga, а potem na Ukrainę, aby prowadził tam badania etnograficzne i demograficzne. W ciągu dwóch lat jego ekspedycja zbadała Kijowszczyznę, Wołyń, Podole, Besarabię, część Grodzieńszczyzny, okolice Mińska, Lublina i Siedlec. Materiały zebrane w czasie badań wydawano w latach 1872-1879.W 1872 roku Czubyński objął południowo-zachodni wydział Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego. W 1877 rozpoczął pracę w ministerstwie transportu Rosji. Wkrótce ciężko zachorował. W 1879 odszedł z pracy i dostał pozwolenie na powrót na Ukrainę. Wrócił do rodzinnego Boryspola. W następnym roku paraliż przykuł go do łóżka na resztę życia. Czubyński zmarł 26 stycznia 1884 roku.
[edytuj] Bibliografia
- http://www.ukrop.com/ua/encyclopaedia/100names/6081.html
- Włodzimierz Wilczyński, 2004, "Leksykon kultury ukraińskiej", Universitas, ISBN 83-242-0202-1