Park Narodowy Yosemite
Z Wikipedii
Park Narodowy Yosemite Yosemite National Park |
|
Położenie | Kalifornia, USA |
Data utworzenia | 1890 |
Powierzchnia | 3 081 km² |
Liczba odwiedzających rocznie | 3280911 (2004) |
Siedziba | Yosemite, Kalifornia |
Galeria zdjęć w Wikimedia Commons | |
Oficjalna strona Parku | |
Park Narodowy Yosemite (ang. Yosemite National Park) - park narodowy położony w USA, w środkowej Kalifornii, na zachodnich zboczach gór Sierra Nevada. W ramach parku leży Yosemite Valley (Dolina Yosemite).
Spis treści |
[edytuj] Podstawowe wiadomości
- powierzchnia - 3081 km2
- najwyższy szczyt Mount Lyell (3997 m n.p.m.)
- główne jeziora - Eleanor, Tenaya, Mirror, Merced
- główna rzeka - Merced
- liczba turystów zwiedzających park - ponad 3 mln rocznie
- lokalizacja - 3,5 godziny jazdy samochodem od San Francisco
[edytuj] Historia
Dolina Yosemite była od wieków domem Indian Miwok i Pajutów, którzy żyli tam w spokoju do chwili wybuchu gorączki złota w Kalifornii. Nazwa Yosemite pochodzi najprawdopodobniej od indiańskiego słowa Yohhe'meti lub Yos.s.e'meti, które było nazwą plemienia Indian zamieszkujących dolinę Yosemite. Yosemite dosłownie oznacza “ci, którzy zabijali” (Yos: “zabijać,” litera e: “którzy” oraz -meti: przyrostek wskazujący liczbę mnogą).
Uważa się, że pierwszymi białymi, którzy ujrzeli dolinę Yosemite z góry, nie wkraczając do niej, byli traperzy pod wodzą Josepha Reddeforda Walkera. Było to w 1833 roku. Prawdopodobnie patrzyli oni ze szczytu wodospadów Yosemite. Rok 1851 uważany jest za rok, w którym w Dolinie Yosemite po raz pierwszy postawił nogę biały człowiek. Wkrótce też miejsce to stało się sławne, ściągając malarzy i miłośników przyrody. W 1864, na skutek nacisków ze strony ówczesnych obrońców przyrody, prezydent Abraham Lincoln podpisał ustawę zapewniającą stanową ochronę dolinie Yosemite i lasom gigantycznych sekwoi, położonym na południe od niej. Nieco później, bo w 1890 roku, zaangażowanie amerykańskiego przyrodnika Johna Muira doprowadziło ostatecznie do ogłoszenia Yosemite drugim z kolei parkiem narodowym w Stanach Zjednoczonych (po Yellowstone). Z parkiem tym wiąże się osoba Galena Clarka, który uchodzi za jednego z odkrywców gigantycznego lasu położonego u gór Sierra Nevada.
[edytuj] Geologia
Dolina Yosemite jest najbardziej klasycznym przykładem U-kształtnej doliny polodowcowej, a jej współczesny wygląd wynikiem ruchów górotwórczych, erozji wodnej i miażdżącej siły lodowców.
- powstanie gór Sierra Nevada
- erozja wodna prowadzi do powstania płytkich koryt rzecznych
- spływające lodowce pogłębiają koryta (1 mln - 30 tys. lat temu)
Naturalne kaniony gór Sierra zostały w epoce lodowcowej pogłębione i poszerzone przez lodowce. Potężne masy lodu z łatwością kruszyły granitowe, osłabione pęknięciami skały, pozostawiając nietknięte ściany o mocniejszej budowie. Lodowiec posuwający się potokiem Merced pozostawił nietknięte ściany, z których spadają w dół wody wodospadu Nevada oraz Vernal. Kanion potoku Yosemite jest typową "doliną wiszącą". Lodowiec, który go wyrzeźbił, był o wiele mniejszy od lodowca Merced, który wyciął leżącą 600 m niżej dolinę. Potok Yosemite płynie zatem doliną wiszącą, skąd spada w dolinę Yosemite przepięknym, trójkaskadowym wodospadem o takiej samej nazwie jak dolina (zdjęcie), o wysokości 740 m, co stawia go na 6. miejscu na świecie. W wyniku działania lodu, który pozostawił w nienaruszonym kształcie ich najtwardsze partie, powstały: Cathedral Rocks, El Capitan (1095 m) i Half Dome. Uformowanie wiszących dolin przyczyniło się do powstania wielu wodospadów.
[edytuj] Flora Yosemite
Na południu parku znajduje się Mariposa Grove słynący z mamutowców olbrzymich, zwanych potocznie sekwojami. Najsłynniejszy okaz sekwoi w Yosemite to "Grizzly Giant", liczący 2700 lat. Jest on wysoki na 65 metrów, a jego średnica u podstawy liczy 9 metrów. W parku występuje osiem gatunków sosny, w tym
a także inne drzewa, z których warto wymienić:
- cedrzyniec kalifornijski
- dąb czarny
[edytuj] Fauna Yosemite
- baribal
- kojot
- puma
- mulak
- wiewiórka ziemna
- owca kanadyjska (w wyższych partiach gór)
- 200 gatunków ptaków, między innymi:
- modrosójka czarnogłowa
- cztery gatunki sokoła (sokół wędrowny)
- orzeł przedni
[edytuj] Zobacz też
[edytuj] Linki zewnętrzne
Cahokia • Carlsbad Caverns • Chaco Culture • Everglades • Great Smoky Mountains • Independence Hall • La Fortaleza • Mamucia Jaskinia • Mesa Verde • Monticello i University of Virginia • Olympic • Pueblo de Taos • Redwood • Statua Wolności • Waterton-Glacier • Wielki Kanion • Wulkany Hawaii • Yellowstone • Yosemite
Acadia • American Samoa • Arches • Badlands • Big Bend • Biscayne • Black Canyon of the Gunnison • Bryce Canyon • Canyonlands • Capitol Reef • Carlsbad Caverns • Channel Islands • Congaree • Cuyahoga Valley • Denali • Doliny Śmierci • Dry Tortugas • Everglades • Gates of the Arctic • Glacier • Glacier Bay • Gór Skalistych • Grand Teton • Great Sand Dunes • Great Smoky Mountains • Guadalupe Mountains • Haleakala • Hot Springs • Isle Royale • Jaskini Mamuciej • Jeziora Kraterowego • Joshua Tree • Katmai • Kenai Fjords • Kings Canyon • Kobuk Valley • Lake Clark • Lassen Volcanic • Mesa Verde • Mount Rainier • North Cascades • Olympic • Redwood • Saguaro • Sekwoi • Shenandoah • Skamieniałego Lasu • Theodore Roosevelt • Virgin Islands • Voyageurs • Wielkiego Kanionu • Wielkiej Kotliny • Wind Cave • Wrangla-Świętego Eliasza • Wulkany Hawaii • Yellowstone • Yosemite • Zion