Nóż w wodzie

Z Wikipedii

Nóż w wodzie
Gatunek	dramat psychologiczny
Kraj produkcji	Polska
Główne role	Leon Niemczyk, Jolanta Umecka, Zygmunt Malanowicz
Data premiery	9 marca 1962 (Polska)
Czas trwania	101 min. lub 94 min.
Produkcja
Reżyseria	Roman Polański
Scenariusz	Roman Polański Jerzy Skolimowski Jakub Goldberg
Muzyka	Krzysztof Komeda
Zdjęcia	Jerzy Lipman
Scenografia	Bolesław Kamykowski
Montaż	Halina Prugar-Ketling
Produkcja	Stanisław Zylewicz
Nagrody
nagroda FIPRESCI na Festiwalu Filmowym w Wenecji w 1962 roku
Nóż w wodzie na IMDb

Nóż w wodzie (ang. Knife in the Water) – polski dramat psychologiczny wyprodukowany w 1961 roku, nominowany w 1964 do Oscara. Pierwszy pełnometrażowy film Romana Polańskiego.

Film pojawił się na polskich ekranach w aurze skandalu, tak dalece odbiegał od kanonów polskiej kinematografii. Sukces odniesiony za granicą wziął się z atrakcyjności tematu, wpisanych w film uniwersalnych treści i mistrzowskiej reżyserii dramatu rozegranego miedzy trzema osobami w posezonowym pejzażu mazurskich jezior.

Film ten był początkiem wielkiej międzynarodowej kariery Polańskiego.

[edytuj] Fabuła

Uwaga! W dalszej części artykułu znajdują się szczegóły fabuły lub zakończenia utworu.

Dziennikarz sportowy Andrzej wraz z żoną Krystyną oraz przygodnie napotkanym autostopowiczem wyruszają na krótki rejs jachtem. Światopogląd dziennikarza i autostopowicza bardzo się różnią. Mężczyzn dzieli niemal wszystko: status materialny, wiek, doświadczenie, stosunek do życia, ale zarazem łączy jedno - chęć pokazania własnej wyższości nad drugim mężczyzną przed atrakcyjną, młodą dziewczyną.

Dochodzi do kłótni, w czasie której uderzony przez Andrzeja chłopak wpada do wody. Zdenerwowany mężczyzna szuka ciała. Kiedy jednak go nie odnajduje, płynie do brzegu, by zawiadomić milicję. W czasie jego nieobecności chłopak wraca na pokład jachtu, gdzie została żona Andrzeja. Między nimi dochodzi do zbliżenia. O poranku Krystyna płynie do przystani, gdzie informuje Andrzeja, że go zdradziła. Ten nie chce, a przede wszystkim nie może uwierzyć, że to zrobiła.

[edytuj] Obsada

Jolanta Umecka - Krystyna
Leon Niemczyk - Andrzej
Zygmunt Malanowicz - chłopak

[edytuj] Nagrody

Film Nóż w wodzie otrzymał nagrodę FIPRESCI na Festiwalu Filmowym w Wenecji w 1962 roku.
Ponadto był nominowany do nagrody Oskara w 1964 roku, Złotego Lwa na Festiwalu Filmowym w Wenecji w 1962 roku, oraz do nagrody BAFTA w 1964.

[edytuj] Ciekawostki

Jacht użyty w filmie należał kiedyś do Hermanna Goeringa. Po wojnie stał się własnością PZPR i nosił nazwę "Rekin". W filmie nosi nazwę Christine.
Interesującym faktem który dodaje pikanterii temu debiutanckiemu dziełu Romana Polańskiego jest to, iż sam reżyser podłożył do tego filmu swój głos do roli chłopca. Uznał, że głos grającego go aktora brzmi zbyt mocno i dojrzale, co nie pasowało do koncepcji postaci.
Głos Krystyny nie jest głosem aktorki, która grała tę rolę. Użyczyła go Anna Ciepielewska.
Podczas kręcenia ujęcia ze szczytu masztu, krępy operator miał problemy z wygodnym umiejscowieniem siebie i kamery na cienkim i smaganym wiatrem maszcie. Na ciągłe i typowe dla Polańskiego pytanie "Czy piękny masz ten kadr?" odpowiadał nerwowym mruczeniem. Po kolejnym powtórzeniu pytania przez reżysera rozłożył on ręce mówiąc "Tak, kurwa! Piękny, no!", a niezabezpieczona karabińczykiem kamera wpadła do wody, gdzie spoczywa do dziś. Zdarzenie to wymusiło kilkudniową przerwę w zdjęciach i sprowadzenie nowej kamery.
Do dzisiaj również nóż spoczywa gdzieś w wodzie.
Roman Polański ponoć zaproponował rolę Krystyny Jolancie Umeckiej po tym jak zobaczył ją skaczącą do wody na basenie Legii - nawet reżyserowi nie przeszkadzał mało filmowy głos aktorki (ale o tym wyżej).
Reżyser po światowym sukcesie filmu dostał propozycję z Hollywood. Był namawiany aby nakręcić ten film jeszcze raz (remake, w kolorze, z doborową obsadą (min. Henry Fonda). Polański się nie zgodził mówiąc, że już raz nakręcił dobry film i nie widzi powodu by miał to robić jeszcze raz. Chciał po prostu tworzyć coś nowego.
W filmie tak naprawdę zagrały dwa samochody: Mercedes W120 tzw. "ponton" i Peugeot 403. Można to zauważyć po nawet niezbyt dokładnym przyjrzeniu się. Po prostu dla władzy ludowej Mercedes był zbyt mało ludowy i część filmu musiała zostać nakręcona od nowa, tym razem z użyciem podobnego Peugeota. Bez "przekrętek" zostały ujęcia wnętrza samochodu, ponieważ Polański był już zbyt zmęczony bardzo przedłużonymi zdjęciami. Nota bene Mercedes był prywatnym samochodem Polańskiego, a Peugeot innego członka ekipy.
W trakcie zdjęć przyszła wiadomość o śmierci w wypadku samochodowym przyjaciela Andrzeja Munka.
Jan Hryniak wyreżyserował film "Trzeci" (polska premiera 11 marca 2005), który był reklamowany jako próba zmierzenia się z klasyką kina polskiego jaką bez wątpienia jest "Nóż w wodzie". Podobieństwa i różnice najlepiej ocenić samemu po zapoznaniu się z filmem.