Molinizm

Z Wikipedii

Molinizm - poglądy głoszone przez hiszpańskiego jezuitę, Ludwika Molinę (1535-1600) o wzajemnej relacji między wolną wolą a łaską.

Łaska jako dar darmo dany przez Boga determinuje nasze przyszłe postępowanie i kierunkuje naszą drogę życiową do zbawienia. Jednak aby ta łaska zadziałała, musi zostać rozpoznana jako scientia condicionata (łac. „wiedza uwarunkowana”) i przyjęta w akcie "wolnej woli" i realizowana czynem.

Tak ujęta relacja: łaska a wolna wola - wywołała duże opory w wielu środowiskach kościelnych. Stały się one szczególnie silne, gdy Molina w 1588 r. w dziele De concordia liberi arbitrii cum divinae gratiae donis przedstawił systematycznie ułożone i logicznie spójne założenia nowej teologii. W opozycji do Moliny stanęli zwłaszcza dominikanie w osobie Ojca Baneza (1528-1604), który mówiąc o Bożym współdziałaniu (podkreślał nadrzędną wolność Boga) z ludzkimi czynnościami jako o praemotio physica (łac. „uprzednie fizyczne poruszenie”).

W latach 1598-1607 komisja De auxiliis działająca w Rzymie nie znalazła jednoznacznej drogi wyjścia w tej dyspucie. Wynikiem jej prac było jednak to, że zakazała jezuitom piętnowania dominikanów jako „kalwinów”, a dominikanom nazywania jezuitów „pelagianami”.