Baryt

Z Wikipedii

Baryt - minerał z gromady siarczanów.

Nazwa wywodzi się z greckiego baros - ciężki i jest związana z charakterystyczną dla barytu gęstością.

Spis treści 1 Właściwości 2 Występowanie 3 Zastosowanie 4 Bibliografia 5 Zobacz też

[edytuj] Właściwości

• Wzór chemiczny : BaSO₄ + Ca, Sr
• Układ krystalograficzny : rombowy; kryształy o pokroju tabliczkowym
• Barwa : biały, szarawy, żółtawy do brunatnego, niebieski, zielony, czerwonawy
• Rysa : biała
• Połysk : szklisty, często tłusty lub jedwabisty
• Twardość w skali Mohsa : 3-3,5
• Gęstość : 4,3-4,6 g/cm³
• Łupliwość : doskonała i dobra w dwóch kierunkach
• Przełam : nierówny, kruchy
• Dyspersja : 0,016
• Pleochroizm : wyraźny
• Luminescencja : w zakresie bliskiego UV świecenie białe, niebieskozielone i szare; w zakresie dalekiego UV świecenie bladozielone, białoróżowe, kremowobiałe i żółtozielone
  

Rozpuszcza się tylko w stężonym, gorącym kwasie siarkowym. Jest trudno topliwy.

[edytuj] Występowanie

Minerał rozpowszechniony w żyłowych utworach hydrotermalnych niskich temperatur.

Miejsca występowania: USA (Kolorado, Dakota Południowa, Connecticut): duże i dobrze wykształcone kryształy, nadające się do szlifowania, Wielka Brytania (Kumbria, Kornwalia, Westmoreland), Niemcy (Schwarzwald, Hesja, Harz, Westfalia), Rosja (Ural, Kaukaz), Francja Masyw Centralny.

W Polsce występuje w okolicach Boguszowa-Gorc, Na Pogórzu Kaczawskim, w Górach Świętokrzyskich, w okolicach Machowa i Tarnobrzega, w Dolinie Kościeliskiej (Tatry).

[edytuj] Zastosowanie

• Baryt to podstawowy surowiec do produkcji baru metalicznego i jego związków.
  • Bar metaliczny jest wykorzystywany jako reduktor (odtleniacz) metali i silny getter - pochłaniacz gazów niezbędny w produkcji lamp elektronicznych.
• Ze względu na znaczną gęstość i nietoksyczność stosowany jako wypełnienie wierteł głowic górniczych.
• W medycynie sproszkowany baryt, ze względu na pochłanianie przez niego promieniowania rentgenowskiego oraz fakt, że nie wchłaniania się z przewodu pokarmowego stosuje się go jako składnik środka cieniującego - papki barytowej w diagnostyce radiologicznej przewodu pokarmowego.
• BaO stosuje się w przemyśle chemicznym i materiałów ogniotrwałych.
• BaCO₃ - jako trutkę na gryzonie.
• BaO₂ - wykorzystywany jest do otrzymywania tlenu, wody utlenionej i jako zapalnik do aluminiowych materiałów termitowych.
• Wykorzystywany w przemyśle papierniczym jako wypełniacz,
• w przemyśle gumowym, włókienniczym, chemicznym,
• używany przy produkcji farb (biały pigment),
• w budownictwie – jako dodatek do ciężkiego betonu

• W jubilerstwie stosowany jest rzadko ze względu na łupliwość i niską twardość. Znane są obrobione kamienie o masie od 50 do 300 ct pozyskiwane w Anglii – (spotykane są kryształy do 1 m długości) i Francji.

Na ogół jednak jest używany w celach dekoracyjnych.

• ma duże znaczenie kolekcjonerskie.

[edytuj] Bibliografia

• H. Sylwestrzak "Baryt - kamień alchemików"

[edytuj] Zobacz też

• minerał, róża barytowa
• przegląd zagadnień z zakresu jubilerstwa