Kettingaandrijving
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Kettingaandrijving is een eenvoudige en betrouwbare manier om mechanische energie over te brengen. Kettingaandrijving wordt onder andere gebruikt bij fietsen, motorfietsen, industriële en agrarische machines.
De ketting is gespannen tussen twee of meer tandwielbladen. Meestal bestaat er een verschil in diameter tussen de bladen. Door het verschil in diameter kan het ene blad sneller of minder snel rond draaien dan het andere blad.
De ketting zelf bestaat uit scharnierende delen die verbonden zijn door pennen. Deze pennen vallen in de inkepingen van het blad en brengen de kracht over.
Een ander vorm heeft de ketting die gebruikt wordt handwielen op afsluiters op anders door hun hoogte onbereikbare plaatsen. Die ketting bestaat uit in elkaar grijpende schalmen. De handkracht wordt overgebracht op een kettingwiel, waarin de schalmen precies passen.
[bewerk] Types
- penkettingen: de goedkoopste en eenvoudigste kettingen: de schalmen roteren rond de bus;
- buskettingen: de schalmen zitten op de bus geperst, maar roteren t.o.v. een pen. Nadelen is dat de pen telkens op dezelfde plaats belast wordt;
- rollenkettingen: identiek aan de busketting, maar rond de pen werd een rol aangebracht, die vrij kan roteren, en ervoor zorgt dat de belasting op de rol egaler wordt verdeeld.
Het laatste type ketting wordt o.a. in fietsen gebruikt.
[bewerk] Voor- en nadelen t.o.v. een riemoverbrenging
De belangrijkste voordelen van kettingoverbrengingen ten opzichte van riemoverbrengingen zijn :
- Hoog rendement (ca.98%)
- slipvrije vermogensoverdracht (cfr. riemen);
- kleinere kracht op de assen door kleinere voorspanning;
- lagere gevoeligheid voor hoge temperaturen, vocht en vuil.
De belangrijkste nadelen van kettingen zijn:
- prijs;
- het optreden van allerlei trillingen;
- noodzakelijkheid van smering;
- lagere flexibiliteit.
Tegenwoordig is smering van kettingen niet meer noodzakelijk door de komst van onderhoudsvrije kettingen. Bij productie wordt de smering in de bus gespoten, waarna deze zo wordt afgedicht dat dit er niet meer uit kan lopen. Wanneer de ketting gaat draaien, wordt de smering warm en dus vloeibaar, waardoor de ketting automatisch gesmeerd wordt. Deze kettingen worden veel gebruikt in omgevingen met veel stof, of waarin voedingsmiddelen worden geproduceerd en verpakt (geen direct contact!).
