Gothic (muziek)
Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Gothic is een muziekgenre dat onder de rockmuziek valt. Het ontstond gedurende late jaren 70 (niet te verwarren met gothic metal). Oorspronkelijk werden de bands uit dit genre positive-punk genoemd door muziekjournalisten en had het sterke banden met Engelse punk en de opkomende post-punk stijlen.
Het genre zelf werd gedefinieerd als een beweging onafhankelijk van punk gedurende vroege jaren 80. Sommige gothic bands waren meer kunstzinnig en introspectief dan punk. Gothic ging over duistere thema’s en intellectuele bewegingen zoals gothic horror, Romantiek, Existentialisme en Nihilisme. Belangrijke gothic bands zijn Bauhaus, The Cure, Siouxsie & the Banshees, The Sisters of Mercy en The Mission.
Voor een groot deel onafhankelijk van andere alternatieve rock genres in de jaren 80, ontstond uit gothic een brede Gothic Subcultuur waarbinnen zich gothic nachtclubs, gothic mode en gothic magazines bevinden.
Inhoud |
[bewerk] Eerste golf
Als het vroegste voorbeeld van Gothic wordt wel eens het album The Marble Index van Nico uit 1969 genoemd, al moet daar aan toegevoegd worden dat het hier waarschijnlijk louter gaat om een soort voorganger. Op dat moment was er immers zeker nog geen sprake van gothic als muziekgenre, noch als subcultuur.
Joy Division, opgericht in 1976, wordt wel als de eerste gothicband beschouwd. Tijdens de punk onderscheidde deze groep zich door onheilszwangere teksten, gecombineerd met sfeerbepalende klanken. De punkband Siouxsie and the Banshees adopteerde ondertussen de vormgeving van klassieke horrorfilms. De aanvankelijk lichtvoetige rockband The Cure werd door beide groepen beïnvloed en nam een deel van de vormgeving en muziek over.
Toen de punk begin jaren tachtig plaats maakte voor de New Romantics-rage werd de sombere kant van dat op voorbije eeuwen gebaseerde modebeeld vertegenwoordigd door de "goths". Deze over het algemeen vriendelijke, zij het wat tobberige, meestal uit de middenklasse afkomstige goths vielen vaak op door overwegend zwarte kleding, gitzwart geverfd haar en een bleek gelaat. Op muzikaal gebied was er voor elke goth wel iets van zijn of haar gading te vinden. Wie prettig in het gehoor liggende liedjes prefereerde koos voor The Cure of voor Toyah. Siouxsie and the Banshees en X-Mal Deutschland maakten iets eigenwijzere muziek, terwijl de acts van het 4AD-label ronduit arty waren. Met Bauhaus, Killing Joke of The Cult werd het al wat grimmiger en de onbehaaglijkste kant van het genre werd vertegenwoordigd door The Birthday Party en Alien Sex Fiend.
De goths waren gedurende de gehele jaren tachtig een vertrouwde verschijning op plekken waar 'alternatieve' jongeren bijeen kwamen. Pas met de komst van progressieve dansmuziek en grunge werden de goths als ouderwets beschouwd.
[bewerk] Tweede golf
In het begin van de jaren '90 verdween het genre vrijwel geheel naar de achtergrond. Alleen in Duitsland bleef het populair. In Nederland werden alleen in Amsterdam nog grotere feesten gehouden. Op deze "Inrichting-feesten" werd alternatieve muziek gecombineerd met oude en nieuwe, uit Duitsland afkomstige, New Wave, EBM en Gothic.
De tweede golf kwam in de tweede helft van de jaren 90 langzaam bovengronds. Een interessant verschijnsel in dezen is dat veel stromingen, die in de jaren '80 buiten de Gothic vielen, er gedurende de jaren 90 meer en meer mee geassocieerd werden. Genres als EBM, industrial, new wave en neofolk gingen deel uitmaken van de bonte verzameling stijlen die men gemakshalve samen onder de noemer "Gothic" begon te plaatsen. Technisch gezien is deze tweede golf dus meer een new wave-stroming dan een daadwerkelijke opleving van de Gothic hoewel deze oorspronkelijke stroming nog steeds deel uitmaakt van het pakket. Feitelijk werd gedurende de jaren 90 het etiket "New Wave" verruild voor "Gothic". Het is daarom belangrijk onderscheid te maken tussen de oorspronkelijke definitie (te vinden bij Gothic rock) en de huidige situatie waarin een groot aantal stijlen als "Gothic" wordt aangemerkt.
Binnen deze tweede golf zijn zo de stijlen te vinden van de romantische en vriendelijke darkwave en medieval-muziek, tot de elektronica van de EBM en de Industrial. Vanaf 1998 begon de tweede golf zich langzamerhand te manifesteren. Feesten en concerten begonnen zich te verplaatsen van de kraakpanden naar de reguliere clubs en het clubcircuit. Tegenwoordig heeft elke grote zaal in Nederland wel een gothic feest. Sinds 2003 heeft Nederland zelfs meerdere Gothicfestivals in de vorm van het summer darkness-festival in Utrecht en het terra gotha-festival in Zeeland.
Wereldwijd heeft Gothic zijn meeste aanhang in de westerse wereld met Noord-Europa/Duitsland als centrum. Het genre is echter populairder aan het worden daarbuiten. Zo zijn er grote scenes in Zuid- en Midden-Amerika. Een land als Mexico heeft een internationaal gewaardeerde EBM-scene waarvan de Azteeks-indiaanse band Hocico de belangrijkste vertegenwoordiger is. De in Japan populaire muziekstijl Visual kei kent duidelijke invloeden uit de Gothic scene en maakt gebruik van gothic lolita-kleding.
De tweede golf wordt in Nederland ook wel eens aangeduid als cybergothic. Deze naam, uitgedacht door de Utrechtse gothic dj X-X-X, werd oorspronkelijk gebruikt als aanduiding voor de nieuwe generatie goths die contact met elkaar zochten via internet. De term cybergothic wordt tegenwoordig ook gebruikt om de elektronische stijlen binnen de Gothic aan te duiden. Op gothic fuiven worden genres als darkelectro en hellektro immers steeds vaker en prominenter gedraaid.
[bewerk] Wave-Gotik-Treffen
Het mekka en centrum van de tweede golf is het Wave-Gotik-Treffen in Leipzig, Duitsland. Dit is wereldwijd het grootste Gothic-festival. Het wordt elk jaar met Pinksteren gehouden en goths wereldwijd stromen elk jaar samen in Leipzig om gedurende de vier dagen van het festival te feesten, bands te bekijken, kleding te kopen en contacten te leggen.
Naast WGT bestaan er, vooral in Duitsland, nog enkele grote gothic-festivals, bijvoorbeeld M'Era Luna in Hildesheim. In Nederland heb je in augustus het Summer Darkness Festival in Utrecht.
[bewerk] Overzicht stromingen
De volgende stromingen vallen heden ten dage onder de gothic-noemer:
Genres als electroclash, electro, new wave en shoegaze worden door hedendaagse goths ook gewaardeerd en zijn ook wel eens op de moderne gothic-feesten te horen. Op de moderne gothic-feesten wordt ook de donkerdere moderne New Wave gedraaid met bands als Editors, Interpol en White rose movement.
Bands als Within Temptation, Evanescence, Nightwish en After Forever horen echter thuis onder de symphonic metal, progressieve metal of progrock. Zij worden gothic metal genoemd vanwege de voorkeur voor jurken die de zangeressen van deze bands hadden. Zij zorgen echter voor veel verwarring, want het feit blijft dat de meeste bands die gothic metal worden genoemd niet of nauwelijks door gothic of new wave zijn beïnvloed. Ze hebben dus ondanks de naam van hun genre weinig met gothic te maken. Er zijn echter wel grensgevallen: Bands als Rammstein, ASP, Letzte Instanz of Inkubus Sukkubus hebben behalve metal- ook zeer overduidelijk gothic-invloeden. De meeste van deze bands zijn Duits en worden daar wel geschaard onder Tanzmetal of Neue Deutsche Härte.
[bewerk] Overzicht bands
[bewerk] Belangrijke bands uit de eerste golf
- Joy Division
- Bauhaus
- Alien Sex Fiend
- The Cure
- Fields of the Nephilim
- The Mission
- Siouxsie and the Banshees
- The Sisters of Mercy
- Skeletal Family
- March Violets
- Salvation
- Gene Loves Jezebel
- Danse Society
- Christian Death
- X-Mal Deutschland
[bewerk] Belangrijke bands uit de tweede golf
- Qntal
- VNV Nation
- Deine Lakaien
- Wolfsheim
- Grendel
- Helium Vola
- Converter
- Covenant
- The frozen autumn
- Der Blutharsch
- Suicide Commando
- Derniere volonte
- Mesh
- Haus Arafna
- Ah Cama-Sotz
- Hocico
- Calva Y Nada
- Goethes Erben
- Das Ich
- Project Pitchfork
- Lacrimosa
- This Vale Of Tears
- Sopor Aeternus & The Ensemble Of Shadows
- London After Midnight
- Combichrist
- Unter null
- Malaise
- Rosetta Stone
- Nosferatu
- Inkubus Sukkubus
- Die Laughing
- Last Dance
- Another Tale
- Belfegore
- Wumpscut
