Serat Wedhatama

TEMBANG PANGKUR

• Mingkar mingkuring angkara
• Akarana karenan mardi siwi
• Sinawung resmining kidung
• Sinuba sinukarta
• Mrih kretarta pakartining ngelmu luhung
• Kang tumrap neng tanah Jawa
• Agama ageming aji

• Jinejer neng Wedhatama
• Mrih tan kemba kembenganing pambudi
• Mangka nadyan tuwa pikun
• Yen tan mikani rasa
• Yekti sepi asepa lir sepah samun
• Samangsane pakumpulan
• Gonyak-ganyik nglilingsemi

• Nggugu karsane priyangga
• Nora nganggo paparah lamung angling
• Lumuh ingaran balilu
• Uger guru aleman
• Nanging janma ingkang wus waspadeng semu
• Sinamun ing samudana
• Sesadon ingadu manis

• Si pengung ora nglegewa
• Sangsayarda denira cacariwis
• Ngandhar-andhar angendhukur
• Kandhane nora kaprah
• Saya elok alangka longkanganipun
• Si wasis waskitha ngalah
• Ngalingi marang si pingging

• Mangkono ngelmu kang nyata
• Sanyatane mung weh reseping ati
• Bungah ingaran cubluk
• Sukeng tyas yen den ina
• Nora kaya si punggu anggung gumunggung
• Agungan sadina-dina
• Aja mangkono wong urip

• Uripe sapisan rusak
• Nora mulur nalare ting saluwir
• Kadi ta guwa kang sirung
• Sinerang ing maruta
• Gumarenggeng anggereng anggung gumrunggung
• Pindha padhane si mudha
• Prandene paksa kumaki

• Kikisane mung sapala
• Palayune ngendelken yayah-wibi
• Bangkit tur bangsaning luhur
• Lah iya ingkang rama
• Balik sira sasrawungan bae durung
• Mring atining tata krama
• Ngon-anggo agama suci

• Socaning jiwangganira
• Jer katara lamun pocapan pasthi
• Lumuh asor kudu unggul
• Sumengah sosongaran
• Yen mangkono kena ingaran katungkul
• Karem ing reh kaprawiran
• Nora enak iku kaki

• Kekerane ngelmu karang
• Kakarangan saking bangsaning gaib
• Iku boreh paminipun
• Tan rumasuk ing jasad
• Amung aneng sajabaning daging kulup
• Yen kapengkok pancabaya
• Ubayane mbalenjani

• Marma ing sabisa-bisa
• Babasane muriha tyas basuki
• Puruita kang patut
• Lan traping angganira
• Ana uga angger-ugering keprabun
• Abon-aboning panembah
• Kang kambah ing siyang ratri

• Iku kaki takokena
• Marang para sarjana kang martapi
• Mring tapaking tepa tulus
• Kawawa naheb hawa
• Wruhanira mungguh sanyataning ngelmu
• Tan mesthi neng janma wredha
• Tuwin muda sudra kaki

• Sapa ntuk wahyuning Allah
• Gya dumilah mangulah ngelmu bangkit
• Bangkit mikat reh mangukut
• Kukutaning jiwangga
• Yen mangkono kena sinebut wong sepuh
• Liring sepuh sepi hawa
• Awas roroning atunggal

• Tan samar pamoring sukma
• Sinukmanya winahya ing ngasepi
• Sinimpen telenging kalbu
• Pambukaning wanara
• Tarlen saking liyep layaping ngaluyup
• Pindha sesating supena
• Sumusiping rasa jati

• Sajatine kang mangkana
• Wus kakenan nugrahaning Hyang Widhi
• Bali alaming asuwung
• Tan karem karameyan
• Ingkang sipat wisesa-winisesa wus
• Milih mula-mulanira
• Mulane wong anom sami.

Jarwa

• Ngéndhani saka angkara
• Yàn arep gulawentah putra
• Diwadhahi kaéndahan geguritan
• Dipaès supaya katon éndah
• Supaya kagayuh èlmu luhur iki
• Kanyatané, ing tanah Jawa
• Agama dianut raja

• Dijlèntrèhaké jroning Wedhatama
• Supaya ora kendho budi daya
• Senadyan wis tuwa
• Yèn ora mangertèni perasaan
• Babar pisan ora migunani
• Upamané jroning patemon
• Kikuk ngisin-isini

• Mituruti kepinginan pribadi
• Yèn wicara tanpa dipikir luwih dhisik
• Ora gelem diarani bodho
• Asal dipuji lan diugung
• Nanging manungsa wis paham ing tandha-tandha
• Kang ditutupi nganggo imba-imba
• Ditampilaké kanthi alus

• Wong bodho ora rumangsa
• Wicarané tansaya ndadra
• Nglantur tansaya adoh
• Ucapané ora kalebu ing akal
• Tansaya anèh lan adoh saka kasunyatan
• Wong pinter lan waspada ngalah
• Nutupi kakurangan wong bodho

• Kaya mangkono mau èlmu kang nyata
• Sakbeneré mung mènèhi rasa adhem
• Bangga diarani bodho
• Seneng atiné yèn dinistha
• Ora kaya wong bodho kang gedhé endhasé
• Njaluk dialembana saben dina
• Wong urip aja kaya mangkono

• Uripé tansaya rusak
• Nalaré ora tuwuh lan morak-marik
• Kaya guwa kang peteng
• Ditabrak angin ribut
• Nggerem, nggereng, gumuruh
• Padha karo wong anom
• Senadyan mangkono tetep kemaki

• Kasaguhané mung sethithik
• Polahé gumantung wong tuwa
• Pinunjul lan luhur
• Itu rak wong tuané
• Kamangka durung kenal
• Tegesé subasita
• Minangka ajaran agama

• Sipat-sipat awakmu
• Katon jroning tutur-wicara
• Ora gelem ngalah, kudu tansah menang
• Kebak kasombongan
• Sikap kaya ngono kuwi salah
• Édan kamenangan
• Iku ora apik, anakku

• Kang kalebu èlmu takhayul
• Pesona kang asalé saka bab kang gaib
• Ibarat wedhak
• Ora ngresep jroning awak
• Mung ana ing sajabaning daging, anakku
• Yèn kena bebaya
• Mesthi bakal nginggati

• Mula sabisa-bisa
• Duwé ati kang apik
• Ngabdi kanthi apik
• Miturut kasaguhanmu
• Uga tata-cara kanegaran
• Tata-cara bekti
• Kang lumaku sadawaning wektu

• Takonan anakku
• Marang para pandhita kang tirakat
• Marang tuladha kang apik
• Sanggup nahan hawa nepsu
• Kawruhmu bakal kasunyataan èlmu
• Ora mung tumrap wong tuwa-tuwa
• Lan wong anom lan nistha anakkku

• Sing sapa éntuk wahyu Pangéran
• Bakal cepet nguwasani èlmu
• Bangkit ngrebut kakuwasan
• Awit kasampurnan dhiri
• Yèn mangkono, bisa disebut wong tuwa
• Tegesé sepi saka murka
• Paham marang dwi-tunggal

• Ora bingung marang nyawijining sukma
• Dihayati rikala sepi
• Disimpen jroning ati
• Pambuka tabir kuwi
• Ora liya antara sadar lan ora
• Kaya kilasan impèn
• Mlebuné rasa kang sajati

• Sejatiné kang mangkono iku
• Wis éntuk kanugrahan
• Bali menyang alam kothong
• Ora seneng marang karaméan
• Kang sipaté kuwasa-nguwasani
• Wis milih bali menyang asalé
• Kaya mangkono, bocah enom