Provincia de Xaén
Na Galipedia, a wikipedia en galego.
A provincia de Xaén (en español Jaén) é unha das oito provincias que conforman a comunidade autónoma de Andalucía. A súa capital é Xaén.
A súa superficie é de 13.498 km². A súa poboación é de 660.284 habitantes (2005, INE), dos cales, preto dunha sexta parte viven na capital, e a súa densidade de poboación é 48,01/km². Está composta por 97 concellos, entre os cales destacan, xunto coa capital, Linares, Úbeda, Baeza, Andúxar, Martos, Cazorla e Alcalá la Real.
[editar] Comarcas
- Metropolitana: comarca que comprende practicamente a totalidade da área metropolitana da capital provincial. Ten unha poboación de 220.448 habitantes, unha superficie de 1.755,56 km², e unha densidade de poboación de 125,57 hab/km². A súa capital é Xaén
- Serra Morena: unha parte significativa do territorio desta comarca forma parte da cordilleira de Serra Morena incluíndo o Parque Natural de Despeñaperros. Posúe 105.640 habitantes, ten unha superficie de 1.396,7 km², e unha densidade de poboación de 75,6 hab/km². A súa capital é Linares.
- A Loma ou La loma: é o centro da provincia, cunha poboación de 76.961 habitantes e unha superficie de 1.037,4 km². A súa capital, Úbeda.
- A Campiña: ten unha poboación de 67.749 habitantes, unha superficie de 1.741,7 km², e unha densidade de poboación de 38,9 hab/km². Parte do seu territorio forma o Parque Natural da Serra de Andúxar. A súa capital é Andúxar.
- Serra Sur: cunha poboación de 44.339 habitantes, unha superficie de 784,27 km². A súa capital é Alcalá a Real.
- Serra Máxina: unha parte significativa do territorio desta comarca forma parte do Parque Natural de Serra Máxina. Ten unha poboación de 42.368 habitantes, unha superficie de 1.389,4 km², e unha densidade de poboación de 30,5 hab/km². A súa capital é a cidade de Xódar.
- Serra de Cazorla: comprende gran parte del Parque Natural da Serra de Cazorla, Segura e As Vilas (Las Villas). A poboación desta comarca é de 33.993 habitantes, ten unha superficie de 1.330,72 km², e unha densidade de poboación de 25,5 hab/km². A súa capital, Cazorla.
- Serra de Segura: é a comarca máis extensa da provincia e tamén comprende a maior parte do Parque Natural da Serra de Cazorla, Segura e As Vilas, coma a comarca de Cazorla. Conta cunha poboación de 26.574 habitantes, ten unha superficie de 1.931 km². A súa capital é Beas de Segura.
- As Vilas ou Las Villas: unha parte significativa do territorio desta comarca forma parte do Parque Natural da Serra de Cazorla, Segura e As Vilas. Conta cunha poboación de 22.239 habitantes, unha área de 556,38 km², e unha densidade de poboación de 40 hab/km². A súa capital é Villacarrillo.
- O Condado: El Condado posúe unha poboación de 23.904 habitantes, unha extensión de 1.488,11 km², e unha densidade poboacional de 16,1 hab/km². Navas de San Xoán é a capital.
[editar] Xeografía
Na Serra de Cazorla, en Pontones, nace o río Segura, mentres que na Cañada das Fontes, no término municipal de Quesada, nace o río Guadalquivir. Aínda que é unha das provincias españolas menos coñecidas polos turistas, ten moitos lugares interesantes que visitar.
Xaén ten, xunto a outras paraxes naturais protexidas, catro Parques Naturais:
- Parque Natural da Serra de Andúxar.
- Parque Natural de Serra Máxina.
- Parque Natural de Despeñaperros.
- Parque Natural da Serra de Cazorla, Segura e As Vilas.
A provincia conta tamén con dúas importantes cidades renacentistas: Úbeda e Baeza, que foron recentemente declaradas Patrimonio da Humanidade pola UNESCO. A provincia de Xaén é a maior produtora mundial de aceite de oliva. Polo que gran parte da economía xienense baséase no monocultivo da Oliveira.