Λύκαιο όρος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Το Λύκαιο είναι βουνό της Αρκαδίας και βρίσκεται στα σύνορα των νομών Αρκαδίας και Μεσσηνίας. H ψηλότερη κορυφή του είναι ο Προφήτης Ηλίας, η αρχαία Κρητέα και έχει υψόμετρο 1421 μέτρα. Το όνομα Λύκαιο πιστεύεται ότι βγαίνει από την ρίζα Λυκ που σημαίνει φως. Το βουνό οριοθετείται από τον Αλφειό ποταμό έως τα παράλια της Κυπαρισσίας.

Πίνακας περιεχομένων 1 Μυθολογία - Αρχαιότητα 2 Ανασκαφικές έρευνες 3 Εξωτερικές συνδέσεις 4 Αναφορές - πηγές

[Επεξεργασία] Μυθολογία - Αρχαιότητα

Κατά την αρχαιότητα ήταν το ιερό βουνό των Αρκάδων αφού εκεί πιστευόταν ότι γεννήθηκε ο Δίας. Οι αρχαίοι Αρκάδες το αποκαλούσαν και Όλυμπο ή ιερό βουνό. Στην ψηλότερη κορυφή του Λυκαίου, την Κρητέα, κατέφυγε η Ρέα, για να μην τον σκοτώσει ο άντρας της ο Κρόνος ο οποίος καταβρόχθιζε τα παιδιά του. Εκεί και γέννησε τον Δία. Αμέσως μετά η Ρέα θέλησε να τον λούσει αλλά η Αρκαδία ήταν άνυδρη και δεν έβρισκε νερό, τότε κτύπησε στο χώμα και βγήκε νερό, το ποτάμι που δημιουργήθηκε ήταν η Νέδα, έτσι τον παρέδωσε στις νύμφες Αγνώ, Θεισόα και τη Νέδα οι οποίες τον έλουσαν εκεί. Η Νέδα αργότερα τον θήλασε και τον ανέθρεψε. Οι αρχαίοι Αρκάδες έλεγαν ότι οι Κρήτες λανθασμένα λένε ότι γεννήθηκε στην Κρήτη παραφράζοντας το όνομα της κορυφής.

Στους πρόποδες του Λυκαίου υπήρχε η Λυκόσουρα που σύμφωνα με τον Παυσανία ήταν η πρώτη πόλη που ιδρύθηκε στον κόσμο, και πολλές άλλες κώμες. Στην κορυφή του υπήρχε βωμός του Δία όπου γίνονταν θυσίες και ανθρωποθυσίες σύμφωνα με τον Παυσανία, ο βωμός ήταν πέτρινος και γύρω του υπήρχαν δύο κίονες με δύο αετούς επάνω που κοιτούσαν προς την πλευρά που ανέτελλε ο Ήλιος. Πιστευόταν ότι όποιος θυσίαζε εκεί στον Λύκαιο Δία γινόταν λύκος αν στο διάστημα αυτό και μετά από 10 χρόνια δεν έτρωγε ανθρώπινο κρέας ξαναγινόταν άνθρωπος αλλιώς έμενε για πάντα λύκος. Έλεγαν ότι όποιο ζώο έμπαινε εκεί δεν φαινόταν η σκιά του. Επίσης το Λύκαιο συνδέεται με μια παραλλαγή του μύθου του Λυκάονα που λέει ότι εκεί θυσίασε ένα βρέφος, ενώ κατά άλλους τον γιο του Νύκτιμο και ο Δίας τον μεταμόρφωσε σε λύκο.

Κοντά στον βωμό του Δία υπήρχε ιερό του Πανός και εκεί σε ένα σπήλαιο στο οποίο ερωτοτροπούσε με την Σελήνη, που περιβαλλόταν από άλσος, του Πυθίου Απόλλωνα, και μετά το άλσος το Στάδιο, ιππόδρομος και ξενώνες . Εκεί διοργανώνονταν τα Λύκαια, αθλητικοί αγώνες προς τιμή του Λυκαίου Δία . Ο Παυσανίας μας αναφέρει ότι αυτοί οι αγώνες ήταν οι παλαιότεροι που διοργανώθηκαν. Οι θεατές κάθονταν σε λίθινα εδώλια και οι νικητές στεφανώνονταν με κλαδί ελιάς πάνω σε βάθρα και έπαιρναν ως έπαθλο ένα χάλκινο αντικείμενο. Τα αγωνίσματα που διεξάγονταν ήταν ο δίαυλος, το στάδιο, το πένταθλο, η πάλη και η πυγμή και οι Αρκάδες αγωνίζονταν με το φυσικό τους όνομα ως Αρκάδες.

Σύμφωνα με τον Θουκυδίδη στον βωμό του Δία υπήρχε ιερό και εκεί κατέφυγε ο Πλειστοάνακτας κυνηγημένος από τους Λακεδαιμόνιους. Επίσης απαγορευόταν η είσοδος στους κοινούς θνητούς, μόνο ιερείς έμπαιναν, αν έμπαινε θνητός πέθαινε μέσα στη χρονιά. ^[1][2][3]

[Επεξεργασία] Ανασκαφικές έρευνες

Σήμερα έχουν ανασκαφεί και βρεθεί ο βωμός του Δία, το στάδιο και ο ιππόδρομος που γίνονταν τα Λύκαια όπως και το ιερό του Πανός. Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν το 1897 από τον Κ. Κοντόπουλο, το 1902 το 1903 και το 1909 από τον Κ. Κουρουνιώτη^{[4] [5]}. Το 2006 ξεκίνησαν νέες ανασκαφικές έρευνες από την Αμερικανική σχολή κλασικών σπουδών υπό τον Ντέιβιντ Γκίλμαν Ρομάνο και τον Μιχάλη Πετρόπουλο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των ανασκαφών τους στον βωμό το 2007, οι οποίες συνεχίζονται, η ύπαρξη ιερού και θυσιών ανάγεται στην πρωτοελλαδίτικη εποχή (3000 πχ). Βρέθηκαν πολλά ευρήματα με σημαντικότερο λίθινο σφραγιδόλιθο μινωικής προέλευσης, τα ευρήματα των ερευνών υποστηρίζουν την θεωρία των αρχαίων αρκάδων για γέννηση του Δία εκεί και όχι στην Κρήτη. ^[6]

[Επεξεργασία] Εξωτερικές συνδέσεις

• Φωτογραφία από το ιερό του Λυκαίου Διός
• Φωτογραφία του βουνού

[Επεξεργασία] Αναφορές - πηγές

1. ↑ Παυσανία Αρκαδικά
2. ↑ Στράβωνος Γεωγραφία βιβλίο 8
3. ↑ Θουκυδίδης βιβλίο Ε
4. ↑ [1]
5. ↑ [2]
6. ↑ Εφημερίδα Έθνος, φύλο 25 Ιανουαρίου 2008 , σελίδα 48