Ενωμένες Επαρχίες της Κεντρικής Αμερικής

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Provincias Unidas del Centro de América República Federal de Centroamérica

Σημαία της Ομοσπονδίας

Πρωτεύουσα

Πόλη της Γουατεμάλα· το 1834 μετακινήθηκε στο Σαν Σαλβαδόρ

Δημιουργήθηκε

1823

Διαλύθηκε

1840

Οι Ενωμένες Επαρχίες της Κεντρικής Αμερικής (ΕΕΚΑ) ήταν χώρα που υπήρξε στην Κεντρική Αμερική από τον Ιούλιο του 1823 μέχρι περίπου το 1840. Είχε σκοπό να είναι μια ομοσπονδιακή δημοκρατία κατά τα πρότυπα των ΗΠΑ. Το σύμβολο και η σημαία του έθνους από το 1823-1824 αναφερόταν στην ομοσπονδία ως Provincias Unidas del Centro de América (Ενωμένες Επαρχίες της Κεντρικής Αμερικής), αλλά το σύνταγμά του 1824, σύμβολο και σημαία το αποκαλούσαν Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Κεντρικής Αμερικής (República Federal de Centroamérica / Centro América). Στην Αγγλική γλώσσα αναφέρεται μερικές φορές και ως Ηνωμένες Πολιτείες της Κεντρικής Αμερικής (United States Of Central America).

Η ΕΕΚΑ αποτελείτο από τα κράτη Γουατεμάλα, Ελ Σαλβαδόρ, Ονδούρα, Νικαράγουα και Κόστα Ρίκα. Τη δεκαετία του 1830 προσθέθηκε ένα επιπλέον κράτος, το Λος Άλτος, με την πρωτεύουσά του στο Κουετζαλτενάνγκο, καταλαμβάνοντας μέρη των σημερινών ορεινών περιοχών της Γουατεμάλας και την Μεξικανική πολιτεία του Τσιάπας. Κατά την περίοδο 1838-1840 η ομοσπονδία διαλύθηκε από εμφύλιο πόλεμο.

[Επεξεργασία] Πολιτική

Οι Κεντρο Αμερικανοί φιλελεύθεροι είχαν μεγάλες ελπίδες για την ομοσπονδιακή δημοκρατία, η οποία πίστευαν θα εξελισόταν σε ένα σύγχρονο, δημοκρατικό έθνος, εμπλουτισμένό από τα εμπορικά περάσματα μεταξύ των Ατλαντικού και Ειρηνικού Ωκεανών. Οι φιλοδοξίες αυτές αντανακλώνται στα εμβλήματα της ομοσπονδιακής δημοκρατίας: Η σημαία δείχνει μια λευκή λωρίδα μεταξύ δύο μπλε, συμβολίζοντας τη γη μεταξύ δύο ωκεανών. Το οικόσημο δείχνει πέντε βουνά (ένα για κάθε χώρα) μεταξύ δύο ωκεανών, υπερβαλλόμενα από ένα Φρύγιο κάλλυμα, το έμβλημα της Γαλλικής Επανάστασης.

Ωστόσο, πρακτικά, η ομοσπονδία αντιμετώπισε ανυπέρβλητα προβλήματα. Το φιλελεύθερο δημοκρατικό σχέδιο προκάλεσε έντονη αντίδραση από τους συντηρητικούς κύκλους που είχαν συμμαχία με τον Καθολικό κλήρο και τους πλούσιους γαιοκτήμονες. Οι δρόμοι μεταφορών και επικοινωνίας μεταξύ των πολιτειών ήταν ιδιαίτερα ελαττωματικοί. Το μεγαλύτερο μέγεθος του πληθυσμού δεν διέθετε καμία αίσθηση δέσμευσης απέναντι στην ευρύτερη ομοσπονδία. Η ομοσπονδιακή γραφειοκρατεία στην Πόλη της Γουατεμάλα απεδείχθη ανίκανη. Σύντομα ξέσπασαν πόλεμοι μεταξύ διαφόρων φατριών και εντός της ομοσπονδίας και εντός των ξεχωριστών πολιτειών. Η φτώχεια και η ακραία πολιτική αστάθεια εμπόδισαν την κατασκευή μιας δια-ωκεανικής διώρυγας (βλέπε Διώρυγα της Νικαράγουας και Διώρυγα του Παναμά), από την οποία η Κεντρική Αμερική θα μπορούσε να αποκομίσει σημαντικά οικονομικά ωφέλη.

[Επεξεργασία] Πρόεδροι

1823-1825: Χοσέ Σεσίλο ντελ Βάγιε
1825-1829: Μανουέλ Χοσέ Άρσε
1829-1830: Χοσέ Φρανσίσκο Μπαρρούντια (προσωρινός πρόεδρος μετά την παραίτηση του Άρσε)
1830-1839: Φρανσίσκο Μοραζάν (συνέχισε ως αρχηγός κράτους της αποσυντιθέμενης δημοκρατίας μέχρι το 1840)

[Επεξεργασία] Διάλυση της Ένωσης

Η ένωση διαλύθηκε σε εμφύλιο πόλεμο μεταξύ του 1838 και 1840. Η αποσύνθεσή της ξεκίνησε όταν η Ονδούρα χωρίστηκε από την ομοσπονδία στις 5 Νοεμβρίου 1838. Η ομοσπονδία διαλύθηκε τελικά το 1840, και μέχρι εκείνη τη στιγμή τα τέσσερα από τα πέντε κράτη της είχαν διακηρύξει την ανεξαρτησία τους. Η ένωση επισήμως τερματίστηκε με την αυτο-ανακήρυξη του Ελ Σαλβαδόρ ως ανεξάρτητη δημοκρατία τον Φεβρουάριο του 1841. Κατά τον 19ο αιώνα έγιναν διάφορες προσπάθειες επανένωσης της Κεντρικής Αμερικής, αλλά καμία δεν επέτυχε στη διάρκεια του χρόνου. Η πρώτη προσπάθεια ήταν το 1842 από τον πρώην Πρόεδρο Μοραζάν, ο οποίος σύντομα συνελήφθη και δολοφονήθηκε. Η θνησιγενής αυτή προσπάθεια σκόπευε να αποκαταστήσει την ένωση ως Συνομοσπονδία της Κεντρικής Αμερικής και περιελάμβανε το Ελ Σαλβαδόρ, την Γουατεμάλα (που απεσύρθη νωρίς), την Ονδούρα και τη Νικαράγουα. Η πρώτη αυτή προσπάθεια διήρκησε ως το 1844. Μια δεύτερη προσπάθεια έγινε και διήρκησε από τον Οκτώβριο ως τον Νοέμβριο του 1852 όταν το Ελ Σαλβαδόρ, η Ονδούρα και η Νικαράγουα δημιούργησαν μια Ομοσπονδία της Κεντρικής Αμερικής (Federación de Centro América). Ο Γουατεμαλανός Πρόεδρος Χούστο Ρουφίνο Μπαρρίος επεχείρησε να επανενώσει το κράτος υπό τη δύναμη των όπλων τη δεκαετία του 1880 και σκοτώθηκε κατά τη διαδικασία όπως και ο προηγηθείς του το 1842. Μια τρίτη ένωση της Ονδούρας, της Νικαράγουας και του Ελ Σαλβαδόρ ως η Μεγάλη Δημοκρατία της Κεντρικής Αμερικής ή "República Mayor de Centroamérica" διήρκησε από το 1896 ως το 1898. Η τελευταία προσπάθεια μεταξύ του Ιουνίου 1921 και Ιανουαρίου 1922 όταν το Ελ Σαλβαδόρ, η Γουατεμάλα και η Ονδούρα σχημάτισαν μια (δεύτερη) Ομοσπονδία της Κεντρικής Αμερικής. Αυτή η δεύτερη Ομοσπονδία ήταν σχεδόν ετοιμοθάνατη εξ αρχής έχοντας μόνο ένα Προσωρινό Ομοσπονδιακό Συμβούλιο αποτελούμενο από αντιπροσώπους από κάθε χώρα.

Παρά την αποτυχία μιας ένωσης με διάρκεια, η αίσθηση κοινής ιστορίας και η ελπίδα μιας τελικής επανένωσης διατηρούνται στα κράτη που υπήρξαν στην ένωση. Τα 1856-1857 η περιοχή εγκαθίδρυσε με επιτυχία μια στρατιωτική συμμαχία για να αποκρούσει μια εισβολή από τον Αμερικανό τυχοδιώκτη Γουίλλιαμ Γουόκερ. Σήμερα, και τα πέντε κράτη έχουν σημαίες που διατηρούν το παλαιό ομοσπονδιακό μοτίβο των δύο εξωτερικών μπλε λωρίδων που περικλείουν μια εσωτερική λευκή λωρίδα. (Η Κόστα Ρίκα, παραδοσιακά η λιγότερο αφοσιωμένη από τους πέντε στην τοπική ενοποίηση, τροποποίησε σημαντικά τη σημαία της το 1848, σκουραίνοντας το μπλε και προσθέτοντας μια διπλάσια σε φάρδος εσωτερική κόκκινη λωρίδα, προς τιμήν της Γαλλικής τρικολόρ).