Ειρηναίος της Λυών

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Για άλλα πρόσωπα με το όνομα Ειρηναίος βλέπε Ειρηναίος (αποσαφήνιση).

Ο Ειρηναίος της Λυών ή Ειρηναίος Λουγδούνου (2ος/αρχές 3ου αιώνα) ήταν χριστιανός πρεσβύτερος στο Λούγδουνο της Νότιας Γαλλίας (τη σημερινή Λυών). Θεωρείται ένας από τους εκκλησιαστικούς πατέρες, καθώς τα συγγράμματά του έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της μετέπειτα χριστιανικής θεολογίας.

Πίνακας περιεχομένων 1 Βίος 2 Τα έργα του 3 Υποσημειώσεις 4 Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία] Βίος

Ο Ειρηναίος γεννήθηκε στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας, όπου και υπήρξε μαθητής του επισκόπου Πολύκαρπου, ο οποίος με τη σειρά του υπήρξε μαθητής του απόστολου Ιωάννη. Αργότερα έφυγε από τη Μικρά Ασία για να πάει στη Ρώμη όπου μαθήτευσε στη σχολή του Ιουστίνου του Μάρτυρα. Ο Ειρηναίος άρχισε να υπηρετεί ως επίσκοπος στη Λυών της Νότιας Γαλατίας (Γαλλίας), όπου πήγε ως ιεραπόστολος, πιθανώς το 177 ή το 178, σε μια περίοδο κατά την οποία είχε ξεσπάσει ο διωγμός του αυτοκράτορα Μάρκου Αυρήλιου εναντίον των χριστιανών.

[Επεξεργασία] Τα έργα του

Το πιο γνωστό του έργο είναι η περίφημη πραγματεία του Έλεγχος και Ανατροπή της Ψευδωνύμου Γνώσεως, που είναι κοινώς γνωστή ως Κατά των Αιρέσεων (Λατ. Adversus Haereses), και πιστεύεται ότι γράφτηκε μεταξύ του 175 και του 185. Αποτελείται από πέντε ενότητες-βιβλία και στρέφεται εναντίον χριστιανικών ομάδων που θεωρεί αιρετικές, ειδικά εναντίον του ισχυρού και εξαπλούμενου κινήματος της εποχής του «τῆς λεγομένης γνωστικῆς αἱρέσεως». (Κατά Αιρέσεων 1.5.1) Το έργο αυτό σώζεται κυρίως στα Λατινικά, ένα 20% στα Ελληνικά, ενώ μέρη του υπάρχουν στα Συριακά και στα Αρμενικά. Ένα άλλο σημαντικό έργο του Ειρηναίου είναι η Επίδειξις Αποστολικού Κηρύγματος, το οποίο ανακαλύφθηκε στην Αρμενική μόλις το 1904. Από τις επιστολές του σώζονται μόνο αποσπάσματα από την Προς Βίκτωρα και την Προς Φλωρίνον. Στα έργα που αναφέρονται από τον Ευσέβιο αλλά δεν σώζονται ως τις ημέρες μας περιλαμβάνονται ο Λόγος προς Έλληνας περί Επιστήμης, Περί Μοναρχίας, Περί Ογδοάδος και ένα βιβλίο που περιείχε διάφορες διαλέξεις του.

Σε αντίθεση με τον Ιουστίνο —του οποίου τα έργα χρησιμοποιεί και εκτιμάει— ο Ειρηναίος απέρριπτε τη φιλοσοφική προσέγγιση του Χριστιανισμού^[1]. Παρ' όλα αυτά, είναι φανερό ότι όχι μόνο δεν είχε εγκαταλείψει πλήρως τη φιλοσοφία αλλά μάλλον σε πολλά από τα έργα του την αξιοποίησε επαρκώς. Σημαντικές πηγές της διδασκαλίας του αποτελούν ο Θεόφιλος και ο Ιγνάτιος Αντιοχείας. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε δύσκολα αποσπάσματα της Παλαιάς Διαθήκης έδωσε χριστολογικές ερμηνείες.

[Επεξεργασία] Υποσημειώσεις

[Επεξεργασία] Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Τα έργα του Ειρηναίου: Οι Αποστολικοί Πατέρες περιλαμβανομένου του Ιουστίνου Μάρτυρα και του Ειρηναίου, υπό Φίλιπ Σαφ (Philip Schaff) (Αγγλικά)
• Early Christian Writings: Ειρηναίος της Λυών (Αγγλικά)
• Καθολική Εγκυκλοπαίδεια, «Αγ. Ειρηναίος» (Αγγλικά)
• Ο Ειρηναίος και η ανάπτυξη του Βιβλικού κανόνα, στον ιστότοπο ΝΤ canon.org (Αγγλικά)