Αλιστράτη Σερρών
Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
H Αλιστράτη είναι κωμόπολη του νομού Σερρών, στην επαρχία Φυλλίδας και έδρα του ομώνυμου Δήμου. Βρίσκεται στα ανατολικά του Νομού Σερρών στα όρια με τον Νομό Δράμας. Είναι γνωστή για το σπήλαιο Αλιστράτης και το φαράγγι του ποταμού Αγγίτη.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2001, έχει 2.764 κατοίκους, αποτελώντας την μεγαλύτερη κωμόπολη της επαρχίας. Με τον νόμο «Καποδίστρια» περί τοπικής αυτοδιοίκησης του 1997, αναβαθμίστηκε σε Δήμο και συμπεριέλαβε τις κοινότητες Αγιοχωρίου, Σκοπιάς, Μανδηλίου, Λευκοθέας και Σ.Σ. Αγγίστας. Απέχει 20 χλμ. από την Δράμα, 52 από τις Σέρρες και 48 από την Καβάλα. Είναι χτισμένη πάνω σε λόφους και περιστοιχίζεται από φυσικά πευκόφυτα τοπία. Πολύ αξιόλογη παραδοσιακή κοινότητα, μια από τις μεγαλύτερες της περιοχής.
Τον 19ο αιώνα υπήρξε εθνικό, θρησκευτικό και πνευματικό κέντρο της Ανατολικής Μακεδονίας, αφού εδώ λειτουργούσε η περίφημη «Αστική Σχολή Αλιστράτης», (από τις λίγες εκείνη τη περίοδο στην περιοχή που διέθετε δικό της τυπογραφείο) και ήταν έδρα της Μητρόπολης Φιλίππων, Δράμας και Ζιχνών.
Οι κάτοικοί της πρωτοστάτησαν κατά τον Μακεδονικό Αγώνα, τους Βαλκανικούς Πολέμους και τις Βουλγαρικές κατοχές κατά τους δύο Παγκοσμίους Πολέμους.
Αν και είναι κωμόπολη των νεοτέρων χρόνων, όμως έχει να επιδείξει μια πλουσιότατη πνευματική παράδοση, που ίσως δεν παρατηρήθηκε σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας Από τις ιστορικότερες κωμοπόλεις της περιοχής, γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη, λόγω της καίριας γεωγραφικής της θέσης ως διαμετακομιστικός κόμβος μεταξύ Σερρών, Δράμας και Καβάλας, και της καλλιέργειας - επεξεργασίας των ξακουστών καπνών της περιοχής.
Η Αλιστράτη κτίστηκε από τους κατοίκους μιας αρχαίας πόλης της Αλεκτριούπολης. Αυτή η πόλη έζησε μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα ως μικρός οικισμός κοντά στην Ι. Μονή Αγίας Κυριακής. Η πλούσια κληρονομιά της σε κτίρια νεοκλασικής και μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής σε συνδυασμό με τα γραφικά στενάκια, κάνει την βόλτα του επισκέπτη στην κωμόπολη ενδιαφέρουσα.
